Koronavirüsle mücadele sürecinde uygulanan İnaktif ve mRNA aşıları ile ilgili araştırmalar son günlerde hız kazandı. Vatandaşlar, İnaktif ve mRNA aşılar nelerdir, hangileri, farkları neler gibi sorulara yanıt arıyor. Sağlık Bakanlığı'nın internet sitesinde paylaştığı açıklama ile BioNTech ve Sinovac hangi tür aşı sorusu yanıt buldu. MRNA ve İnaktif aşı nedir sorusunun yanıtı haberimizde.
İNAKTİF AŞI NEDİR?
İnaktif aşılar, etkisizleştirilmiş virüsleri içeren ve bu yolla bağışıklık yanıtı oluşturmayı hedefleyen aşılardır. Bu aşı türü kişiyi hasta etmez ancak bağışıklık sistemini uyararak antikor oluşturacak özelliğe sahiptir. Bu aşılar, fiziksel ya da kimyasal yöntemlerle öldürülmüş mikroorganizmaları içerir.
MRNA AŞISI NEDİR?
MRNA aşısı ise, mRNA adı verilen ve protein sentezleme görevini üstlenen yapının kullanılmasıyla oluşturuluyor. İnsan vücudunda bulunan mRNA kullanılarak biyoteknolojik metotlarla söz konusu aşı üretilmektedir. Bilim insanları virüsün genetik kodundaki, hücrelere ne inşa edeceklerini söyleyen kısmı alır ve hücrelere girebilmesi için yağ ile kaplanır.
Bu hastaya enjekte edilir. Aşı hücreye girer ve hücrelere virüsteki diken proteinini üretmelerini söyler. eBu da bağışıklık sisteminin antikor üretmesini ve T hücrelerinin, enfekte olmuş hücrelerini yok etmesini sağlar. Hastalar corona virüsle karşılaştıklarında, antikorlar ve T hücrelerinin virüsle savaşmasını tetikler.
COVID-19 AŞISI ÇEŞİTLERİ
Bu aşıların tümü vücudun bağışıklık sistemine COVID-19'a neden olan virüsü güvenli bir şekilde tanıtmayı ve yok etmeyi öğretecek şekilde tasarlanmıştır. Covid-19'la mücadele kapsamında kullanılan aşı çeşitleri şu şekildedir:
•Hastalığa neden olmayan ancak bağışıklık yanıtı oluşturan etkisizleştirilmiş virüs içeren aşılar (İnaktif aşılar).
•Hastalığa neden olmayan ancak bağışıklık yanıtı oluşturan zayıflatılmış virüs içeren aşılar (Canlı atenüe aşılar).
•Güvenli bir şekilde bağışıklık yanıtı oluşturmak için COVID-19 virüsünün yapısını taklit eden protein parçalarını kullanan protein bazlı aşılar.
•Güvenli bağışıklık yanıtı oluşturmak için COVID-19 virüsünün RNA parçacıklarını taşıyan hastalık yapıcı etkisi olmayan virüslerin kullanıldığı viral vektör aşıları.
•Kendi başına güvenli bağışıklık yanıtı oluşturan protein üretmek için genetik olarak tasarlanmış RNA ve DNA parçacıklarını kullanan son teknoloji bir yaklaşım olan m-RNA ve DNA aşıları.
BIONTECH İNAKTİF Mİ, MRNA MI?
BioNTech mRNA aşıları arasında yer alıyor. RNA, mRNA, ya da haberci RNA olarak adlandırılan bu aşı; sentetik RNA moleküllerini insan hücrelerine transfer ederek hücreyi yeniden programlar. Bu şekilde hücrenin normalde patojen (örneğin virüs) veya kanser hücreleri tarafından üretilen yabancı proteini üretmesini sağlar. Ardından bu protein molekülleri vücudun uyumlayıcı bağışıklık tepkisini harekete geçirir, böylece vücut, proteinin içindeki patojenleri ya da kanser hücrelerini yok etmeyi öğrenir. RNA aşıları hücresel bağışıklığın yanı sıra humoral bağışıklık oluşturur.
SINOVAC İNAKTİF Mİ, MRNA MI?
Sinovac inaktif aşılar arasında yer almaktadır. İnaktif aşı ölü aşı demektir. İnaktif aşılar uzun süredir kullanılmaktadır. Çocuk felci, Hepatit A, difteri ve tetanos aşıları da inaktif aşılar arasındadır. İnaktif aşılarda ısı, kimyasallar ve radyasyon kullanılarak virüslerin kendilerini kopyalayarak çoğalmaları engellenir. Bu virüsler çoğalarak vücuda zarar vermez ancak bağışıklık sistemini tetikleyerek bağışıklık yanıtı oluşturur.