Son dakika haberi... Sağlık Bakanı Fahrettin Koca kabine toplantısı öncesinde son kritik viraj olan Bilim Kurulu toplantısı sonrasında tam kapanma gündemi dahil birçok konuda soruları cevapladı. Tam kapanma olmasa dahi kabineye sıkı tedbirlerin önerildiği sinyallerini veren Koca Türkiye'de kimin ne kadar riskli bölgelerde oturduğuna ilişkin soruları da yanıtladı. İşte Sağlık Bakanlığı güncel verileri, risk haritasında son durum ve Ramazan ayı tam kapanma gündemine ilişkin Bakan Fahrettin Koca'nın son dakika açıklamaları...
YENİ ZORLUKLAR ORTAYA ÇIKTI VE BUNLAR TÜRKİYE'YE ÖZGÜ DEĞİL
Kovid-19 sürecindeki şartların herkesi yorduğunu, sorunu gerilettiklerini düşündükleri noktada yeni zorlukların ortaya çıktığını belirten Koca, bunların görmezlikten gelinemeyecek gerçekler ve dünyanın aşağı yukarı her yerinde ortak olduğunu söyledi.
KABİNE TOPLANTISI ÖNCESİNDE ÇOK ÖNEMLİ SON DAKİKA AÇIKLAMALARI
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, benzer durumların pek çok ülkede dönem dönem ortaya çıktığının altını çizerek, "Sayısal verilere ve toplumun azalan psikolojik direncine bakıldığında, ülkemiz salgın boyunca yaşadığı en zor dönemlerden birini geçirmektedir." diye konuştu.
ÖNCE VAKA VE VEFAT SAYISINI AÇIKLADI
Bakan Koca, Türkiye'nin 10 Nisan itibarıyla günlük vaka sayısının 52 bin 676, vefat sayısının 248, toplam vaka sayısının 3 milyon 798 bin 333, vefat sayısının 33 bin 702 olduğunu hatırlattı.
KRİTİK SORU:
"TÜRKİYE'DE NÜFUSUN NE KADARI RİSKLİ NOKTALARDA YAŞIYOR?"
Kabine toplantısı öncesinde tam kapanma tartışılırken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, mart ayının başından itibaren vaka durumlarını il, il gösteren bir harita yayınladıklarını anımsatarak, "Bu harita, vakaların her yerde artışta olduğunu gösteriyor. Kovid-19 risk haritamızsa nüfusun yüzde 80'inin (Yaklaşık 66 milyon insan) çok yüksek risk grubundaki şehirlerde yaşadığını ortaya koyuyor" dedi.
Koca ayrıca "Şu anda iki önemli olumsuz faktör güçlerini bize karşı birleştirmiş, daha hızlı yol almamızı zorlaştırmaktadır. Faktörlerden biri, belirsizliğin verdiği gerginlik içinde zamanla yorulmuş olmamızdır, diğer olumsuz faktör virüsün yeni varyantlarıdır. Yorgunluğun haklı sebepleri var." dedi.
"MUTASYON KONUSUNDA BEKLEDİĞİMİZ OLMADI"
"Mutasyon ve varyantlar konusunda ise genelde beklenti, şansın bizden yana olmasıydı ama şu an için bu gerçekleşmedi." ifadesini kullanan Koca, "Dünyanın farklı ülkelerinden bilim insanları, Kovid-19'un eskisinden daha hızlı yayılım göstermesinin sebebini virüsün yeni varyantlarına bağlamaktadır. Türkiye'nin tecrübesi bunu doğrulamıştır." diye konuştu.
"MUTANTLARIN İŞİMİZİ ZORLAŞTIRDIĞI BİR GERÇEK"
Bakan Fahrettin Koca, varyantın, ortaya çıktığı ilk şekle göre farklılık göstermiş virüs anlamına geldiğini söyleyerek, "Virüsün geçirdiği değişim bazen etkisiz hale gelmesine de neden olabilir. 2003'te SARS adlı salgına yol açan virüsün ortadan kaybolması buna bağlanmıştı. Bugünse kısa vadede bunun tersi olmuştur. Vaka artışlarında etkisi yüksek olan varyantlarla virüsün daha ciddi değişime uğramış bir şekli olan mutantların işi zorlaştırdığı bir gerçektir. Hızlı yayılım dışında, bunlar hastalığın daha ağır geçirilmesine de neden olabilmektedir." diye konuştu.
"VAKALARDAKİ MUTANT KORONAVİRÜS ORANI YÜZDE 85'İ GEÇTİ"
Bakan Koca, son haftalarda çok sayıda mutant ve varyant virüs tespit ettiklerini bildirerek, şöyle devam etti:
"Yeni vakaların yüzde 85'i İngiltere mutasyonu kaynaklıdır. Virüsün değişime uğramış bu şekli, ilk koronavirüse göre daha hızlı yayılmaktadır. Bugün, virüsün dünyada yaygın olan tipi budur. Bunun dışında tespit edilen başka varyantlar var. Güney Afrika varyantı 11 ilimizde 285 kişide, Brezilya varyantı ise 9 ilimizde 166 kişide görülmüştür. Az sayıda olmakla birlikte Kaliforniya-New York ile B.1.525 varyantı da tespit edilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü'nün yüksek bulaştırıcılığı nedeniyle sıkı takibini tavsiye ettiği E484K mutasyonuna ise 4 bin 820 vakada rastlanmıştır."
