Diyarbakır kozasından çıkıyor

Genel Yayın Yönetmenimiz Erdal Şafak, beni 'Doğu Seferi'ne yolcu ederken yineledi: "Nabzı, tansiyonu iyi tutun. Özellikle son 10 yılda yatırımlar, projeler başta olmak üzere; kentlerdeki ve büyük ilçelerdeki değişimin röntgenini çekin." Ben de ilk durağım Diyarbakır'a varınca, röntgenden de öte 'tomografi' çekimiyle işe başladım. Sağlıklı bir araştırma yapabilmenin yolu sağlık sahasında ne olup bittiğini anlatmakla başlar. Kentin vitrine koyabileceği dev eserlerden birinde, daha inşaat kokan taze bir sağlık mabedi Diyarbakır Eğitim Araştırma Hastanesi'ndeyim. Vali Mustafa Toprak da benimle. Yol boyunca hoş sözler eden valinin en çok aklımda kalan sözü: "Diyarbakır kozasından çıkan bir kelebek olacak Savaş Bey. Renkli, ipekli kanatlarından biri de sağlık sahasındaki gelişmeler oldu bile." İyi ki vali bey var. Bu sayede, 'yassah hemşerim' bariyerleri açılıyor ve genç başhekim Prof. Dr. Yusuf Yağmur sorar sormaz bin dolu iftiharlık şey anlatıyor. Sizi rakamlara, teknik detaylara boğmaya kıyamam. Lakin işin 'matematiğini' ıskalayarak, sağlık gibi en önemli konuda, sıhhatli bir manzara sergileyemem. Ortasını bulayım, Başhekim Yağmur'un ağzından kısadan hisse sunayım. Diyor ki; " Sadece Diyarbakır'ın değil, Türkiye'nin ve bölge ülkelerinin arasında kardelen çiçeği gibi açıyor hastanemiz. Daha şimdiden iki blok ve toplam 21 klinik var. Toplam 273 odada 546 yatak, hasta yemek masası, mini buzdolabı, LCD televizyon, klima, tuvalet ve banyo mevcut. Bir nevi 5 yıldızlı otel konforu yani."

HALK HİZMETTEN ÇOK MEMNUN
Koridorları dolaşırken kimileyin sedyede bazen de odalarda tedavi için bekleyen acil vakalara rastlıyoruz. Birkaçı konuşup, dertleşecek vaziyette. Sunulan imkânları, ilgi alakayı ve pırıl pırıl ortamı görünce peşinen 'ilaç almış' gibi moralli hepsi de. Bu arada başhekim de açıklamalara devam ediyor; "Binamız mükemmel ama esas gururlandığımız elbette ki sağlık ünitelerimizin son derece modern, uzay tıbbına yakın evsafta olması. 25 Haziran 2010 tarihinde açıldık, günlük tedavi merkezi ile hemodiyaliz ünitesini de düşünürsek toplam 681 tedavi yatağı sağladık. En büyük sağlık merkezinde hangi bölümler, klinikler varsa burada hepsi mevcut. Uzman hekimlerimiz konusunda eksiğimiz olmadığı gibi her biri son derece değerli ve ehil hocalarımız var."

İŞSİZLİĞE DERMAN
Kadrolu personel sayısı bin 800'müş. Tam 240 uzman, 30 pratisyen, 967 hemşire ve yardımcı sağlık personeli, 557 memur ve yardımcı sağlık personeli ile günde ortalama 5 bin 500 hastaya, 140 poliklinik noktasında hizmet veriliyormuş. Toplam 12 ameliyathane büyük rakam doğrusu. Vali Toprak konuya tamamen hâkim. O da müjdeler veriyor; "Hastanenin arazisi 280 dönümden 750 dönüme çıkarılıyor yakında. Sonra kampusa yeni hastaneler; çocuk, göğüs, yüksek güvenlikli psikiyatri, akıl ve ruh sağlığı, fizik tedavi ve rehabilitasyon, kardiyovasküler cerrahi gibi hastaneler de yapılacak, yatak kapasitesi 2 binleri bulacak." Hemen ekleyeyim, numunelik olarak bu hastaneyi seçip yazdım ama başta Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi olmak üzere pek çok devlet sağlık kurumu da hayli göz alıcı gelişmeler içinde. Ayrıca büyük hastane zincirlerinin çoğu, kadrosu binasıyla yetkin kadrolarıyla hizmet yarışına girmiş çoktan.

Yollar... Okullar... Kanallar...
Helikoptere binince panik atağım tutmasa güzel olurdu. Ne güzel uçup, ta yukarılardan "kan damarlarını" çekecektim. Sulama kanallarına kenti yönetenlerin taktığı ortak isim bu: "Kan damarları." Kurumuş, kavrulmuş yaz tarlalarına su götüren kanalları anlatıyor bu isim. Yüzlerce kilometre uzuyor, kıvrılıp, bükülüp, dolanıyor ili, ilçeyi. Dicle'nin suları binlerce yıl olduğu gibi yine yörenin canına can katacak ama bu defa sırf yatağı üzerinde değil; ta içerlere, köylere, arazilere kadar öpüp okşayarak...

