Tohum ıslahı ile ilgili olarak ilk çalışmalar 1925 senesine kadar uzanıyor. Bu alanda ki çalışmalar ilk olarak Eskişehir'de gerçekleştirilmeye başlamıştır. Kurulan tohum ıslahı istasyonlarında ilk çalışmalar buğday bitkisi üzerinde gerçekleştirildi. Oldukça uzun bir çalışma süreci sonrasında Türkiye'de tohum ıslahı ve çeşitliliği oldukça iyi duruma getirildi. Ancak uzmanların üzerinde özenle durdukları en önemli konulardan birisi de tohum ıslahı çalışmalarının kesinlikle genetik çalışmalar ile karıştırılmaması gerektiğidir. Hibrit tohumların da doğal tohum olarak kabul edildiğini belirten uzmanlar bu tohumların oldukça avantajlı olduğunu da vurguluyor.

Tohum ıslahı nedir?

Tohum ıslahı, daha yüksek verim elde edebilmek için tohumlar üzerinde insan eli ile yapılan bir melezleme çalışmasıdır. Her geçen gün değişen iklim ve çevre koşulları karşısında tarımdan da yeterli miktarda verim alınamıyor. Bu melezleme çalışmaları yapılırken hem iklime hem de çevre koşullarına karşı daha dayanıklı bitkiler yetiştirilmek amaçlanıyor.

Tohum ıslahı nasıl yapılır?

Tohum ıslahı yapabilmek için aynı türden bir bitkinin kendi içerisinde ki farklı çeşitlerinin çaprazlanması gerekir. Melez ya da diğer ismi ile hibrit tohumlar hem çok verimli hem de oldukça kaliteli ürünler ortaya çıkarmak için üretilirler. Doğal tozlaşma ile değil de bitkinin kendi türleri arasında insanların eli ile melezlenmesi ile elde edilirler.

Tohum ıslahı neden yapılır?

Tohum melezleme yani ıslah çalışmalarının yapılmasının birçok önemli amacı bulunur. Bu amaçlar şu şekilde sıralanabilir:

• İklim ve çevre koşullarına daha iyi uyum sağlayan bitkiler yetiştirebilmek
• Ekinlerin hem zararlılara hem de hastalıklara karşı daha dayanıklı olmasını sağlamak
• Kaliteli ve verimli bitki çeşitleri ortaya çıkarabilmek
• Tarım sektörünün gelişimine destek vermek
• Pazarda tüketicilerin ilgisini çekecek albenisi yüksek ürünler ortaya çıkarabilmek
• Su ve gübre gibi bitki gereksinimlerinin daha rahat şekilde kullanılabilmesini sağlamak
• Raf ömrü uzun olan tohumlar ortaya çıkarabilmek

Tohum ıslahı günümüz tarım sektöründe son derece gerekli olan çalışmalardır.

Tohum ıslahı yöntemleri

Tohum ıslah çalışmaları birçok farklı yöntem ile yapılabiliyor. Bu yöntemler arasında şunlar öne çıkanlardır:

• Sitolojik yöntemler ile seleksiyon
• Bitoteknolojik yöntemler
• Tek tohumdan soy yöntemleri
• Mutasyon ıslah yöntemleri

Klasik melezleme yöntemlerinde daha çok aynı türdeki bitkilerin farklı cins türlerinin bir araya gelmesi ile ıslah çalışması yapılır. Yöntem seçimi bitkinin türüne göre belirlenir. Tohum ıslah çalışmaları yalnızca tarım ve bitki türleri üzerinde yapılmaz. Aynı zamanda süs bitkileri ve çiçekler üzerinde de uygulanabilir. Amaç daha dayanıklı tohumlar üretmek ve bitkilerin daha çekici bir görünüm kazanmasını sağlamaktır.