"Dramatik artış yok ama gelişmeler ciddi, veriler ikaz edicidir"
Bu durumun, hastaneye başvurulara ve yatan hasta sayılarına yansıdığını ifade eden Koca, şunları kaydetti:
"Türkiye genelinde yüzde 59 olan yatak doluluk oranı ve yüzde 67,4 olan yoğun bakım doluluk oranında dramatik artış yoktur ama gelişmeler ciddi, veriler ikaz edicidir. Sağlık hizmetlerimiz halen genel sağlık hizmetlerini muntazam olarak kapsayacak şekilde, eksiksiz sürmektedir. Şayet yükümüz önü alınamaz derecede ağırlaşırsa örneğini daha önce yaşadığımız gibi bir düzenlemeye gitmek zorunda kalabiliriz."
Koca, bu bilgilerin, günlük hayatın, Kovid-19 test laboratuvarlarının ve vaka tablolarının gerçeği olduğunu belirterek, bu gerçeğin uyarısına dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
TÜRKİYE EN ÇOK AŞILAMA YAPAN 6. ÜLKE
Kovid-19'la mücadele kapsamındaki aşılamanın etkisinin görüldüğüne işaret eden Koca, "Kasım ayında yoğun bakıma yatan hastaların yüzde 69'unu 65 yaş üstü oluştururken, bugün bu oran yüzde 53'lere kadar düştü. Belirlenen gruplardan başlayarak aşı programı devam ediyor. En çok aşılama yapan ülkeler arasındayız. Yakın zamanda hem tedarik yoluyla aşı çeşitliliğini sağlayarak hem de yerli aşı üretimiyle toplum bağışıklığını gerçekleştireceğiz." diye konuştu.
Bakan Dr. Fahrettin Koca, şu ana dek 18 milyon dozdan fazla aşı yapıldığını bildirerek, "İkinci doz aşısını olan vatandaşlarımızın sayısı 7,5 milyonu bulmuştur. Bu bilgi ışığında, ister 'Türkiye aşıda başarılı' diyelim, ister 'başarısızdır' diyelim, şurası tartışma götürmez bir gerçektir: Türkiye, dünyada en çok aşı yapan 6'ncı ülkedir." bilgisini paylaştı.
Bakan Koca, şartların kendilerini hızla toparlanmaya davet ettiğini dile getirerek, şöyle konuştu:
"Günlük vaka sayıları 50 binin üzerine çıkmışken başkasından duyulacak uyarıya ihtiyaç olmamalıdır. Haritalar, tablolardaki sayılar güçlü birer uyarıdır. Salgının getirdiği kısıtlamalarla günlük hayatın ihtiyaçları arasındaki makul dengeyi tekrar kuralım. Örnek aramayalım, biz örnek olalım. Aşı programı ilerlerken mücadelenin süresini kısaltalım. Bu iş bitene kadar bir gün bile yalnız kalmayacaksınız. Bizi bir gün bile kararsız ya da yılgın görmeyeceksiniz. Sizden isteğim ise moralinizi yükseltmenizdir. Her birinize selam ve saygılarımı sunuyorum. Ramazanınızı yürekten kutlarım."
AŞI HAKKI OLDUĞU HALDE YAPTIRMAYANLARIN ORANI
65 yaş üstü vatandaşlar ve sağlık çalışanlarıyla ilgili geçmiş ve güncel verileri karşılaştırarak paylaşan Koca, şu bilgileri verdi:
"65 yaş üstü vatandaşlarımızın 1 Ocak itibarıyla toplam vaka içerisindeki oranı yüzde 17,7 iken şimdi ise yüzde 8,2 düzeyinde. Yani aşılama sonrası neredeyse toplam vaka sayısı içerisinde yarı yarıya düşmüş durumda. Bu dönemde 65 yaş üstü aşılanan vatandaş sayısı yüzde 76,4. Yani yüzde 100 aşılanamadı. Halen yüzde 23,6 oranında 65 yaş üstü vatandaşımız tanımlandığı halde aşısını yaptırmış durumda değil. Bu da bu rakamların içerisinde oluyor.
Aynı tabloda sağlık çalışanlarının toplam vaka içerisindeki payı 1 Ocak'ta yüzde 5,3 iken, sağlık çalışanlarında aşılama oranı yüzde 86, şu an 1,37'ye kadar indi. Bu, aşının etkisini gösteren önemli bir bulgu. Hastanede yatanlar içerisinde 65 yaş üstünün oranı yüzde 57,4 iken şimdi yüzde 31'e kadar düşmüş durumda. Sağlık çalışanlarında bu düşüş daha belirgin. Hastanede yatanlar içerisinde sağlık çalışanların yüzde 3,1 olan oranı şu an 0,78 seviyesinde. Yoğun bakımda yatan vakalar içerisinde 65 yaş üstünün oranı yüzde 70'ten yüzde 48,4'e düştü. Bu tabloda sağlık çalışanları ise 1 Ocak'ta yüzde 1,1'den yüzde 0,25'e kadar inmiş durumda."
