Son dakika haberleri: Başkan Recep Tayyip Erdoğan ve Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu. 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'nde masum insanları katleden ve dün gece Lübnan'a kara harekatı başlatan İsrail'e tepki gösteren Başkan Erdoğan, "İsrail'in hakka, hukuka aykırı işgal ve ilhak arayışına karşı tavrımız tüm devletlerin ve uluslararası kuruluşların asli görevidir." dedi. Erdoğan, Gazze'de bir an önce ateşkesin sağlanması gerektiğini belirterek, Lübnan halkının ve hükümetinin yanında olduklarını ifade etti.
Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde, baş başa ve heyetler arası görüşmenin ardından Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Finlandiya ile diplomatik ilişkilerin tesisinin 100. yıl dönümünde Cumhurbaşkanı Stubb'u Ankara'da misafir etmekten büyük bir memnuniyet duyduğunu ifade eden Erdoğan, şöyle konuştu:
Başkan Erdoğan'dan ortak basın toplantısında Gazze mesajı: Kalıcı ateşkes bir an önce sağlanmalı
"5 MİLYAR DOLARLIK HEDEFİMİZE KISA SÜREDE ULAŞACAĞIZ"
"Bildiğiniz üzere Finlandiya geçtiğimiz sene NATO üyesi olmuştur. Dostluk bağlarımıza NATO müttefikliğinin eklenmesi, ikili iş birliğimizi yeni bir boyuta taşımıştır. Bugün de görüşmelerimiz vesilesiyle kıymetli mevkidaşımla Türkiye-Finlandiya ilişkilerini geliştirme yönünde ortak irademizi teyit ettik. İkili ticaret hacmimiz bir önceki yıla kıyasla geçtiğimiz sene yaklaşık yüzde 6'lık artış göstererek 2,2 milyar dolar seviyesini aşmıştır. Müşterek gayretlerimizle 5 milyar dolarlık hedefimize kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum. Önümüzdeki sene Finlandiya'da düzenlemeyi planladığımız Ortak Ekonomi ve Ticaret Komisyonu Toplantısını bu bakımdan önemsiyoruz."
"DAİMİ ORTAK MEKANİZMA, TERÖRLE MÜCADELE İŞ BİRLİĞİMİZİ GÜÇLENDİRİYOR"
Erdoğan, görüşmede NATO müttefikleri olarak savunma sanayi alanındaki iş birliğini de ele aldıklarını belirterek, "Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği sürecinde üçlü muhtırayla tesis ettiğimiz daimi ortak mekanizma, terörle mücadele iş birliğimizin güçlendirilmesine yardımcı olmaktadır. Bu alanda atılan adımları da memnuniyetle takip ediyoruz. Tabii beklentilerimizi de en üst düzeyde aktarıyoruz." dedi.
Bilim ve teknolojiden, eğitim, kültür ve turizme uzanan geniş bir yelpazede ilişkilerin çeşitlendirilmesini geleceğe yönelik yapacakları yatırımlar olarak saydıklarını vurgulayan Erdoğan, "Finlandiya'da yaşayan vatandaşlarımız ve Tatar toplumu ilişkilerimizin önemli beşeri boyutunu teşkil ediyor. İkili ilişkilerimizin ve NATO bünyesindeki iş birliğimizin sağlam temeller üzerinde güçlenerek devam edeceğine samimiyetle inanıyorum." diye konuştu.
"FİNLANDİYA'NIN AB ÜYELİK SÜRECİMİZE DESTEĞİNİ ARTIRARAK SÜRDÜRMESİNİ BEKLİYORUZ"
Türkiye'nin kalıcı barış, istikrar ve refah ortamının tesisi için ara buluculuk konusunda öncü bir rol oynadığını ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti:
"Finlandiya ile Arabuluculuk Dostlar Grubunun eş başkanlığını yürütmekteyiz. Bu alandaki iş birliğimizi derinleştirmenin, küresel meydan okumalarla mücadele bakımından önemli olduğuna inanıyoruz. Görüşmelerimizde ikili münasebetlerimizin yanı sıra Gazze'de yaşanan soykırım, Lübnan'a sıçrayan Orta Doğu yangını ile Türk-Avrupa Birliği ilişkileri başta olacak şekilde güncel meseleleri değerlendirdik. Finlandiya'nın Avrupa Birliği'ne üyelik sürecimize yönelik desteğini artırarak sürdürmesine dair beklentimi Sayın Stubb ile paylaştım. İstişarelerimizde Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne ve egemenliğine olan desteğimizin bir kez daha altını çizdik. Ukrayna'daki yıkımın bir an evvel son bulması ile adil ve nihai bir çözüme ulaşılmasının ancak diplomasi yoluyla mümkün olduğuna dair kanaatimi Sayın Cumhurbaşkanına ifade ettim."
