Anne sütü; bebeğin ilk altı ay ihtiyacı olan protein, yağ, demir ve vitamini içeren ideal bir besin kaynağıdır. Özellikle doğumdan sonra gelen ilk süt, çok önemlidir çünkü bebeği hastalıklara karşı korur ve onun ilk aşısı gibidir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nermin Tansuğ, anne sütünün faydalarını ve emzirirken dikkat edilmesi gerekenleri anlattı...
Anne sütüyle beslenen çocuk nelerden korunur?
Anne sütü; içerisinde kendi kendisinin sindirimine yardım edecek maddeleri içerdiğinden tamamıyla ve kolaylıkla sindirilir. Emen bebeklerde ishal, kolik ve kabızlık daha az görülür. Anne sütü, bağışıklık sistemini güçlendirir, enfeksiyonlardan korur. Bebeğin su dahil tüm gereksinimlerini karşılar, ayrıca su bile verilmesine gerek yoktur. Yapılan çalışmalarda anne sütü alan bebeklerin görme keskinliklerinin daha iyi olduğu, daha zeki oldukları gösterilmiştir. Ayrıca bebeğin annesiyle sevgi bağı kurabilmesi için en iyi iletişim yoludur. Anne sütü ile beslenen çocuklarda ileri yaşlarda astım, alerji, çocuk diyabeti, obezite ve kanser oranı düşer.
Kolostrum nedir?
Emzirmeye başladıktan sonra gelen daha koyu kıvamlı ve sarı süttür. İlk dört-beş güne kadar devam eder. İlk günlerde kolostrum miktarı azdır, fakat bebeğin tüm gereksinimlerini karşılar. Şekerli su, mama ya da başka bir besin verilmemelidir. Protein, enzimler ve bağışıklığı sağlayan maddeler yönünden daha zengindir. Bebeği hastalıklardan korur, bebeğin ilk aşısıdır.
Bebeklerin kaçıncı aya kadar anne sütü alması gerekir?
Dünya Sağlık Örgütü, anne sütü ile beslenmenin doğumdan hemen sonra başlamasını, ilk altı ayda sadece anne sütü verilmesini ve emzirmenin altı aydan sonra uygun besin takviyeleriyle 2 yaş ve üzerine kadar devam etmesini öneriyor.
Emzirme süresi ve sıklığı ne kadar olmalıdır?
Bebek her istediğinde, günde en az sekiz kez emzirilmelidir. Yenidoğan bebeğin tam doyması ve memeyi tam boşaltması, ilk ayda yaklaşık 30-40 dakika sürebilir. Daha sonra genellikle 15-20 dakikaya kadar kısalır. Bu süre, bebek büyüdükçe yaklaşık 5-10 dakikaya kadar düşebilir.
OBEZİTE VE DİYABETTEN KORUR
Anne sütünde bulunan bağışıklığı sağlayan maddeler; bebeği üst solunum yolu hastalıkları, orta kulak iltihapları ve ishalden korur.
Alerjik hastalıklar daha az görülür.
Anne sütüyle beslenen bebeklerde; diyabet, crohn, ülseratif kolon gibi otoimmun hastalıkların daha az görülür.
Obezite daha az görülür. Obezite riski az olduğundan, hipertansiyon ve diğer kardiyovasküler hastalıkların görülme oranı da azalır.
Anne sütündeki demir içeriği daha az olmasına karşın emilimi daha fazla olduğundan demir eksikliği daha az görülür.
Anne sütü ile beslenme; çene ve diş gelişimini olumlu yönde etkiler, diş çürüğü daha az görülür. Anne sütü ile beslenen bebeklerin daha zeki oldukları da ortaya konmuştur.
