Sur ilçesindeki hendek olayları sırasında el yapımı patlayıcılar nedeniyle ağır hasar gören 3 bin 769 metrekare alana sahip Ortadoğu'nun en büyük Ermeni kilisesi Surp Giragos onarıldı. Olaylarda üst tarafı ile duvarlarının bir bölümü yıkılan ve iç kısmı da hasar gören kilise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla başlatılan "Sur İhya Projesi" kapsamına alındı.
Çevre, İklim ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 34 milyon lira ödenek ile Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün kontrolünde Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü'nce restorasyonu yapılan tarihi yapı, adeta küllerinden yeniden doğdu. Çok titiz bir çalışmayla aslına uygun bir şekilde restorasyonu tamamlanan kilise ibadete hazır hale getirildi. Hendek olaylarında terörün yıktığı, devletin onardığı kilisede, 7 yıl sonra çan seslerinin yeniden yükselmesi Ermeni vatandaşları da sevindirdi.
KİLİSE GÖRKEMLİ BİR TÖRENLE AÇILDI
Olaylar sırasında en büyük yıkımın olduğu Özdemir Sokak'ta yer alan Surp Giragos Ermeni Kilisesi'nin açılışı görkemli bir törenle yapıldı. 16 yüz yılda inşa edilen kilisenin açılış törenine
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 85. Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan, Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu, AK Partili Milletvekilleri Mehdi Eker, Ebubekir Bal, Oya Eronat, Sur Belediye Başkanvekili Abdullah Çiftçi ile yurt içi ve yurt dışından Ermeni cemaatine mensup vatandaşlar da katıldı.
"KÜLTÜREL MİRASIMIZIN ÖNEMLİ HAZİNELERİNDEN"
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Diyarbakır'ın farklı kültürlere, inançlara ev sahipliği yapmış, medeniyetlerin beşiği olan, kadim bir şehir olduğunu belirterek, "Diyarbakır sahip olduğu tüm bu özellikleriyle bugün dünyanın en önemli tarihi kentleri olarak kabul edilen şehirlerin bir adım önündedir. Bugün özellikle Avrupa'da milyonlarca turistin gezip ziyaret ettiği, tarihi kentler olarak bilinen birçok şehrin Diyarbakır kadar güçlü bir tarihi bulunmamaktadır. Farklı kültür ve inançların bir arada huzur içinde yaşadığı, özgürce ibadet edebildiği Diyarbakır, birçok kıymetli yapıya da ev sahipliği yapmaktadır. Bu yapılar arasında Surp Giragos Ermeni ve Mar Petyun Keldani kiliseleri de önemli bir yer tutmaktadır. Kültürel mirasımızın önemli hazinelerinden olan bu iki yapı, maalesef geçtiğimiz yıllarda şehrin huzur ve barışına gölge düşürmek isteyen terör grupları tarafından hedef alınarak tahrip edilmişti. Bugün açılışını gerçekleştirdiğimiz Surp Giragos Ermeni ve Mar Petyun Keldani kiliselerinin restorasyonları da bu sorumluluk anlayışı çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede Surp Giragos Ermeni kilisesinde yarın ayin gerçekleşecek olmasından, terörün hedefi olan bu yapının yeniden ibadete açılacak olmasından ötürü kilise cemaatinin heyecanını paylaştığımızı belirtmek isterim. Ortadoğu'daki en büyük Ermeni Gregoryen Kilisesi olan bu yapının sadece kentteki vatandaşlarımız açısından değil Dünya kültürel mirası açısından da ne denli önemli bir yapı olduğunu biliyoruz" dedi.
"BUGÜN ERMENİ HALKI İÇİN BİR BAYRAMDIR"
Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan, bu gün önemli tarihi günü paylaşmanın kıvancı içerisinde olduklarını belirterek, "Bu önemli olaya katıldığımız için yüce Allah'a hamdolsun. Ermeni tarihinin önemli eserlerinden biri olan Surp Giragos kilisesi Ortadoğu'nun en büyük kilisesidir. Cemaat olmadığı için yıllar içinde yıkılan kilise 2010 yılında restorasyonu yapıldı ve 2012 yılında tamamlandı ibadete açıldı. Ancak 5 yıl sonra yaşanan olaylarda kilise yeniden harabeye döndü. Çevre ve Şehircilik bakanlığı tarafından çıkarılan ödenekle kilisemiz yeniden aslına uygun onarıldı. Burada emeği geçenleri Ermeni halkı adına ayakta alkışlıyorum. Tarihi yapılar her ülkenin vitrinidir, korunması gerektiğini ve geleceğe taşınmasını düşünüyorum. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sağlığı için Ermeni halkı her daim duacıdır, sevgilerimizi ve saygılarımızı sunuyorum. Bugün Ermeni halkı için bir bayramdır. Ermeni halkı ile iliklilerde önemli bir olaydır. Ermeni ve Müslümanların iyi komşuluğunun da önemli bir anıttır. Anadolu'da diğer Ermeni kiliselerinde onarılması hususunda devletimizin gereken desteği sunacağı inancındayız. Türkiye'ye de yakışan budur. Bu kilise ibadetin yanında kültür ve turizme de katkı sunacaktır" ifadelerini kullandı.
"TÜRKİYE'NİN EN TİTİZ RESTERASYONU YAPILDI"
Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu ise, birlikte yaşama kültürünün en önemli bölgesinin Diyarbakır olduğuna dikkat çekerek, şöyle dedi: "Sur ilçemizde zalim örgüt tarafında hem evler, hem tarihi yerler ve ibadetlerimiz ağır tahrip edildi. Yapılan operasyondan sonra bölgemizin ihyası için çalışmalar başladı. 6 mahallede evler yapıldı, vatandaşlara teslim edildi. Bölgedeki tarihi yerler, ibadethaneler onarıldı. Bunlardan birisi bu kilisemizdi. Surp Giragos'da Türkiye'nin en titiz yapılan restorasyon çalışmalarıyla onarıldı ve ibadete hazır hale getirildi. Yine zarar gören Keldani, Katolik Ermeni kilisesi de onarıldı ve cemaate teslim edildi."