İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği Başkanı Baran Bozoğlu, bir grup gazeteciye yaptığı değerlendirmede, Devletin sıfır atık çalışmalarının yanı sıra tıbbi atık bertarafı konusuna da önemle eğilmesi gerektiğine dikkat çekerek, söz konusu atıkların mevcut imha yöntemlerinin enerji odaklı olarak yeniden değerlendirilmesi gerektiğini kaydetti.
TIBBİ ATIK PANDEMİ DÖNEMİNDE YÜZDE 60 ARTTI
Türkiye'nin neredeyse tamamında tıbbi atıkların toplanarak sterilize edildiğine dikkat çeken Bozoğlu, "Şu an Türkiye genelinde yaklaşık 65 adet sterilizasyon tesisi bulunuyor. Ayrıca İstanbul ve Ankara'da da iki adet tıbbi atık yakma tesisi bulunuyor. Pandemi öncesi dönemde Türkiye genelinde günlük 250 ton tıbbi atık üretilirken, pandemi döneminde PCR test kitleri, yatan hasta sayısının artması, tedavide kullanılan tüm aşı kitlerinin yoğun kullanılması sonucunda bu oran yaklaşık yüzde 60 artarak günlük 400 ton seviyelerine ulaştı" dedi.
Sterilizasyonun çevre ve halk sağlığı açısından nihai bir bertaraf olmadığını bir ara çözüm olduğunu anlatan Bozoğlu, "Burada amaç, ısı verilerek tıbbi atığın patolojik özelliklerini azaltarak depolamaktır. Yakma ise tüm tıbbi atıkların 1.100 derece sıcaklıkta yakılıp enerji üretilirken riskin de ortadan kaldırılmasıdır" dedi.
BACALAR ÇEVRE BAKANLIĞINCA İZLENMELİ
Tıbbi atıkların sterilize edilirken enerji harcanarak sonrasında ise depolama tesislerinde gömülmesi yerine enerji kaynağı haline getirilmesinin daha çevreci ve enerji etkin bir yaklaşım olacağını söyleyen Bozoğlu, "Tabi bu durumun olmazsa olmaz gereklilikleri var. Yakma tesisleri, baca gazlarının arıtılmasına dair sistemleri bulundurmalı ve baca emisyonları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından izlenmeli. Bakanlık bölgesel planlama yaparak yakma tesislerini teşvik etmeli. Atık hiyerarşisinde bir atığı oluşturmamak esastır, oluşması kaçınılmaz ise geri kazanmak gerekir. Toplanan tıbbi atıklar pandemi öncesinde yıllık 90 bin ton iken, şu an 150 bin tondur. Bu da çevreci yöntemlerle enerjiye çevrilebilirse yıllık yaklaşık 40 bin haneye yetecek 110 milyon kwh enerji üretilebilir" diye konuştu.
Çevre Bakanlığı'nın 2011 yılında günlük 10 ton üzerindeki tıbbi atıkların yakılması zorunluluğunu yönetmelikle yürürlüğe koyduğunu ancak geçen sürede bu yönetmeliği yürürlükten kaldırdığını ifade eden Bozoğlu, "Bu yönetmelik uygulanabilmiş olsaydı şu an tıbbi atık bertarafı konusunda dünyaya örnek bir ülke olabilirdik, fakat geç değil" ifadelerini kullandı.