Sayıştay 2022 raporunda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki İSFALT ve İSTAÇ'taki usulsüzlükleri gün yüzüne çıktı. Raporda, tüm İBB iştiraklerinde ortak olan özel sağlık sigortası saltanatı İSFALT ve İSTAÇ'ta da kendini gösterdi.
Raporda, "İSFALT'ta görev yapan Yönetim Kurulu Üyeleri, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları, Danışmanlar, Müşavirler, Müdürler ve Şefler ile bunların aile fertleri için Özel Sağlık Sigortası yaptırılarak poliçe bedellerinin Şirket bütçesinden karşılandığı görülmüştür. Şirket tarafından 771 bin 611,94 TL sözleşme bedelli 2022 yılı Grup Sağlık Sigortası Hizmeti Alımı yapılmak suretiyle, toplam 199 kişi için özel sağlık sigortası yaptırılmıştır. Sözleşme süresi içerisinde ise aile fertleri ve personel olmak üzere 71 kişi sağlık sigorta kapsamına alınmış, yine aile fertleriyle birlikte 39 kişi ise bu kapsamdan zeyilname düzenlenmek suretiyle ayrılmıştır. 274 kişi için ilgili sigorta şirketine 2022 yılında 820 bin TL ödeme yapılmıştır" denildi.
SÜRESİ BİTEN İHALE, YENİ İHALE YAPMADAN UZATILDI
Rapora yansıyan bir başka detay ise İSFALT'ın 2022 yılı içerisinde geçerliliğini sürdüren sözleşmelerinin incelenmesi neticesinde; 105 milyon 837 bin 684 TL sözleşme bedelli İstanbul Geneli Ana Arterlerde ve Meydanlarda, Yağmursuyu Hatları ve Açık Kanalların Temizlenmesi ile Kanal Görüntüleme, Yağmursuyu Göllenmeleri, Sel Baskınları, Kar ve Buzlanma ile Mücadele Çalışmaları İşi'nin 17Aralık 2020 tarihinde yürürlüğe giren 4 ay süreli sözleşmesinin mevzuata aykırı bir şekilde süre uzatımları verilmesi suretiyle 14 Mart 2022 tarihine kadar sürdürüldüğü tespit edildi.
VERGİ VE SGK PRİMLERİ ZAMANINDA ÖDENMEDİ
Raporda ayrıca İSFALT'ın SGK primi ve vergilerin de olduğu bazı ödemelerini zamanında yapmaması nedeniyle bütçesinde gider fazlalığının oluştuğu belirlendi. Yapılan incelemede şirketin 2022 yılın içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle 6 milyon 184 bin 899,61 TL ceza ödemesine düştüğü aktarıldı.
İBB MECLİSİNDEN YETKİ ALINMADAN BORÇLANILDI
İSTAÇ'ta ise borçlanma mahiyetinde olan finansal kiralama işlemleri için Belediye Meclisi kararı alınmadığı belirlendi. Raporda, "Yapılan incelemede, şirketin 2021 yılı en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin yeniden değerleme oranıyla artırılarak elde edilen miktarının yüzde 10'u 164 milyon 811 bin 80,752 TL olarak hesaplanmış olup bu tutarı aşmayan iç borçlanmalarda Büyükşehir Belediyesi meclis kararının alınması gerektiği halde; Şirket tarafından finansmana ihtiyaç duyulan birtakım duran varlık edinimleri için finansal kiralama yöntemiyle borçlanıldığı ancak söz konusu borçlanma işlemleri gerçekleştirilirken meclis kararının alınmadığı tespit edilmiştir" denildi. Şirketin bu yöntemle yaptığı borçlanmanın ise 2022 yılı içerisinde toplam tutarının 135 milyon 517 bin 181,80 TL olduğu aktarıldı.
İLLE DE IPOHE İHALESİ
Sayıştay düzenlediği 2022 raporunda İSTAÇ'ın akıllı telefon alımına yönelik açtığı ihalede rekabeti engelleyici unsur olarak tek bir markaya sıkıştırdığı limitleri koyduğunu tespit etti. Buna göre şirket tarafından 3-22 Şubat ve 18 Mart 2022 tarihlerinde açtığı doğrudan temin dosyalarıyla gerçekleştirilen akıllı telefon alım işlerinde, alınacak telefonun teknik özellikleri arasında "İşlemci A15 Bionic çip veya üzeri olmalıdır.", "İşlemci A13 Bionic çip olmalıdır.", "A14 Bionic çip olmalıdır." İfadelerini kullanarak belirli bir akıllı telefon markasına işaret ettiği ve alımı yapılan telefonların bahse konu markanın ürettiği telefonlar olduğu tespit edildi.
VERGİLER ZAMANINDA ÖDENMİYOR
İSTAÇ'ın da 2021 ve 2022 mali yılına ilişkin olarak ödenmesi gereken KDV, Stopaj, Geçici Vergi ve Damga Vergisi borçlarını zamanında ödenmemesi nedeniyle toplamda 5 milyon 146 bin 109,41 TL gecikme cezasıyla karşılaştığı belirlendi.
ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI SEVDASI
Raporda İSTAÇ tarafından da İBB iştiraklerinin tümünde olduğu gibi şirket çalışanlarının haricinde aile fertlerinin de dahil edilerek Özel Sağlık sigortası yapıldığı ve sigorta bedellerinin şirket bütçesinden karşılandığı ifade edildi. Raporda, şirket tarafından yapılan ve 1 Ocak 2022-31 Aralık 2022 arasında 84'u şirket personeli, 71 personel eşi, 125 kişi de personel çocuğu olmak üzere 280 kişi için özel sağlık sigortası yaptırıldığı aktarıldı.
İHALELER EKAP'A KAYDEDİLMEMİŞ
Sayıştay, İSTAÇ'ın doğrudan temin yöntemiyle yapılan satın alma işlemlerinin Elektronik Kamu Alımları Platformu'na (EKAP) kaydedilmediğini belirledi. Sayıştay bu durumun yasal düzenlemelere aykırı olduğunu ifade ettiği uyarısında ayrıca, "Kanun'un 62'nci maddesinde belirlenen yüzde 10'luk sınırın aşılıp aşılmadığına ilişkin kontrollerin EKAP verileri ile teyit edilme imkânını da ortadan kaldırmaktadır" dedi.
YÖNETİM KURULU ÜYELERİ USULE UYGUN SEÇİLMİYOR
Sayıştay ayrıca şirkete İBB'yi temsil üzere belirlenen yönetim kurulu üyelerinin yöneticilik sıfatına haiz olmayan kişiler arasından seçildiğini belirledi. Büyükşehir Belediyesinde veya bağlı kuruluşlarında müdür yardımcısı, danışman, koordinatör gibi unvanları taşıyan personelin Şirkette yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptığı tespit edildi.
Raporda ayrıca şirket bünyesinde yer alan bazı taşıtları, bazı kamu idarelerine düşük bedelle kiralandığı aktarıldı. Rapora göre İSTAÇ tarafından Enez Belediyesi, Erdek Belediyesi, Erzincan Belediyesi ve Artvin Belediyesi'ne belirli süreli olarak envanteri içindeki araçları kiraladığı ifade edildi.