Uzmanlar, konserve, plastik biberon, oyuncak, emzik ve yiyecek kapları, damacanalar, temizlik ürünleri ve tarım ilaçlarındaki kimyasallara karşı önlem alınması uyarısında bulunuyor.
Uzmanlara göre konserveden plastik oyuncak ve yiyecek kaplarına, kozmetiklerden temizlik maddelerine kadar bir çok üründeki salgı bezi sistemini etkileyen kimyasallar sağlık üzerinde olumsuz etkilere yol açıyor, bu nedenle özellikle gebelik, emzirme ve çocukluk dönemlerinde önlem alınması gerekiyor.
Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Endokrinoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Şahin, yaptığı açıklamada, kullanım sıklığı her geçen gün artan kimyasalların sağlığı olumsuz etkilediğini bildirdi.
Şahin "Endokrin bozucu kimyasallar arasında endüstride çok yoğun kullanılan petrol ürünleri, poliklorlu bifenil bileşikleri, dioksin, tarım ilaçları, hayvan, bitki ve insanlarda kullanılan ilaçlar, plastik endüstrisinde kullanılan maddelerin çoğu, ağır metaller ve bazı bitkisel ürünler yer almaktadır" dedi.
Endokrin bozucu kimyasalların gebelik ve emzirme sürecinde ya da deri ve hava yoluyla yiyecek ve topraktan alınabildiğini ifade eden Şahin, bunların fabrika yakınındaki kirlenmiş toprak ve suyun yanı sıra markette satılan birçok üründe de bulunabileceğin belirtti.
Şahin, kozmetik maddelerin yaklaşık yarısının östrojen içerdiğine dikkati çekerek şu bilgileri aktardı:
"Kremlerin, güneş kremlerinin, sinek kovucuların, losyonların çoğunda fitalat mevcuttur ve emilimi kolaylaştırıcı ajanlar bunların daha hızlı emilmesini sağlamaktadırlar. Fitalatların meme kanseri, inmemiş testis, kriptorşidizm, kısırlık yaptığını destekleyen çok sayıda kanıt birikmektedir."
"İlaçlar da risk taşıyor"
"Konserveler, biberonlar, oyuncaklar, kozmetik maddeler, şampuanlar, plastik içerisindeki tüm ürünler, temizlik ürünleri, evimizdeki tüm teknolojik ürünler, koltuklar, yeni arabalar, buzdolapları, plastik içerisindeki içecek ve sular, çeşitli sebze ve meyvelerde kullanılan tarım ilaçları ve bunların saklandığı plastik kaplar endokrin bozucu özellik taşıyor" uyarısında bulunan Şahin, "Antibiyotiklerin çoğu da endokrin bozucudur. Antibiyotikler, düşük dozlarda her tarım ürününde ve et üretiminde kullanılmaktadır. Bu nedenle gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınılmalı. Çocuklar ve gebeler çok iyi korunmalı" dedi.
"Ne yapmalı?"
Prof. Dr. Şahin, bu kimyasalların olumsuz etkisinden kurtulmak için şu önerilerde bulundu:
"Plastik ürün kullanımını azaltın, plastik ürünleri mikrodalgaya koymayın. Tarım ilaçlarına yasal ciddi bir düzen getirilmeli, tarım ve hayvancılıkta antibiyotik kullanımı denetim altına alınmalı, üniversitelerde endokrin bozucuları tetkik edebilecek yeni testler geliştirecek laboratuvarlar kurulmalı, endokrin bozucuların içeriklerde belirtilmesi zorunlu olmalı, ürünler piyasaya çıkmadan yeterli incelemeden geçmeli, çocukların plastik ürünlerle teması azaltılmalı, anti-bakteriyel sabun ve şampuanlar kullanılmamalı, gebelik, emzirme ve çocukluk dönemi için özel önlemler alınmalı. Bunun dışında Gıda, Tarım ve Hayvancılık ile Sağlık Bakanlıkları ülkemizdeki endokrinoloji bilim dalları ve endüstri ile birlikte hareket edilmeli ve Meclis kararı ile ulusal geleceği kurtarma projesi yönetilmeli."