Budizm'de tapınak manastır ve türbe gibi ayın yerlerine ne denir, sorusu için tapınak cevabını verebiliriz. Uzak doğu kültüründen yaygın bir din olan Budizm'in 500 milyonu aşkın inananı vardır. Hindistan'da ortaya çıkan bu din, oradan bütün dünyaya yayılmıştır. Her dinin kendi inanışına göre ibadet yerleri vardır. Bu nedenle Budizm ayin yerlerine ne denir, bakacak olduğumuzda tapınak olarak Puja ve Vihara'lar vardır. Bu ibadet yerleri, Budizm'de dini yapılar için kullanılan tapınak nedir sorusunun cevabını oluşturmaktadır.
Budizm, bugün dünyada 500 milyonu aşkın inananı olan bir dindir. Hindistan'da ortaya çıkan bu din, zamanla Güneydoğu Asya ve Uzakdoğu ülkelerine yayılmıştır. Din olarak Budizm, farklı bakış açılarına göre din ya da felsefe olarak da tanımlanır. Budizm'de amaç hayattaki acı, ıstırap ve tatminsizlik gibi olumsuz şeylerin kaynaklarını açıklamak ve bunları gidermenin yollarını göstermektir. Budizm'de bu öğretilerin ana çatısını da derin düşünme gibi içe bakış yöntemleri ya da reenkarnasyon denilen doğum ve ölüm döngüsünün tekrarı, karma denilen neden-sonuç zinciri gibi kavramlar oluşturmaktadır.
Budizm'de Tanrı inancı yoktur. Bu inanca kapalıdır. Budist metinlerinde 'uyanmış kişi ya da farkında olan' anlamına gelen Buddha sözcüğnden türetilmiştir. Aynı zamanda "Tarihî Buda" da denilen Siddhartha, Budizm'in kurucusu olarak kabul edilir. Siddharta'nın Budizm'deki en büyük rolü, hayattaki acıların kaynağını açıklamak amacıyla yaptığı uzun çalışmalar sonrası ıstırabı sona erdirecek bir manevi anlayışa ulaştığı ve de bunun sonucunda Budalık'a eriştiği kabul edilir. Daha sonra bunu sistemleştirerek Budizm dinini yaratır. Daha sonra zaman içinde diğer semavi dinlerde oluğu gibi Budizm'de de farklı akımlar(mezhepler) oluşmuştur. Bunlar:
Hinayana: Budizm'in bu akımı bireyleri bu dünyanın sıkıntı ve ıstıraplarından kurtarmayı amaçlar. Öncelikle bireyin kaderini ve kurtuluşunu dikkate alır. Bu akıma göre acı çekmekten kurtulmanın tek yolu yaşamdan el etek çekip Nirnana'ya ulaşmakla elde edilebilecek olan ahlak becerisi ve yetkinliğidir.
Theravada: Bu akım Mahayana mezhebinden farklı olarak sadece Gautama Buddha'nın öğretilerinin "üstün" olduğu kabul eder.
Vajrayana: Vajrayana, Mahayana ile aynı felsefî temellere dayanır. Kader ve kurtuluşu dikkate alarak bireyin kurtuluşuna katkı sağlar.
Dinler, insanlığın yeryüzündeki varlığından beri olagelmiştir. Farklı biçim ya da öğretilerle olsa da bu dinlerin yeryüzünde var olmasındaki asıl neden daha iyi insan olabilme ve düzeni sağlayabilmektir. Düzenin sağlanabilmesindeki bu farklı dinler ve inanışlar tek bir tane olmayıp coğrafyadan coğrafyaya farklılık göstermiştir. Bu farklıkların en başında ise dinlerin ibadet yerleridir. Her dinin kendi anlayışına göre ibadet yeri vardır.
Semavi bir din olmayan Budizm'in de ibadet yerleri vardır. Bu ibadet yerlerine tapınak denilmekle birlikte kendi aralarında mezhebe göre farklı ibadet yerleri bulunmaktadır. Bu ibadet yerleri Vihara ve Puja'dır. Puja daha çok ibadet için gerekl, olan ayinlerin kurallarıdır. Bunlar arasında Vihara'nın bölümlerine bakacak olursak:
Vihara: Budist dini yapıları için en yaygın kullanılan yerlerden biridir. Vihara; manastır, tapınak ya da türbe olarak da tercüme edilir. Tibetliler bu terim yerine "ayrı yer" anlamında "Gompa" terimini de tercih ederler. Viharalar külliye ya da kampüs şeklinde inşa edilmiş yapılardır. Kendi içinde beş bölüme ayrılır. Bunlar:
1-Genel İbadet Salonu: Budda heykelinin yer aldığı ana bölüm.
2-Meditasyon odası: Odada zihnin üzerinde yoğunlaşacağı bir nokta ya da tablo vardır.
3-Misafirhane: Keşişlerin kalması için yapılan yer.
4-Kutsal Emanetler Binası: Uzak Doğu'da Pagoda denilen binadır. Budda'dan arta kalan eserlerin bulunduğu yerdir. Sonraları kral ya da manevi liderlerin eserlerin bulunduğu yer haline gelmiştir.
5-Özel Olarak Düzenlenmiş Avlu: Tarihi Bodhi ağacının tohumlarından ya da dallarından üretilen ağaçlarla süslenmiş bir avludur.