Kimyasal bir bileşen olmakla birlikte halk arasında da tanınan maddelerden bir tanesidir. Özellikle tarımla uğraşan vatandaşların gübreleme amacı ile kullandığı amonyum nitrat, güçlü bir patlayıcı özelliğine de sahiptir. Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki patlamanın ardından da araştırılanlar arasında yerini alıyor. Peki; amonyum nitrat nedir, nerelerde kullanılır? Lübnan Beyrut'taki patlamanın sebebi amonyum nitrat mı?
Amonyum nitrat, kimyasal formülü NH4NO³ olan bir azotlu bileşiktir. Bileşik, bir amonyum ve bir nitrat kökünün bileşik oluşturmasıyla elde edilir. En bilinen kullanım alanı tarımsal gübrelemedir. Aynı zamanda güçlü bir patlayıcıdır.
PATLAMA NEDENİ AMONYUM NİTRAT
Lübnan Başbakanı Hasan Diyab, onlarca ölüm ve üç binden fazla yaralanmaya neden olan patlamanın 2750 ton amonyum nitrat yüzünden yaşandığını açıkladı. Ancak patlamanın bir sabotaj yüzünden mi yoksa ihmal kaynaklı mı olduğu henüz belirlenemedi.
AMONYUM NİTRAT NERELERDE KULLANILIR?
Genellikle gübre ve patlayıcı madde yapımında kullanılan amonyum nitratın piyasada bulunan yaklaşık yüzde 33,5 oran kadarı ve tümü bitkiler tarafından kullanılabilecek nitelikte azot içerir. Yapay gübre yapımında en çok kullanılan azotlu bileşiktir. Toz alüminyum ile amonyum nitrat karışımı olan amonallerin yükseltgen maddesini oluşturan bu bileşik, başka patlayıcılarının patlama hızını azaltmak amacıyla da kullanılır. Örneğin;amonyaklı dinamitler olarak bilinen patlayıcılarda, nitrogliserinin patlama hızı, amonyum nitratla denetim altına alınır.
Amonyum nitrat, farklı maddelerle güçlendirilerek nükleer bombalardan dahi daha güçlü patlamalara sebebiyet verebilir.