Türkiye'nin, deniz kıyıları oteller, tatil köyleri ve beach işletmeleri tarafından kapatılan ender ülkelerden biri olduğunu, halk plajlarında bile insanlardan şezlong, şemsiye parası alındığını birkaç kez yazdım.
Bu yaz Fethiye, Marmaris, Çanakkale'de bulunma fırsatım oldu. Örneğin Fethiye bölgesindeki kumsallarda genelde belediye, girişte yaya ve araba parası alıyor.
Kumsalda ise şezlong ve şemsiye için 40-50 lira vermek zorunda kalıyorsunuz.
Çünkü belediyelerden izin alan ve almayan işletmeler, bütün sahile şezlong ve şemsiye koyuyor.
Şezlong kullanmak istemeyenlere ya çok az yer ayrılıyor ya da hiç ayrılmıyor.
Örneğin gördüğüm bir olaydan bahsedeyim: Ölüdeniz'de bir Rus turist, çocuklarıyla geldi ve kumsala havlu serdi. Oradaki işletme görevlileri turistin tepesine eşkıya misali bitiverdiler. Şezlong, şemsiye kullanmak istemediğini belirten kadını rahatsız ettiler ve kadın kumsaldan ayrılmak zorunda kaldı.
Özel plajlara söyleyecek bir lafım yok; oraya insanlar gönüllü olarak fahiş giriş ve şezlong ücretleri ödüyorlar ama normal vatandaş, Türkiye'nin birçok kumsalına para ödeyerek girmek zorunda kalıyor.
Oysa 03.08.1990 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan 3621 sayılı Kıyı Kanunu Uygulaması Yönetmeliği'nde aynen şu yazıyor:
'Kıyılar ile doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır. Kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir.
Kıyı, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olup buralarda hiçbir yapı yapılamaz.' Yine aynı yönetmelikte şöyle yazıyor:
'Sahil şeridinde kıyıya geçişi engelleyecek şekilde; duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz. Moloz, toprak, cüruf, çöp gibi çevreyi bozucu etkisi olan atık ve artıklar dökülemez, kazı yapılamaz.' Yasalar 'Kıyılar halkındır' diyor ama yasalara uyan yok. Brezilya'dan Fransa'ya, ABD'den İspanya'ya kadar birçok ülkede deniz kıyıları; oteller ve tatil köyleri tarafından işgal edilmemiştir.
Kıyıya yakın olan işletmeler ise halkın denize girmesine engel olamaz. Zengini de, fakiri de aynı kumsalda denize girer, güneşlenir. Bizde ise en güzel kıyılar oteller tarafından işgal edilmiştir, halkın para ödemeden gireceği koyların sayısı azdır. Birçok kişi kumsalda denize girmek için para ödemek zorunda kalıyor.
Umarım yeni Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, kendinden önceki bakanların yapmadığını yapar ve bu haksız uygulamaya son verir.