"LÜBNAN'IN YANINDAYIZ"
Başkan Erdoğan, Gazze ve Lübnan'a yönelik İsrail saldırganlığının da gündemlerinin odağında yer aldığını belirterek, şunları söyledi:
"İsrail'in katliamlarıyla ilgili tavrımızı hem Birleşmiş Milletler'de hem de bugün Meclisimizde açık yüreklilikle dile getirdim. İsrail'in hakka, hukuka aykırı işgal ve ilhak arayışına karşı tavrımız, tüm devletlerin ve uluslararası kuruluşların asli görevidir. Buradan bir kez daha Gazze'de acil kalıcı ateşkesin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması çağrımızı tekrarlıyorum. Lübnan halkının ve hükümetinin de bu süreçte yanında olmamız gerekiyor. Güvenlik Konseyi başta olmak üzere barışı ve güvenliği sağlamakla görevli uluslararası teşkilatların etkisiz kaldığı bu ortamda Filistin Devleti'nin tanınması, daha büyük anlam ve önem ifade ediyor. 7 Ekim'den bu yana 9 ülke Filistin Devleti'ni tanımıştır. Hala bunu yapmayan ülkelere Filistin Devleti'ni tanıma çağrımızı tekrarlıyoruz."
"FİNLANDİYA'YI ZANNEDİLDİĞİ GİBİ BEKLETMEDİK"
Finlandiyalı bir gazetecinin, Finlandiya'nın ve İsveç'in NATO'ya üyeliğinin Türkiye tarafından onaylanma süreciyle ilgili bir sorusu üzerine Erdoğan, "Finlandiya'yı biz öyle zannedildiği gibi bekletmedik." karşılığını verdi.
Finlandiya'nın NATO'ya üyelik yolunu İsveç'ten önce açtıklarını anımsatan Erdoğan, "Tek şeyimiz yeter ki terör noktasında Finlandiya'da hareketlenme olmasın. Bir an önce orada terörün önü alınsın dedik." açıklamasını yaptı.
Eski Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö'nün bununla ilgili mücadele verdiğini aktaran Erdoğan, terör noktasında adım atılınca Finlandiya'nın NATO'ya girmesinin önünü açtıklarını kaydetti.
Terörle mücadelede Finlandiya gibi davranmayan İsveç'in gecikmeli olarak, terörle mücadelede gereken adımları attıktan sonra, NATO'ya alındığını anımsatan Erdoğan, üyeliğin her iki ülke için de hayırlı olmasını diledi.
Erdoğan, diğer bir gazetecinin, "Birleşmiş Milletler nezdinde Türkiye ve Finlandiya öncülüğünde oluşturulan Arabuluculuk Dostları Grubu, bölgedeki çatışmaların sonlandırılabilmesi adına bir inisiyatif başlatabilir mi?" şeklindeki sorusu üzerine Stubb ile bunları da görüştüklerini söyledi.
Başkan Erdoğan, müşterek atılabilecek adımlar konusunda, her iki ülkenin de ara buluculuk noktasında ne denli başarılı olabileceğini zamanın göstereceğini ifade etti. İsrail'in ara buluculuğa yaklaşması veya kabulünün söz konusu olmadığının görüldüğünü aktaran Erdoğan, "Atılacak adımlarla, temennim odur ki, bakanlarımızın yapacağı ön çalışmalarla böyle bir netice alabilirsek, bu netice üzerinden inşallah bu ara buluculuk çalışmalarına devam ederiz." değerlendirmesini yaptı.
"TÜRKİYE İLE NATO'DA DA MÜTTEFİK DURUMDAYIZ"
Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, Başkan Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinin ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Cumhurbaşkanı Stubb, Ukrayna, Filistin, Lübnan ve Sudan dahil olmak üzere dünyanın her yerinde çatışmaların olduğu bir dönemde Başkan Erdoğan'la görüştüklerini belirterek, ülkesinin Türkiye'nin bugünün dünyasındaki en önemli ülkelerden biri olduğunu düşünmesinin sebebini anlamak için bu bölgenin etrafındaki çatışmalara bakmanın yeterli olduğunu ifade etti.
Türkiye ve Finlandiya ilişkilerinin her zamankinden daha yakın olduğunu aktaran Stubb, "Bu yıl aslında dostluğumuzun 100. yılını kutluyoruz. Finlandiya'da yaşayan Türk ve Tatarlardan da çok memnunuz, çok mutluyuz. Yıllar içerisinde Barış Dostları çalışmalarında, Birleşmiş Milletler'de (BM), Sayın Cumhurbaşkanı Başbakan iken yaptığımız çalışmalarda birçok konuda bir araya geldik ve çalıştık." dedi.
Stubb, ülkesi ve Türkiye'nin birçok benzerliği olduğuna işaret ederek, "Her iki ülkenin de karşı karşıya kaldığı coğrafi sınamalar bu benzerliklerden bir tanesi. Şimdi NATO'da da müttefik durumdayız. Her iki ülkenin de çok büyük bir askeri gücü var. Her iki ülkede güvenlik tüketicisi olmaktan ziyade güvenlik sağlayıcısı ülkeler. Her iki ülkede barış arabulucuları. Dolayısıyla Sayın Cumhurbaşkanı sizinle ve ekibinizle Dışişleri Bakanları da dahil olmak üzere çok faydalı işbirliği yapacağımıza inanıyorum ve sabırsızlıkla bekliyorum." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Stubb, iki ülkenin ticari ilişkileri konusunda daha fazla çalışılması ve ticaret hacminin artırılması gerektiğine değindi.
