Alp Er Tunga, milattan önce 7. yüzyılda yaşamış, sevilen ve kahraman olan bir Türk hükümdarıdır. Alp Er Tunga destanında İranlılarla yapılan savaşlar anlatılmaktadır. Firdevsi'nin Şehnamesi'ne dayanır ve Yusuf Has Hacip'in Kutadgu Bilig adlı yapıtında bu kahramanla ilgili beyitler de bulunmaktadır. Peki; Alp Er Tunga destanı kime aittir? Alp Er Tunga destanı kısaca özeti
Alp Er Tunga destanında Saka Hakanı Alp Er Tunga'nın İranlılarla yaptığı savaşlar anlatılmaktadır. Konu ile ilgili bilgiler, Firdevsi'nin Şehnamesine dayanır. Aynı zamanda Yusuf Has Hacip'in Kutagdu Bilig adlı yapıtında da bununla ilgili beyitler bulunmaktadır.
Alp Er Tunga'nın genel olarak hayatı savaşlarla geçmiş olup uzun süre mücadeleler vermiştir. İranlı Medlerin hükümdarı Keyhusrev'in davetinde hile ile Alp Er Tunga öldürülmüştür.
Asur kaynaklarında Maduva, Heredot'ta Madyes, İran ve İslam kaynaklarında ise Efrasyab adlarıyla Alp Er Tunga anılmaktadır.
Alp Er Tunga destanının metin hali günümüze ulaşmamış olup bir kısmı yukarıda belirtilen kaynaklarda Saka hükümdarı ve kahramanı olarak belirtilen Alp Er Tunga ağıtı olarak yer almaktadır.
Bugünkü bilgilere göre; Alp Er Tunga ile ilgili en geniş bilgi İran destanı Şehname'de görülmüştür.
Alp Er Tunga öldi mü?
Isız ajun kaldı mu?
Ödlek öçin aldı mu?
Emdi yürek yırtılur.
(Günümüz Türkçesi)
Alp Er Tunga Öldü mü
Dünya sahipsiz kaldı mı
Korkak öcünü aldı mı
Şimdi yürek yırtılır
Ödlek yarağı içine aldun mi?
Oğrun tuzağ uzattı
Begler begin azıttı
Kaçsa kah kurtulur?
Begler atın urgurup
Kadgu anı turgurup
Mengzi yüzi sargarup.
Korkum angar türtülür.
Uluşıp eren börleyü'
Yırtıp yaka urlayu
Sıkrıp üni yırlayu
Sığtap közi örtülür.
Könglüm için ötedi.
Yitmiş yaşıg kartadı
Kiçmiş ödig irtedi
Tün kün kiçip irtelür
Felek yarar gözetti
Gizli tuzak uzattı
Beylerbeyini kaptı
Kaçsa nasıl kurtulur
Erler kurt gibi uludular
Hıçkırıp yaka yırttılar
Acı seslerle bağırdılar
Ağlamaktan gözleri kapandı
Beğler atlarını yordular
Kaygı onları durdurdu
Benizleri yüzleri sarardı
Safran sürülmüş gibi oldular
