Karadeniz'deki savaş büyük ihracatçı konumundaki Ukrayna'dan dünyaya tahıl sevkiyatını durdurmuş, küresel çapta bir gıda krizinin eşiğine gelinmişti. Başkan Erdoğan'ın kararlılığı ve Türkiye'nin diplomatik gücüyle açılan tahıl koridoru dünyanın umudu oldu. İstanbul'da kurulan komuta merkezinin yaptığı koordinasyon ve denetim çalışmaları, dünyanın takdirini kazandı. Şu ana kadar 495 gemiyle 5 milyon ton tahılın geçtiği koridorun denetim noktası olan Boğaz'daki çalışmalara SABAH ekibi olarak biz de katıldık.
HER SANİYESİ GÖRÜNTÜLENİYOR
30 bin tondan fazla mısır taşıyan Akson Sara gemisi İstanbul Yenikapı açıklarında denetim için demirledi. Zeytinburnu Limanı'ndan denetim personeli ile acente botuna inerek Akson Sara gemisine ulaştık. İlk zorluğumuz 2 Rus, 2 Ukraynalı ve 2 Birleşmiş Milletler yetkilisinden oluşan ekiple birlikte gemiye çıkmak için kullandığımız ip merdiven oldu. Milli Savunma Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı'ndan personelin de katıldığı denetimler için artık gemideydik. 30 bin 238 ton mısır taşıyan 177 metrelik gemi, Ukrayna'nın Puvdenny Limanı'ndan yola çıkmış.
Varış noktası ise İtalya'nın Venedik kenti. Denetim sırası bekleyen onlarca gemi mevcut. Bu yüzden denetimler günlük gemi sayısına göre timler oluşturularak yapılıyor. İlk dikkatimizi çeken tonlarca mısır içinde gaz maskesi takılarak ve şırınga benzeri bir alet kullanılarak yapılan kimyasal gaz ölçümüydü. Bu prosedür aslında bütün gıda yüklü gemilerin mürettebatı tarafından yapılan rutin bir uygulama. Alınan numuneler incelenerek gıda güvenliği de garanti altına alınmış oluyor. Gemi denetimlerinde ambar yükü, pasaport, kapalı alan, makine dairesi kontrolü, gemideki boş ve dolu tanklar ile yaşam mahalleri kontrol ediliyor. Gemide silah vb. koridorun amacı dışındaki yasaklı yükün bulunup bulunmadığı büyük bir dikkatle araştırılıyor. Denetimin her saniyesi yetkililer tarafından görüntülü olarak kaydediliyor. Timlerin eşzamanlı olarak yaptığı denetimler, geminin büyüklüğü, taşınan yük miktarı ve özelliklerine göre değişmekle birlikte, ortalama bir buçuk saat sürüyor. Denetim timi, Akson Sara'daki görevlerinin ardından Ukrayna'ya giden Silver Lady adlı boş gemiyi kontrol gidiyor. Akson Sara'daki 2 saate yakın süren denetimin sonunda gemiden ayrılırken gördüklerimiz 'Türkiye'nin gücüyle tahıl koridoru emin ellerde' düşüncesini hafızamıza kazıyor.
GURUR VERİCİ
Gemide denetim yapan Azerbaycanlı BM personeli Fikret Alaskarlı, bir aydır denetimlere katıldığını, Akson Sara'nın denetlediği 61. gemi olduğunu söyledi. Alaskarlı, "Bu işi BM adına yapmak gurur verici. Dünyayı doyurmaya vesile olan bu girişimin bir parçası olmaktan memnuniyet duyuyorum" dedi. Azerbaycan'da 23 yıl gümrük memurluğu yaptığını kaydeden Alaskarlı, "Denetim işi için BM profesyonel eleman seçimi yapıyor. Danışmanlık yapıyoruz. Rusça konuşabiliyorum, bu durum heyetteki Rus ve Ukraynalılarla iletişime katkı sağlıyor" dedi.
TÜRKİYE'DE OLMAKTAN MUTLUYUZ
Denetim ekibindeki BM yetkililerinden İsveçli Vall Medeleine, bir haftadır İstanbul'da olduğunu ve 21'inci gemi denetimine katıldığını söyledi. Yaptığı işten memnuniyet duyduğunu aktaran Medeleine, "Fiziksel olarak da yoğun çalışıyoruz, bu eğlenceli. Burada çok önemli bir iş gerçekleştiriliyor, burada olmaktan mutluyum" diye konuştu. BM yetkilileri görev süresince Milli Savunma Üniversitesi'nde konaklıyor.