"ÇOK KUTUPLU BİR DÜNYADA TÜRKİYE'NİN ROLÜ HER ZAMANKİNDEN ÇOK DAHA ÖNEMLİ"
Görüşme esnasında Ukrayna'nın toprak bütünlüğünün ve egemenliğinin önemli olduğu konusunda mutabık kalındığını belirten Stubb, "Biz Ukrayna'nın kendini koruma hakkı olduğunu, Rusya'nın saldırıları karşısında korunma hakkı olduğunu düşünüyoruz. Ben Zelenskiy'nin (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy) on noktadan oluşan barış planını da destekliyorum. Barış müzakereleri için iyi bir başlangıç, temel olduğunu düşünüyorum." dedi.
Stubb, Türkiye'nin her iki tarafla da konuşabilen, bugünün dünyasında nadir birkaç ülkeden bir tanesi olduğunu ifade ederek, bu durumun önemine dikkati çekti.
Görüşmede Orta Doğu'da devam etmekte olan çatışmalar konusunun da ele alındığını belirten Stubb, şöyle devam etti:
"İsrail'in kendisini savunma ve koruma hakkı olduğunu kabul ederken, kendi güvenliğini sağlama hakkı olduğunu kabul ederken, aynı zamanda İsrail'in uluslararası hukuka uyması gerektiğini de düşünüyoruz. Çünkü yaşanan insanlık trajedisi Gazze'de çok fazla. Şimdi de Lübnan'da aynı şeyi görmeye başladık. Dolayısıyla biz de Finlandiya olarak acil bir ateşkes çağrısında bulunduk Lübnan'da. Saldırıların durması çağrısında bulunduk. Biz de iki devletli bir çözümden yanayız. Bunu sağlayacak siyasi süreci destekliyoruz. Şu anda devam etmekte olan bu iki savaş yani hem Filistin'de hem Lübnan'da yaşananlar belki de barışla sonuçlanacak, barışçıl bir çözüme ulaşılacak ama henüz bu noktadan çok uzaktayız diyebilirim."
Stubb, Finlandiya'nın "her tür terörizmi kınadığını ve lanetlediğini" vurgulayarak, "Bugün ülkenizde tam günlük bir program yaptık. Anıtkabir'e çelenk bıraktık. Bütün gün çeşitli faaliyetlerle geçirdik. Misafirperverliğiniz için çok teşekkür ederim. Türkiye gerçekten Batı'yla Doğu arasında bir köprü ve çok kutuplu bir dünyada Türkiye'nin rolü, her zamankinden çok daha önemli diye düşünüyorum." dedi.
"NATO'YA EN HIZLI ÜYE OLAN ÜLKE OLDUK"
Ülkesinin NATO üyeliği sürecine ilişkin Stubb, her defa verdiği mesajın "sabırlı olmaları gerektiği" olduğunu kaydederek, "Zaten her zaman tam NATO üyeliği yolunda ilerliyorduk ama, yeni bir müttefik olarak o zamanki; daha eski müttefiklerin birtakım isteklerini, sorunlarını ve dikkatlerini almak gerekiyordu. Benden önceki Cumhurbaşkanı ve siyasetçiler oturdular, müzakereleri yaptılar ve çok da başarılı oldu tarih yazıldı. NATO'nun tarihinde, NATO'ya en hızlı üye olan ülke olduk." ifadelerini kullandı.
Stubb, Türkiye ile Finlandiya tarafından başlatılan "Barış İçin Arabuluculuk Girişimi" ve "Arabuluculuk Dostları Grubu"na yönelik soruya ve Filistin'deki duruma ilişkin, söz konusu girişimlerin 2010'da başladığını hatırlatarak, o dönem BM'nin burada olmadığını ve arabuluculuk yetkisine sahip olmadığını söyledi.
Günümüzde ise durumun "daha pratik bir hal" aldığını kaydeden Stubb, şu an bir orta yolun bulunma ihtimaline işaret etti.
Stubb, Başkan Erdoğan'ın da dediği gibi "her iki tarafında arabuluculuk" durumunu kabul etmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Çünkü düşmanlar arasında arabuluculuk yaparsınız, dostlar arasında değil. O yüzden bu arabuluculuktan önce bir ateşkes olması lazım; sonra insani yardımın götürüleceği koridorun açılması gerekiyor. Sonra uluslararası barış güçlerinin gitmesi. Sonra da gerçek anlamda bir siyasi sürecin başlatılması gerekiyor ki sonuçta barış ve nihayetinde de iki devletli çözüm sağlansın."