İş insanı Ahmet Ahlatçı'nın desteği ile Şubat ayı içerisinde kovid-19 aşı çalışmalarına başladıklarını hatırlatan Nanografi Nano Teknoloji A.Ş. Genel Müdürü Dr. Osman Coşkun, sürece ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
TANI KİTİ KULLANIMA SUNULDU
Coşkun, Ahlatçı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Ahlatçı'nın kısa bir süre önce aşıdan elde edilen geliri devlete bırakacaklarını açıkladığını hatırlatarak; "Yerli Kovid-19 tanı kiti ve yerli aşı çalışması konusundaki önemli gelişmeler elde edildi. ODTÜ Teknokent'te faaliyet gösteren şirket N-FasT adını verdiğimiz yerli tanı kiti resmen kullanıma sunuldu" dedi.
Coşkun, açıklamasında Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Nuray Yazıhan ve Gazi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mehmet Ali Ergün başta olmak üzere aralarında bir Bir Bilim Kurulu Üyesinin de yer aldığı Türkiye'nin çeşitli üniversitelerinden 40 kişilik uzman ekibinin aylardır üzerinde çalıştığı yerli aşıda da hayvan deneyleri tamamlandığını bildirdi.
İNSAN DENEYLERİ AŞAMASI YANİ FAZ 1 İÇİN DE GÜN SAYILIYOR
Şubat ayında aşı çalışmalarına başladıklarını ve bu sürece Ahlatçı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Ahlatçı'nın sınırsız destek sağladığını hatırlatan Dr. Osman Coşkun; "Protein temelli nazal aşı yakında bir bilim dergisinde yayınlanacak, akademik makale ile dünyaya duyurulacak ve Faz 1 çalışmalarına başlanacak. Faz 1 çalışması 45 kişilik denek grubunda güvenlik testlerinin yapılmasını içeriyor. 200 deneğin yer aldığı Faz 2'de ise aşının vücutta koruma sağlayıp sağlamadığı tespit ediliyor. Faz 3; farklı coğrafyalardan 10 bin kişi üzerinde aşının denenmesini içeren aşama. Hayvan deneylerinde herhangi bir toksiğe rastlanmadı, bu nedenle faz aşamaları hızla geçileceğini belirtiyorlar. Aşının bu kadar hızlı ilerlemesinin nedeni ise daha önce yasal düzenlemeler nedeniyle bir Faz aşamasının iki yıl sürüyor olmasındandı. Ancak Kovid-19 salgını gelince bütün dünyada bu süreler kısaltıldı. Faz 1'in kendi bünyemizde yapılacağı için bu kısım için deneğe ihtiyaç duymayacağız.
AHLATÇI'NIN AÇIKLAMALARINA DİKKAT ÇEKTİ
Coşkun, açıklamasında "Dünyadaki şirketlere ve fason üreticilere muhtaç kalmadan kendi aşımızı üretip dünyaya satabileceğiz" diyen Ahlatcı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Ahlatçı'nın şu ifadelerine dikkat çekti:
"Bilim insanlarımız sabahlara kadar uyumadan çalışıyorlar. Bu aşıyı tüm dünyaya verelim dedik. Kaç milyar dolar olursa olsun gelirini devletimize vereceğiz."
Türkiye'de hâlihazırda 16 aşı çalışması olduğuna dikkat çeken Coşkun, Nanografi şirketi olarak yürüttükleri çalışmanın da bunlardan biri olduğunu belirterek, aşının +4 derece ve -20 derecede tutulabildiğini ve çok yakında aşı konusunda yeni gelişmelerin kamuoyuna aktarılacağını ifade etti.
"YURT DIŞINA KOVİD-19 TANI KİTİ İHRAÇ EDECEĞİZ"
Aşıda gelinen son durum ve kısa bir süre önce kullanıma başlayan aşı kiti hakkında önemli bilgiler aktaran Dr. Coşkun, şunkları aktardı:
"N-FasT adı verilen yerli Kovid-19 tanı kiti içerisinde iki ayrı sıvı bulunuyor. Yine sürüntü almak yoluyla bu sıvı karışımına numune konuluyor ve 65 derece sabit sıcaklıkta reaksiyona girmesi bekleniyor. Bu ısının sabit tutulması önemli. O nedenle şirket ısıtıcı cihazı da üretmiş durumda. Nihayetinde saatler veya günler değil 30 dakika içerisinde Kovid-19 olup olmadığınız ortaya çıkacak. Kitlerin iki havalimanına ve bazı üniversitelere yollandığı belirtiliyor. Bakanlık onayları da alınmış durumda. Yani şu haliyle kullanıma başlanıyor.
Yerli tanı kiti sayesinde PCR cihazı ve PCR uzmanı bulundurma sorunu ortadan kalkacak. Çok basit gereçlerin yer alacağı laboratuvarlarda bu testler yapılarak sağlık kuruluşlarındaki yoğunluk azaltılabilecek. Şirketin Ar-Ge harcamaları dışında ürün için 5 milyon dolar harcadığı ifade edildi. Kovid-19 test kitinin çalışmaları Hacettepe Üniversitesi'nde tamamlanırken, Nanografi Nano Teknoloji A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Yunus Emre Deli'nin verdiği bilgiye göre, pozitif vakaların bu testle yakalanma oranı yüzde 98.
Ticari anlamda kitlerin satışları da başlamış durumdayız. Bir PCR cihazı 25-30 bin dolardan başlıyor. Çoğu Afrika ülkesinin bunları alacak parası yok. Ancak yerli Kovid-19 tanı kitleri ise bu ülkeler için uygun. Amerika'da bile yeterli PCR cihazı bulunamayabiliyorken, antikor sonucu için ise birkaç gün geçmesi gerektiğinden pratik değil. Şirketin amacı ise tanı kitlerini ülkemizin bir ihraç kalemi haline getirmek."
