ABD'nin Türkiye'nin Rus hava savunma sistemi S-400'leri satın almasını bahane ederek Türkiye'yi F-35 projesinden dışlamasının ardından yeni bir müzakere sürecine geçiliyor. Program ortaklığının sonlandırılmasına ilişkin idari, mali ve hukuki boyutta hazırlıklar tamamlanırken, Türk tarafı ayrıntılı görüşme için ABD'nin davetini bekliyor. Türkiye'nin F-35 projesinin geliştirilme aşamasında ödediği paranın iadesi, tazminat modeli, Türkiye'ye program ortaklığı süresince teslim edilen F-35'lerin durumu bu müzakerelerde ayrıntılı şekilde ele alınacak. ABD tarafı Türkiye'ye tahsis edilen F-35'leri hangarda muhafaza ettikleri gerekçesiyle Türkiye'den kira bedeli talep ederken Ankara, proje için ödenen 1.4 milyar doların iadesinin yanında Türk firmaların projede verilen taahhütlerle yaptığı yatırımlardan kaynaklanan zararın tazminini veya parça alımının devamını istiyor. Öte yandan, Eylül 2021'den bu yana ABD'den 40 adet F-16 Viper uçağının tedariki ve 79 F-16'nın modernizasyonu konularında teknik çalışmalar da devam ediyor.Pentagon, Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerinin Türkiye'de bulunması durumunda güvenlik açığı oluşacağını, S-400'ler ile F-35'lerin aynı ülke tarafından tek bir askeri sistem içerisinde kullanılmasının güvenlik zafiyetine yol açacağını iddia etmişti.
TÜRKİYE HAVA GÜCÜNÜ KORUYOR
Hava savunma sistemi ihtiyaçlarını müttefiklerinden temin edememesi üzerine Rusya'dan S-400'leri satın almasının ardından Türkiye, program ortağı olduğu F-35 projesinden diğer ülkelerin ayrılarak yeni bir oluşuma geçmesiyle izole edilmişti. ABD'nin ikircikli tutumu ve gerekçesindeki manasızlık ağustos ayında NATO görevindeki Türk uçaklarına Yunanistan'ın Girit'te konuşlandırdığı S-300 sistemlerince radar kilidi atılmasıyla tekrar gözler önüne serilmişti. Öte yandan İsrail'in S-400 konuşlu Suriye hava sahasında F-35'lerle uçuş gerçekleştirmesi ABD için sorun teşkil etmiyor. Ankara, 5'inci nesil Milli Muharip Uçak (MMU) başta olmak üzere ülke içindeki projelerle hava gücünü korumaya yönelik adımlarını sürdürüyor.
F-35 AMERİKA'YI RAHATSIZ EDİYOR
Cumhurbaşkanı Erdoğan da geçtiğimiz ay Özbekistan seyahati dönüşü yaptığı açıklamada konuya ilişkin "F-35 noktası bizi rahatsız etmekten çok aslında Amerika'yı rahatsız ediyor. Niye? Çünkü biz üzerimize düşeni yaptık. Ödemeler planında ödemelerimizi yaptık ama bu yaptığımız ödemeler maalesef karşılığını bulmadı" ifadelerini kullanmıştı.
