Beslenme ve Diyet Uzmanı Sabiha Keskin, yaz lezzetlerini en sağlıklı şekilde saklama yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Kışlık sebze ve meyveler hangi yöntemlerle saklanmalıdır?
Sebze ve meyveleri mevsimi geldiğinde dondurarak, konserveleyerek, kurutarak, turşu kurarak ya da tarhana yaparak saklayabiliriz.
Sebze ve meyveleri derin dondurucuda saklamanın en uygun dönemi ne zamandır?
Sebze ve meyveleri en bol olduğu ve ucuzladığı aylarda kışa hazırlamak gerekir. Bu da mayıs ayından ekim ayının sonuna kadar sürer. Örneğin enginar için mayıs ve haziran, bezelye için nisan ve mayıs, domates, biber, patlıcan, bamya, barbunya içinse ağustos ve eylül ayları daha uygundur. Tabi yöreye göre de bu zaman dilimleri değişim gösterebilir.
Hangi sebze ve meyveler buzdolabında saklanmaz?
Özellikle bazı sulu sebze ve meyveler derin dondurucuda saklamaya elverişli değildir. Salatalık, kavun, karpuz, üzüm, portakal gibi sebze ve meyveler buzluktan çıkarıp çözdürdüğümüzde eski dokusu ve lezzeti bozulduğu için tüketilemez.
Meyve ve sebzeleri korurken en çok yapılan hata nedir, nelere dikkat etmeliyiz?
Öncelikle sebze ve meyveye en uygun saklama yöntemi seçilmelidir. Özellikle konserve yapımında hijyenin iyi sağlanması, kavanozların steril edilmesi, kapaklarının iyi kapanmış olması ve havasının iyi alınması gerekir. Yanlış hazırlanmış, bombe yapmış bir kavanoz ürünü zehirlenmeye neden olabilir. Ayrıca yiyecekleri derin dondurucuda saklarken uygun istiflemek, doğru paketlemek ve tarih etiketlendirmesi yapmak gerekir. İyi paketlenmediğinde buzdolabı yanığına ve besin kaybına neden olur. Yine derin dondurucuda sakladığımız sebzeyi çok çözdürmeden direk kaynayan tencereye atmamız vitamin kaybını en aza indirecektir. Konserve ve turşu yapımında plastik kaplar yerine cam kavanoz kullanmak önemlidir. Turşu yapımında 1 litre suya 2 yemek kaşığı kaya tuzu koymak yeterlidir. Kurutma yönteminde yiyeceği güneşte kurutmak yerine serin, kuru ve gölge bir yerde ve üzerini temiz bir bezle kapatarak kurutmak B ve C vitamini kayıplarını azaltacaktır.
Turşu kurmak ve reçel yapmak meyve ve sebzeleri değerlendirmek için iyi birer yöntem olabilir mi?
Turşu ya da reçel, marmelat gibi yiyecekler özellikle fazla tuzlu, şekerli hazırlanmadığında ve aşırı tüketilmediğinde saklamak için bir yöntem olabilir.
Hangi yaz meyve ve sebzesini kışa saklamalıyız?
Sebzelerden bezelye, enginar, barbunya, taze fasulye, börülce, patlıcan, yeşil ve kırmızı biber, kabak, bamya, domates, salatalık gibi sebzeler dondurma, konserve, kurutma ve turşu yöntemi ile saklanabilir. Çilek, erik, kayısı, şeftali gibi meyveler de dondurma, kurutma ya da reçel marmeladı yapılarak saklanabilir.
Derin dondurucuda sakladığımız bir yiyeceği ne kadar süre muhafaza edebiliriz?
Derin dondurucuda sebze ve meyveleri 6 ile 8 ay gibi bir süre saklayabiliriz. Daha uzun sürelerde besin kaybı artar ve yeni mahsul ürünün piyasaya çıkma zamanı gelir. Konserveler de serin ve karanlık bir ortamda 8 ile 10 ay kadar gibi bir süre saklanabilir.
Tuzlama yöntemi sağlığa zararlı mıdır?
Tuzlama yöntemi ile hazırladığımız turşu probiyotikleri içermesi açısından az tuzlu hazırlanıp, uygun miktarlarda tüketildiğinde sağlığa katkıları olacaktır. Özellikle tuz kısıtlaması gereken hipertansiyonu, kalp ve böbrek sorunu olan hastalar için turşu tüketimi uygun olmayabilir.