Dünyadaki en değerli besin olarak nitelendirilen anne sütü, ilk altı ay bebek beslenmesinin tek başrol oyuncusudur. Anne sütünün miktarı ve kalitesi, annenin emzirme dönemindeki beslenme alışkanlığına bağlıdır. Emziren annelerin, bu dönemde normal gereksinimlerine ek olarak günlük 500 kalori almaları yeterlidir. Ancak önemli olan; bu kaloriyi hangi besinlerden alacaklarıdır. Beslenme ve Diyet Uzmanı Nur Ecem Baydı, anne sütünü artıran 10 özel besin hakkında bilgiler verdi:
BAKLAGİLLER: İyi bir demir kaynağı olan baklagiller, süt miktarını ve kalitesini artırıyor. Ancak zaman zaman annede gaz problemlerine yol açabilen bu besinler, bebekte de benzer problemlere neden olabiliyor. Bu yiyecekler sizde gaz sorunu oluşturmuyorsa; haftada iki-üç defa nohut, kuru fasulye, barbunya tüketebilirsiniz.
KOYU YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER: Ispanak, kara lahana gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler içerdikleri fitoöstrojenler ile süt miktarını artırıyor. Ayrıca bu sebzeler kalsiyum, demir, folat ve vitamin A içeriği bakımından zengin olmalarıyla da anne sütünün kalitesinin artmasına katkı sağlıyor. Koyu yeşil yapraklı sebzeleri gün içerisinde salatalarınıza ekleyebilir veya sebze yemeği olarak tüketebilirsiniz.
SARIMSAK: Yapılan çalışmalar gösteriyor ki; anne, emzirme öncesinde sarımsak tüketirse, bebekler daha çok süt emiyor. Anne sütünü artıran asıl etmen; bebeğin aktif bir şekilde anneyi emmesidir. Bu noktada sarımsağın süt miktarını artırdığını söylemek mümkün. Ancak sarımsak, bebeklerde gaz ve hazım problemlerine yol açabiliyor. Emzirirken, az miktarda sarımsağı yemeklerinize ekleyin ve bebeğinizin verdiği tepkileri gözlemleyin. Gaz ya da hazımsızlık gibi problemler oluşmuyorsa, gün içerisinde bir-iki diş tüketebilirsiniz. Sarımsak kapsülü de alabilirsiniz.
YULAF: Annede demir eksikliği olması durumunda süt üretimi de düşer. Yulaf, iyi bir demir kaynağıdır. Ayrıca rahatlatıcı etkisiyle, sütün meme kanallarında ilerlemesini sağlar. Sabah kahvaltılarınızı yulafla zenginleştirebilir, yulafı pişirerek veya süt ile tüketebilirsiniz.
ARPA: Bazı çalışmalar; arpada bulunan polisakkarit'in annedeki prolaktin miktarını artırdığını gösteriyor. Prolaktin; memede bulunan süt salgılayıcı hücrelerden süt salınımını uyaran bir hormon. Bu etkisinden faydalanmak için, arpanın çimlendirilmesiyle elde edilen malt içeceklerinden günde bir tane tüketebilirsiniz. Ancak unutmayın; bu içecekler yüksek kalori içerikleri nedeniyle, aşırı tüketildiklerinde kilo alımına neden olabilir.
CEVİZ, FINDIK, BADEM: Yağlı tohumları olan ceviz, fındık ve badem; emziren annelerin diyetinde mutlaka yer almalı. Bu tohumlar, vücut tarafından sentezlenemeyen ve mutlaka dışarıdan alınması gereken yağlar bakımından zengindir. Yağlı tohumların içeriğinde bulunan bazı aminoasitler, anne sütünün oluşumu için gerekli olan seratoninin yapısına katılarak süt miktarını ve kalitesini artırıyor. Ara öğünlerde üç-dört tam ceviz, 10-12 adet çiğ badem veya fındık yiyebilirsiniz.
HAVUÇ: Havucun içeriğinde meme dokusunun sağlıklı gelişimini ve anne sütü oluşumunu destekleyerek östrojen benzeri görev yapan, bitkisel bir kimyasal olan fitoöstrojen bulunuyor. Fitoöstrojen de süt üretimini artırıyor. Östrojen hormonu, meme dokusundaki süt kanallarını geliştiriyor. Ayrıca iyi bir beta karoten kaynağı olan havuç, emzirme sürecinde artan beta karoten ihtiyacını karşılıyor. Salatalarınıza günde bir adet havuç ekleyin. Yapılan çalışmalar; emzirme döneminde havuç tüketen annelerin çocuklarının, ileride havuç tüketmeyi daha kolay kabul ettiğini gösteriyor. t REZENE: İçerdiği fitoöstrojenler nedeniyle östrojen benzeri bir görev yaparak anne sütünün miktarını ve sütün yağ içeriğini artırıyor. Rezene ayrıca anne sütü yolu ile bebeğe geçerek sindirim ve hazımsızlık problemleri yaşamasını önlüyor. Siyah çay yerine rezene çayı tüketin ve içine şeker eklemeyin. Günde iki-üç fincan rezene çayı tüketerek süt miktarını artırabilirsiniz.
SUSAM: Yüksek kalsiyum içeriği ve östrojen hormonuna benzer özellikleri nedeniyle, anne sütünü artırıyor. Susam tanelerini salatalarınıza ekleyerek günde bir-iki çay kaşığı kadar tüketebilirsiniz.
GÜNDE 3 LİTRE SU İÇİN
Anne sütünün miktarını artırmak için tüketilmesi gereken temel maddelerin başında su gelir. Anne sütünün yüzde 87'si sudur. 60 kilo bir kişinin günlük su ihtiyacı 2 litreyken, emziren annelerde bu rakam 3.5 litreye kadar çıkıyor. Sütünün miktarının artmasını isteyen bir annenin, günde en az 2.5-3 litre su içmesi gerekir. Bunun 2 litresini saf sudan, kalan kısmını ise şekersiz komposto, ayran ve bitki çayından karşılayabilirsiniz. Halk arasında bilinenin aksine; şeker ve şekerli besinler süt miktarını artırmaz. Bu nedenle kompostolara şeker ilave etmeye gerek yoktur. Her emzirme esnasında 1-1.5 bardak su içerek yeterli sıvı alımını sağlayabilir ve süt miktarını artırabilirsiniz.