Kabotaj Kanunu'nun kabul edilişinin 94'üncü yılı nedeniyle 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı kutlamaları yapılıyor. Her yıl çeşitli organizasyonlarla yapılan kutlamalarda Türk denizcilik tarihinin önemine bir kez daha vurgu yapılıyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'nun konuya yönelik ülkenin kara suları ve limanları arasında deniz taşımacılığı haklarını yabancıların kontrolünden kurtararak, bu hakları yalnızca Türk gemi ve vatandaşlarına tanıdığına dikkati çekti. Peki 1 Temmuz Kabotaj Bayramı nedir ve neden kutlanır? İşte Denizcilik ve Kabotaj Bayramı'nın tarihine ilişkin bilinmeyenler…
1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı'nın 94. Yılı kutlu olsun! Kabotaj, bir devletin kendi limanlarına deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalıktır. 1935 yılından itibaren kutlanan Kabotaj kanununu, Türk devletinin attığı önemli adımlardan biridir. Haberimizde, 1 Temmuz günü kutlanan Denizcilik ve Kabotaj Bayramı hakkında merak edilenler yer alıyor.
Bir devletin, kendi limanları arasında deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalığa kabotaj adı verilir. Bu ayrıcalıktan yalnızca yurttaşlarının yararlanması, millî ekonomiye önemli bir katkı sağlayacağından, devletler yabancı bandıralı gemilere kabotaj yasağı koyma yoluna gitmişlerdir. Bazı uluslararası sözleşmelerde de kabotaj yasağı koyma yetkisine ilişkin hükümler yer alır.
Ülkemizde, 20 Nisan 1926 Tarihinde kabul edilmiş olan kabotaj Kanunu, 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girmiş ve bu Kanun, "Türkiye Limanları ve sahilleri arasında yük ve yolcu taşınması ile kılavuzluk ve römorkaj hizmetleri, Türk Vatandaşları ve Türk Bayrağı taşıyan gemilerce yapılır" hükmünü getirerek daha önceden yabancılara açık olan bu faaliyetleri bundan böyle sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yapabileceğini belirtmiştir. Bu nedenle her yıl 1 Temmuz gününü "Denizcilik ve Kabotaj Bayramı" olarak kutluyoruz.
Osmanlı Devleti'nin kapitülasyonlar çerçevesinde yabancı ülke gemilerine tanıdığı kabotaj ayrıcalığı Lozan Barış Antlaşması'yla 1923 yılında kaldırıldı. 20 Nisan 1926 tarihinde de kabul edildi. Kabotaj Kanunu 1 Temmuz 1926'da yürürlüğe girdi. Bu yasaya göre; akarsularda, göllerde, Marmara denizi ile boğazlarda, bütün kara sularında ve bunlar içinde kalan körfez, liman, koy ve benzeri yerlerde, makine, yelken ve kürekle hareket eden araçları bulundurma; bunlarla mal ve yolcu taşıma hakkı Türk yurttaşlarına verildi. Ayrıca; dalgıçlık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, tayfalık ve benzeri mesleklerin Türk yurttaşlarınca yerine getirilebileceği belirtildi. Yabancı gemilerin yalnız Türk limanlarıyla yabancı ülkelerin limanları arasında insan ve yük taşıyabileceği kabul edildi.