Devletimiz, sebze-meyve fiyatlarını düşürmek için Ankara ve İstanbul'da tanzim satış noktaları kurdu ve satışlara başlandı. Tanzim satış noktalarında pazarda 5 lira olan patates 2 liraya, 10 lira olan patlıcan 4.5 liraya, yine 10 lira olan biber 6 liraya, 6 lira olan domates ise 3 liraya satılıyor. Şimdilik İstanbul'da 50, Ankara'da ise 15 noktada satışlar gerçekleştiriliyor.
Halk ucuz sebze, meyve alabilmek için tanzim satış noktalarında kuyruğa girince sosyal medyada 'Karne ile yiyecek alınan günlere döndük', 'Yakında Sümerbank'ı da açarlar', 'Devlet patlıcan mı satar' diye dalga geçenler çok oldu. Sosyal devlet isteyenler, sebze ve meyve fiyatlarının artmasına kızanlar; şimdi sosyal devlete güzel bir örnek olan tanzim satışlarına karşı çıkıyor, dalga geçiyorlar.
Ne yapsın devlet patlıcanın 20 liradan satılmasına göz mü yumsun? Toptancı hallerinde sebze ve meyvelerin alış satış fiyatlarında yüzde 800'e varan oranlarda fahiş fark olmasına engel olmasın mı?
Yıllarca çiftçiden 50 kuruşa, 1 liraya aldığı domatesi 7-8 liraya satan, hem çiftçiyi, hem de vatandaşı soyan komisyonculara, stokçulara 'Dur' denilmesin mi?
Evet, keşke tanzim satış daha önce yapılsaydı, Türkiye'de kooperatifçilik gelişseydi, haller sıkı denetlenseydi...
Lakin zararın neresinden dönülürse kârdır. Bakın devlet toptancı hallerinde sıkı denetime başladı, sebze-meyve fiyatları üç günde yüzde 45'e varan oranlarda düştü. Marketlerde de fiyatlar hızla düşüyor.
Bizde tanzim satış uygulamasıyla dalga geçiliyor ama dünyada birçok gelişmiş ülkede de benzer sosyal devlet projeleri uygulanıyor.
Belediyeler, kamu kuruluşları ve yardım dernekleri halkın ucuza gıda maddesi alması için çalışıyor.
Örneğin; Almanya'da Essener Tafel Derneği, Birleşik Krallık'ta The Trussell Trust, yüzbinlerce insana yardımda bulunuyor.
Japonya'da çiftçilerin yüzde 91'i kooperatiflerde örgütlü. Fransa'da kooperatifler 700 bin kişilik istihdam sağlıyorlar. Böylece dernekler, kooperatifler ve belediyeler sayesinde gıda piyasasında anormal fiyat artışlarının önüne geçiliyor, piyasanın regüle olması sağlanıyor.
Türkiye'de tanzim satış, sebze-meyve piyasasında fiyatlar normale dönene kadar devam etmeli ve kooperatifçilik yaygınlaştırılmalı.