BEZİ HEP KURUYSA SÜT YETERSİZ DEMEKTİR
Anneler, sütlerinin yetip yetmediğini nasıl anlayabilir? Bebeğin iyi beslendiği, derin ve düzenli emmesinden ve yutma sesinden anlaşılabilir. Ayrıca günde en az beş kez idrar yapıyorsa, en geç 10-15'inci günde doğum kilosuna ulaştıysa, ayda 500-700 gram alıyorsa; anne sütü yeterlidir. Bebeklerde ilk günlerde görülen doğal tartı kaybının nedeni, vücutta su oranının azalması ve suyun yer değiştirmesidir. Bu, anne sütü yetersizliğine bağlanmamalıdır. Dışkılama sayısı, bebeğin huzursuzluğu, uyku düzensizliği veya aşırı ağlaması; anne sütü miktarı açısından güvenilir kriterler değildir. Çok iyi tartı alan bebeklerde de benzer yakınmalar görülebilir. Sadece bezin hep kuru bulunması ve sürekli olarak koyun pisliği gibi ufak ve sert parçalar halinde az miktarda kaka yapılması açlık bulgusu olabilir. Bunlar dışında en önemli kriter, bebeğin yeterli kilo almamasıdır.
BEBEK EMMEYİ REDDEDERSE...
Bebeğin memeyi emmemesinin nedeni; hastalık, ağrı, anneye doğumda verilen sakinleştirici ilaçların etkisi veya emzirme tekniğinde sorunlar olabilir. Bebekler hastayken memeyi alır ama zayıf emer. Ağzında pamukçuk ya da diş çıkarma varsa, canı acıdığından emmek istemez.
Bebek, burnu tıkalı olduğunda rahat ememez. Burun tıkanıklığı varsa, emzirme öncesi burnu temizlemek gerekir.
Emzik kullanımı, biberonla beslenme, memeyi kötü pozisyonda tutma, tıkalı meme, emzirirken bebeğin başının tutulması, itilmesi, annenin memeyi yanlış tutuşu, fazla süt birikimi, annenin acemiliği gibi emzirme tekniğine bağlı nedenler de bebeğin memeyi reddetmesine neden olabilir.
Anneden ayrılma, annenin işe başlaması, yeni bir bakıcı, çok sık bakıcı değiştirme, aile düzeninde değişiklikler de emmeyi etkiler.
Annenin yediği bazı besinlerin kokusu ya da aroması süte geçebileceğinden bu tür besinler tüketilmemeli.
Kola, kahve ve çay; içeriğindeki kafein gibi maddeler nedeniyle süte geçip bebeği huzursuz edebilir.
ALTINCI AYDA EK GIDAYA BAŞLANMALI
Anne sütü, altıncı aydan sonra bebeğin ihtiyaçlarını tek başına karşılayamayabilir. Ancak ek besinlere başlarken anne sütünün devamlılığını sağlamak çok önemlidir. Ek besinlerin kontrolsüz artırılması ve biberonla verilmesi, anne sütüne zarar verir. Biberona alışan bebek, anneyi emmeyi reddedebilir. Anne sütü; içerdiği maddeler ve enfeksiyondan koruyucu faktörler nedeniyle ilk 2 yaşta mutlaka verilmelidir. Ek gıdaya başlamanın altıncı aydan sonraya bırakılması; yetersiz enerji alınmasına, demir eksikliğine, oral motor fonksiyonlarda gecikmeye ve gıda reddi gibi problemlere yol açabilir.
KAPAKLI EMZİKLER HAYATI KOLAYLAŞTIRIYOR
Wee Baby, yeni ürünleri Special Saplı Kapaklı-Damaklı ve Special Sapsız Kapaklı-Damaklı Emzikleri ile özellikle titiz anneleri mutlu edecek. Sapsız damaklı emzik, uyku emziği özelliği de taşırken gece bebeklerin emziklerini düşürmeden sessiz bir şekilde uyku uyumasını sağlıyor. Hava alabilen ortodontik silikon emzik ucu sayesinde, bebeğin damak ve diş yapısına uyum sağlayıp zarar vermiyor. Emziğin siper bölümü, bebeğin ağız çevresinin tahriş olmaması için hava alacak şekilde açık olarak tasarlanmış.