İstanbul her köşesinde insanı şaşırtan tarihi bir esere rastlamanız mümkün. Bunlardan biri de Sultanbeyli ilçesi sınırları içinde ve Aydos Dağı eteklerindeki bulunan Aydos Kalesi…
1990 yılında tarihçi Prof. Halil İnalcık tarafından keşfedilen Aydos Kalesi kalıntıları üzerinde 2010 yılında kapsamlı bir restorasyon çalışması başlatıldı. Tamamen kalenin taşlarının kullanıldığı bu çalışmada artık sona gelindi. Aydos Kalesi, bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılacağı bir programla İstanbullulara kapılarını açacak.
İSTANBUL'UN FETHİ'NİN BAŞLADIĞI YER
Açılıştan önce Aydos Kalesi Koordinatörü Ayşenur Topal Aydın'ın rehberliğinde İstanbul'daki bu gizli hazineyi gezdik ve tüm yönleriyle tanıma imkanı bulduk.
Tarihçi Prof. Halil İnalcık Aydos Kalesi için "İstanbul'un kapısıdır. İstanbul'un Fethi Aydos Kalesi'nde başlamıştır" der.
13. Yüzyılda son halini alan kale, aslında İstanbul'un sınırını koruma amacıyla yapılır. Tarihçiler, Türk akınlarının Bizans topraklarına zarar vermemesi için yapıldığının da altını çizer. 1328 yılında Kocaeli Yarımadası'nın büyük bir kısmı Osmanlı hakimiyetine geçince Bizans ile sınırda sadece Aydos Kalesi kalmıştır. Coğrafi koşullar ve kaledeki güçlü Bizans askerleri nedeniyle Aydos'un fethi uzamıştır.
Aşık Paşazade'nin "Tevarih-i Al-i Osman" adlı eserinde, Tekfur'un kızının yardımıyla Abdurrahman Gazi tarafından bir gece baskınıyla Aydos Kalesi fethedilir. Kale Tekfuru'nun kızı ile Abdurrahman Gazi'nin fetihten sonra evlendikleri de belirtilmektedir. Aydos Kalesi'nin fethinin bu masalsı hikayesi ilk kez 1400'lerin başında kaleme alınmıştır.
13 YIL SÜREN RESTORASYON
Sultanbeyli Belediyesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın girişimleriyle 2010 yılında başlayan Aydos Kalesi restorasyonu 2022 yılının sonunda tamamlandı. Bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yapacağı açılışla turizme kazandırılacak.
Deniz seviyesinin 325 metre üstünde bulunan, 26 bin m2 bir alana yayılmış olan Aydos Kalesi bünyesinde, surlar, burçlar, 2 su sarnıcı, kilise ve tahıl ambarı bulunuyor. Kazılarda Bizans Dönemi buluntularının yanı sıra az sayıda Osmanlı ve tarih öncesi döneme ait kültür varlıkları da ortaya çıkarılır.
Sultanbeyli Belediyesi'nin servis araçlarının hizmet verdiği Aydos Kalesi, ücrestiz olarak ziyaret edilebiliyor.