Tıp dünyasının son yıllarda en çok üzerinde durduğu konulardan biri kuşkusuz D vitaminidir. Güneş ışığına maruz kalma, beslenme ve takviyeler yoluyla elde edilen D vitamininin en önemli görevlerinden biri, kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlayarak kemik sağlığını desteklemektir. Ancak, birçok insan D vitamini eksikliği yaşamaktadır. Bu eksikliğin teşhisi için yapılan kan tahlilleri, D vitamini seviyesini belirlemek amacıyla kullanılır. Kan tahlili sonuçlarınıza bakmadan önce D vitamini kan tahlilindeki adı nedir, simgesi nedir başlıklarını bilmek size yardımcı olacaktır.
D vitamini kan tahlillerinde "Vitamin D, 25(OH)D, 1,25(OH)2D veya Kalsiferol" olarak adlandırılır.
D vitamini kan tahlilinde kullanılan simgeler, laboratuvarlara ve kullanılan ölçüm yöntemlerine göre değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak aşağıdaki simgelerle karşılaşabilirsiniz:
25(OH)D: En yaygın kullanılan kısaltmadır.
Vitamin D: Bazı laboratuvarlarda daha genel bir ifade olarak "Vitamin D" veya "Total Vitamin D" ifadesi kullanılabilir.
Kalsiferol: D vitamininin diğer bir adıdır.
1,25-dihidroksivitamin D (1,25(OH)2D): Bu parametre, D vitamininin aktif halidir ve vücuttaki çeşitli metabolik süreçleri düzenler. Ancak, 1,25(OH)2D düzeyi, 25(OH)D düzeyine göre daha az stabildir ve birçok faktörden etkilenebilir. Bu nedenle, rutin olarak ölçülmez.
D vitamini, kemik sağlığı için en bilinen vitamin olmasına rağmen, vücutta birçok farklı görevi vardır:
Kemik Sağlığı: Kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlayarak kemiklerin güçlenmesine yardımcı olur. D vitamini eksikliği, çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde ise osteomalazi gibi kemik hastalıklarına yol açabilir.
Bağışıklık Sistemi: D vitamini, bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudun enfeksiyonlara karşı direncini artırır.
Kas Fonksiyonları: Kasların güçlenmesi ve düzgün çalışması için gereklidir.
Kalp Sağlığı: Kalp hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Kanser: Bazı kanser türlerine karşı koruyucu etkisi olduğu düşünülmektedir.
Beyin Sağlığı: Beyin fonksiyonlarının düzgün çalışması ve ruh hali üzerinde olumlu etkileri olduğu bilinmektedir.
D vitamini eksikliği şüphesi: Kemik ağrıları, kas güçsüzlüğü, yorgunluk gibi şikayetler olan kişilerde.
Kemik sağlığı değerlendirmesi: Özellikle yaşlılarda, osteoporoz riski olanlarda.
Bebeklerde ve çocuklarda büyüme ve gelişmenin takibi için.
Kronik hastalıklarda: Böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı, sindirim sistemi hastalıkları gibi.