Süper Lig'de hem yoğun tempo hem de kötü zeminler sakatlanan futbolcu sayısını da artırdı. Konuyla ilgili
SABAH Spor'a konuşan Önleyici Sakatlık Uzmanı ve Spor Fizyoterapisti Gülşah Başandaç, sakatlıkları yüzde 70 azaltmanın mümkün olduğunu ifade edip şunları söyledi: "Günlük sağlık ve performans testleri, video ve GPS takip sistemleri ile yorgunluğa bağlı önlemler alınarak büyük ölçüde yaralanmaların önüne geçilebilir. Örneğin biz PT Akademi'de uluslararası standartlar ile kıyaslanan bir kas-iskelet sistemi Check Up yazılımı kullanıyoruz.
Kullanılan yapay zeka ile eski yaralanmalar, vücut asimetrileri, kuvvet, esneklik, dayanıklılık, atletik performans gibi sporcunun mevcut fiziksel durumu tespit edilerek sakatlıklar %60-70 oranında azaltılabiliyor."
TESTİN MALİYETİ ÇOK DAHA UCUZ
"BU risk analizi testlerini, sakatlık sonrası spora dönüş gibi özel durumlar haricinde 2 ayda bir yapmak yeterlidir. Bir futbolcu için 2-3 saat gibi bir sürede yapılan bu testlerin ekonomik olarak da sporcu başına en fazla 350-500 Euro arasında bir maliyeti olacaktır. Normal bir Avrupa liginde, 25 oyuncudan oluşan profesyonel bir futbol takımının, her sezonda oyuncu başına iki sakatlığa denk gelen, sezon içi yaklaşık 50 sakatlık geçirdiği düşünülecek olursa, olası futbol yaralanmaları,
sakatlanan oyuncu başına aylık ortalama 500.000 Euro'luk bir maliyetle futbol kulüplerinin ekonomisini doğrudan etkilemektedir. Kârzarar hesabını sizler yapın."
PSİKOLOJİK TAKİP YAPILMALI
"Sakatlıkların azaltılması için yorgunluk, beslenme ve hatta psikolojik
performansın da verilerle takip edilmesi lazım"
- LİGİMİZİN her sezon Avrupa'nın en fazla oyuncu sakatlığı yaşayan liglerinin başlarında yer almasının sebepleri nelerdir?
Bu soruya net bir cevap vermek
çok zor ama
bazen amatörlük bazen de ihmalkârlıklar olarak yanıtlayabilirim. Futbol
yüksek efor gerektiren bir spor
branşı olduğu için oyuncuların
'travmatik' dediğimiz şiddetli
darbeye bağlı bazı yaralanmalarının
önüne geçebilmesi
tüm önlemleri alsak bile
çok mümkün olmayabilir.
Yaralanmaya sebep olabilecek
iç ve dış risk faktörlerinin
tamamını analiz etmek
gerekiyor. Bu risk faktörleri,
oyuncunun kendisi ile ilgili
kuvvet, dinlenme süresi gibi
bir eksiklik olabileceği gibi
çim zemin, hava koşulları, ekipman gibi dış faktörler
de olabilir.
TEKNOLOJİ İŞİN İÇİNDE OLMALI
-
FUTBOLCULARIN yoğun tempoda sakatlanma olasılıkları da artıyor. Bu durumda ne gibi önleyici önlemler alınmalı?
Tempo arttıkça futbolcu
için gerekli olan fiziksel uygunluk
ve dinlenme süresi
çok daha fazla önem kazanıyor.
Yoğun tempo ile baş edebilmek
için yorgunluğu azaltacak
ve yaralanmaları düşürecek
önlemler almak gerekiyor.
Bu önlemleri alırken teknolojiyi
kullanmak çok önemli.
Giyilebilir sistemler, video analizler vb. Sporcu takip sistemlerinin veri analizlerinin yapılmasının yanı sıra sporcunun kas iskelet sistemi, kuvveti, yorgunluğu, beslenme ve hatta psikolojik performansının da veriler halinde sık sık takip edilmesi ve yönetilmesi, iyileştirilmesi gerekir.
KÖTÜ ZEMİNİN ÖNLEMİ DE VAR
-
Kötüleşen zeminlerde sakatlıkların yaşanmaması için neler yapılmalı?
Futbolcunun kötü bir zeminde de vücudunu
her zaman dengede ve kuvvetli
tutması gerekir. Bunun da tek yolu,
bazı fiziksel testler yaparak, risk analizi
ile oyuncunun eksik yönlerini belirleyip,
risk profilini iyileştirmek için bu eksik
yönleri geliştirmektir. Çim sahalar iyileştirilemiyor
ise sporcuyu ve kullanılan
ekipmanı iyileştirmek mecburi çözüm.
-
Toparlanma antrenmanları da pas geçiliyor. Etkileri ne olabilir?
Kısa vadede kas iskelet sistemi sakatlıklarına,
yorgunluğa ve uzun dönemde
de aşırı kullanıma bağlı yaralanmalara
sürantrene olmaya yol açabilir. Ayrıca
fiziksel sakatlıkları çağırdığı gibi, kişi
ne kadar iyi beslense de enerji metabolizmasını
olumsuz etkileyecek,
psikolojik olarak da yorgunluk yaratacağı
için performansı düşürecektir.