HAVAALANI DEV GİBİ
Söz uçmaktan açıldı havaalanı konusundaki müthiş projeden söz etmeliyim. Malum kâğıt üzerinde nüfus 1.5 milyon görünüyor. Ama bu rakam göçler ve kısa süreli gelenlerle neredeyse 2 misline yakın aslında. Biliyorum ki buraya günde 18 uçak gelir ve gider. Yılda 1 milyon 250 bin yolcu şu an aşılmış bile. Şimdi bir de uluslararası direkt uçuşlar da başlayacak. Apron sıkıntısı vardı. Uçaklar bekliyordu. 2011'da hem apron yapımı, hem terminal binası yapımı hem de bir pist uzatımı genişletilmesi konusunda hummalı çalışmalar var. O zaman da 50-100 uçak inip kalkacak kente. Diyarbakır'ın bin 255 tane köyüne şebekeli içme suyu geldi. Diyarbakır'ın 4 bin 500 kilometre köy yolu yapıldı. Diyarbakır'ın ilçeleri, beldeleri, köyleri sağlık ocaklarıyla, sağlık evleriyle, hastaneleriyle buluştu. Diyarbakır-Silvan arası 80, Diyarbakır-Bismil arası 55, Diyarbakır- Ergani arasında da 65 kilometre duble yol yapıldı.

SU HASRETİ DİNDİ
Diyarbakır'ın çok uzun zamandan beri beklediği çevre yolu inşaatı başladı, bitmesine ramak kaldı. Türkiye'nin ilk "organize hayvancılık" projelerinden biri yapıldı. Diyarbakır Hipodromu, Diyarbakır Kültür merkezi, kapalı spor salonları, halı sahalar, çim hokeyi alanları hızla gelişiyor. Diyarbakır'a Türkiye'nin en büyük kent ormanlarından biri oluşturuldu. Bunca çalışmaya, uğraşa yatırıma rağmen hâlâ büyük bir iştahla kendisini doyuracak yatırımları bekliyor Diyarbakır. Vali Toprak konuya açık seçik yaklaşıyor. Diyor ki; "Sağlık, eğitim, alt yapı aşırı göçün artırdığı nüfus yoğunluğundan zorlanıyor. Öyle sınıflar var ki mevcudu 70-80. İkili eğitim olmasına rağmen... Onun için derslik yapımı gerekiyor. Elimizde para var. Ama bazen alt yapı sorunları nedeniyle harcayamıyorduk. Şimdi trilyonlarca parayı alt yapıya yatırdık. Bakınca görülmüyor ama Diyarbakır yer altından su, elektrik diğer enerjiler konusunda şahlanmış bir at gibi oldu şükür ki. Bu çalışmalar işsizlik alanlarına da önemli bir çare olacak. Kent merkezinde 300 bin öğrenci var. Toplamda ise 430 bin. Yani 1 milyon 515 bin nüfusun 430 bini fiilen okula giden öğrencilerden oluşuyor. Her branşta meslek liseleri açtık. Özel sektörün ve hayırseverlerin de yardımıyla son 5 yıl içinde 40'ın üzerinde ilköğretim okulu, 16 lise... Bu, ne kadar çalışmamız gerektiğini de ortaya koyuyor. Hâlâ ikili eğitim yapıyoruz ama sınıf mevcutları yüksek."

DİYARBAKIR'IN KAMU YATIRIMLARI
Diyarbakır'da 23 kuruluşa ait 418 proje bulunduğu bilgisini de alıyorum yetkililerden. Bu projelerin toplam proje tutarının 4 milyar 422 milyon TL olduğunu, projeler için 2010 sonuna kadar 1 milyar 377 milyon 581 bin TL harcama yapıldığını da öğreniyorum. Biten proje sayısı 15, devam eden proje sayısı 215, ihale aşamasındaki proje sayısı ise 116'ymış. Henüz başlanılamayan proje sayısı ise 72. Yatırımların sektörel değerlendirmesi ise şöyle sıralanıyor: Tarım 119, Madencilik 1, Enerji 63, Ulaştırma 29, Kültür ve Turizm 30, Ormancılık 22, Eğitim 55, Sağlık 12, Spor 7, Diğer Kamu Hizmetleri 80.

TOKİ NELER YAPTI
Kentte Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) yatırımları da hayli çarpıcı. TOKİ, kentte 8 bin 100 konut, 768 adet yoksul konutu, biri 400, diğer üçü 150, 100 ve 18 yataklı olmak üzere 4 hastane, 4 lise, 9 ilköğretim okulu, 2 spor salonu, 6 cami ve şadırvan, 6 ticaret merkezi, 3 sağlık ocağı, kütüphane, kafetarya ve kreşten genel altyapı tesislerine kadar pek çok tesisi yapıp kullanıma açmış.

HÜSEYİN KAÇAR