Çankırı Lisesi öğrencileri tarafından Belediye İş Merkezi üzerindeki Yaran Evi'nde düzenlen yaran gecesine Çankırı Milli Eğitim Şube Müdürü Bekir Cesur, Yeşilay Başkanı İsmail Özcan Nurettin Ok, Halk Eğitim Merkezi Müdürü Mahir Türkoğlu, Oğuz Boyları Yaren Derneği Başkanı Ali Deneci, okul müdürleri, öğretmenler ve öğrenci velileri katıldı.
"ÇANKIRI'NIN EN ÖNEMLİ SİMGESİ"
Okul Müdürü Ahmet Yolcu, yaran geleneğinin Çankırı'nın geleneksel kültürünün en önemli simgesi olduğunu belirterek; "Yârenin eğlence, dinlenme, yardımlaşma, eğitim, toplumsal dayanışma, güzel sanatlar, musiki, edebiyat gibi yönleriyle gerçek bir kültürel ögeler birleşim olduğunu söyledi. Yâran sohbetlerin geçmişte bir terbiye ve edep ocağı olarak vazife gördüğünü, anne ve babaların erkek çocuklarını terbiye edilmeleri edep ve erkan öğrenmelerini sağlamak için yaran sohbetlerine gönderdiklerini, bu anlayışın "Kız anadan öğrenir sofra düzmeyi; oğlan babadan öğrenir sohbet gezmeyi" atasözünde özetlendiğini" söyledi. Çankırı Lisesi öğrencileri, 1000 yıllık Türk kültürünü yerinde yaşayarak deneyimleme fırsatı elde ederken misafirler ve veliler ise; beğenilerini dile getirdi.
YARENLER 24 OĞUZ BOYUNU TEMSİL EDİYOR
Yaran ocakları, köylerde köy odaları, merkez mahallelerde ise yaran evleridir. Toplantıda sözü geçen kişilerden birisi 'Bu yıl ocak yakalım' ya da 'Bu yıl yaren yiyelim', 'Bu yıl sohbet yapalım' der ve kabul edildiğinde o günkü toplantıda yaren üyeleri seçilir. Yaran meclisi, genelde samimi, içten, birbirini her yönüyle tanıyan gençlerden kurulur. Özellikle yaran meclisini oluşturacak kişiler belirli bir yerde toplanır. Yaran meclisinin açılmasına karar alınır. Yâran meclisine katılanların her birisine yâren deniliyor. Yaren'in 'Erfane' isimli ilk toplantısında (ön toplantı) bütün yıl boyunca yapılacak işler ve yenecek yemeklerin bir ön konuşması yapılır. Yaran meclisinde, Başağa, Küçük Başağa, Yaran üyeleri, çavuş ve çalgıcılardan/sazende hariç 24 kişiden oluşur. Bu sayı Türklerdeki 24 Oğuz boyunu temsil eder. Bu kişilerin her birinin ayrı ayrı görevleri var. Yaren Mecliste sınıf olmazken hiyerarşi ise sadece yaş sırası esas alınır. Yaran toplantıları haftada bir gün cumartesileri yapılır. Bu toplantılar esas toplantılardır. Ayrıca çarşamba günleri ara toplantıları yapılır.
BAŞAĞA DİSİPLİNİ TEMSİL EDER
Başağalar'ın izni olmadan hiçbir misafir, Yâren Meclisi'ne kabul edilmez. Ocak yakma günü, kabul edilecek misafirler belli olur. Küçük yaştaki çocuklar da misafir olarak kabul edilir. Bundan amaç; Yâren Kültürü'nü genç kuşaklara aktarmaktır. Başağa, Yâren Odası'nda iken oturuşunu değiştirebilir. Bu durumda, Küçük Başağa ile Yârenler de aynı oturuşa geçer. Örneğin; Büyük Başağa, diz üstü oturuyor ise Küçük Başağa ve bütün Yârenler de diz üstü oturmak zorundadır. Yârenlerden herhangi biri farklı ya da gecikmeli oturur ise cezalandırılır. Büyük Başağa, kimseden izin almadan konuşabilir. Küçük Başağa, konuşma için Büyük Başağa'dan; yârenler ise Küçük Başağa ve Yâren Reisi'nden izin alarak konuşabilir. Misafirler ise; Çavuş, Yâren Reisi, Küçük Başağa aracılığı ile Büyük Başağa'dan izin alarak konuşabilir. Yâren Meclisi'ne gece yarısından sonra misafir kabul edilmez. Orta oyunların arasında uçtuuçtu kuş uçtu, ağzımın eğrisi doğrusu, mum dibi, yattı kalktı, düdük oyunu, dükkân açma oyunu, duvar örme, berber, terzi, bilmece satma, deve güreşi, asker gibi 150 fazla oyuna misafirler de katılır. Çavuş; hangi misafirin önünde tura vurmuşsa, o misafir oyuna katılmak zorundadır. Orta oyunlarına katılmamada mazereti olan misafirler; Büyük Başağa'nın izni ile oyundan muaf tutulur.
