Kayısı, sağlık açısından faydalarıyla bilinen meyvelerden birisidir. Gülgiller familyasına ait kayısı, 2-10 m yüksekliğinde turuncu renkli bir bitkidir. Taze olarak tüketildiği gibi, kuru ya da bitki çayı yapılarak da tüketilir. Ülkemizde Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinde yetiştirilen bu meyve, iklim koşullarından dolayı daha çok Malatya ilinde yetiştirilmektedir. Tohumu içerisinde bulunan meyvelerden birisi olması, kayısının yetiştirilmesini kolaylaştırmaktadır. Kayısının içerisindeki çekirdeği ekerek, bir kayısı ağacı elde edebilirsiniz. Kayısı yetiştirmek, sanıldığından çok daha kolaydır ve bolca sabır gerekecektir. Yeşil yapraklı bir bitki elde etmek için bazı püf noktaları bilmek gerekecektir.
Kayısı çekirdeğini çimlendirmenin ilk koşulu, bir köşeye ayırdığınız kayısı çekirdeğinin tohumunu çıkarmaktır. Kayısının içerisinden çıkardığınız çekirdeği güzelce yıkayın ve kurutun. Çekirdeklerin içindeki tohuma ulaşmak için pense ve çekiçten yararlanabilirsiniz.
Sert kabuğu, tohuma zarar vermeden kırdıktan sonra tohumları temiz bir kâğıt havlunun üzerine koyun. Kâğıt havlunun üzerine tohumları aralıklı olarak koyun ve kâğıt havluyu ikiye katlayın. Bu işlemden sonra bir spreyle kâğıt havlunun her yerini ıslatın ve kuru yer kalmamasına dikkat edin.
Çimlendirme işleminin hızlı olması için ıslak kağıt havluyu bir poşetin içerisine yerleştirin ve buzdolabına koyun. Bir hafta buzdolabında kalan tohumu çıkarın. Bu süre içerisinde tohumların çimlendiğini göreceksiniz. Artık tohumları toprağa ekebilirsiniz.
Kayısı çekirdeğinin içerisinde bulunan tohumu çimlendirdikten sonra, toprağa ekim işlemi gerçekleşir. Bunun için öncelikle toprağı hazır hale getiriniz. Kayısı çekirdeğini, organik yapıdaki toprakla doldurduğunuz saksının üzerine ekin. Toprağın torf bakımından zengin olması, nemi olabildiğince tutması gerekecektir.
Tohumların ekimi yapıldığında, filizlenen kısmın üst tarafta kalmasına özen gösterin. Tohumun ekilmesinin ardından, ilk can suyunu verin. Toprağın nemli kalmasına özen gösterin. Aynı zamanda çok ıslak olmamasına da dikkat edin.
Evde kayısı çekirdeğinden meyve yetiştirmek istiyorsanız, çekirdeğini uygun bir saksıya ya da bahçenize ekebilirsiniz. Çekirdeğin çimlenmesi için içerisindeki tohumu bir çekiç ya da pense yoluyla almanız gerekecektir. Bunu yaparken dikkatli olmanız, tohumun parçalara ayrılmasını önleyecektir.
Tohumu çimlendirdikten sonra ise daha önce hazırlamış olduğunuz toprağa ekebilirsiniz. Kayısı bitkisinden verim almak için onu daha geni bir alanda yetiştirebilirsiniz. Zamanı geldiğinde aşılama ve budama da yapmalısınız. Bu koşullar sonucunda 4-5 yıl sonra ilk mahsullerinizi alabilirsiniz.
Kayısının daha çabuk çimlenmesinde, tohumların suda yeteri kadar kalması, iklim yapısı gibi bazı etmenler dikkat çekecektir. Kayısı fidanı için doğru ekim, Kasım ayının ilk haftasıdır. Saklamış olduğunuz kayısı çekirdeğinin içini kırarak elde ettiğiniz tohumu, ıslak bir kâğıt havlunun içine koyun ve en az üç gün bekletin.
Çimlenmeye başladığında kayısı tohumunu buzdolabından çıkarıp, torflu toprağa ekin. Can suyunu verdikten sonra, sera etkisi yaratması için saksının ağzını bir poşetle kapatabilirsiniz. Böylece tohumunuz hızlı bir şekilde çimlenecek ve fide haline gelecektir.
Kayısı çekirdeğinin çimlenme süresi, ekileceği mevsime veya tohumun yapısına göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak bakıldığında, kayısı çekirdeğinin çimlenme süresi en erken 3 gün sürmektedir. Bazı durumlarda bu bir ayı da bulabilir.