Bakan Koca, 65 yaş üstü vatandaşlar ile sağlık çalışanlarına ait tabloları aşının etkisini görmek için paylaştığını belirterek, şu bilgileri verdi:
"Entübe vakaları içerisinde 65 yaş üstünün oranının yüzde 71'den yüzde 54,4'e indiğini görüyoruz. Sağlık çalışanlarında ise bu oran yüzde 1,1 iken şu an 0,15'e düştü. Vefat edenler içerisinde 65 yaş üstünün oranının yüzde 65'e düştüğünü görüyoruz. Yani aşının 65 yaş üstüne ve sağlık çalışanlarına daha erken dönemde başlanmasının etkisiyle hem hastanede yatış hem yoğun bakım hem de entübe olan hastalar boyutuyla baktığımızda belirgin bir fayda sağladığını bu nedenle aşıları tanımlanmış olan vatandaşların aşılarını yaptırma noktasında hassasiyet göstermelerini ifade etmek istiyorum."
SON DAKİKA TAM KAPANMA VAR MI?
"Bulaşıcılığın daha fazla arttığı yeni bir pik dönemi yaşıyoruz"
Günlük vaka sayılarının 50 binin üzerine çıkması nedeniyle tam kapanma ya da farklı önlemlerin söz konusu olup olmadığı sorusuna Koca, şu yanıtı verdi:
"Bilim Kurulu bugün bu çerçevede, 'Ramazan'ın başlamasıyla birlikte ne gibi tedbirler alınabilir, önerilerimiz neler olabilir' diye genel, kapsayıcı bir şekilde öneri anlamında alternatifli hazırlıklı yaptı. Yarın Sayın Cumhurbaşkanımız başkanlığında kabine toplantısı var. Kabine toplantısında alternatifli önerileri sunmuş olacağız ve Sayın Cumhurbaşkanımız uygun gördüklerini tensipleri halinde açıklarlar."
TAM KAPANMA OLACAK MI?
"ALTERNATİFLİ ÖNERİLERİ KABİNE TOPLANTISINA SUNACAĞIZ"
Ramazan ayının özellikle tedbirler noktasında çok önemli bir dönem olarak görülmesi gerektiğini vurgulayan Koca, şöyle devam etti:
"Mutantın özellikle yüzde 85'e kadar çıktığı bu dönemde, bulaşıcılığın daha arttığı yeni bir pik dönemi yaşıyoruz. Kasım ve aralıkta yaşadığımız pikten farklı olarak, bu pik mutant oranının yüksek olduğu bir pik. Yani bulaşıcılığın çok arttığı bir pikten bahsediyoruz. O nedenle yakın temas ve hareketliliği azaltıcı döneme girmek durumundayız. Bütün vatandaşlarımızın bu noktada özellikle hassasiyet göstermesinin son derece önemli olduğunu ifade etmek istiyorum."
"RAMAZAN AYI FIRSAT"
Bakan Koca, "Ramazan ayını özellikle tedbirler noktasında çok önemli bir dönem olarak görmeliyiz. Bulaşıcılığın daha arttığı yeni bir pik dönemi yaşıyoruz. Yakın temas ve hareketliliği azaltıcı bir döneme girmek durumundayız. Yarın Kabine Toplantısı'nda kapsayıcı, alternatifli önerileri sunacağız. O çerçevede Sayın Cumhurbaşkanımız alınan kararları açıklar. Ramazan ayı döneminde, iki-üç haftalık zaman diliminde ilkokul öğretmenlerimizin hepsinin aşılanmalarını bitirmek istiyoruz. 8. ve 12. sınıfların öğretmenlerini de tanımlayıp aşılamalarını erken dönemde yapmak istiyoruz." şeklinde konuştu.
Rusya'nın uçuş kısıtlaması
Sağlık Bakanı Koca, "Turizmin yoğun olduğu bölgelerdeki tedbirleri, sertifikasyon uygulamalarını gördüklerinde farklı yaklaşım içinde olacaklar." dedi.
Sinovac, BioNTech ve Sputnik aşısında son durum:
Sağlık Bakanı Koca, "Sinovac aşısında bugüne kadar gelen miktar 26 milyonu geçti. Önümüzdeki haftalarda daha önemli sayıda aşının gelebileceğini tahmin ediyorum. Sinovac'la ilgili açıklama bugün düzeltildi. Şunu demek istiyor, aşının etkinliği farklı aşılarla kombinasyon yapılarak artırılabilir mi? 65 yaş üstü ek hastalığı çok olan kişiler de aşılandı. Bilim Kurulu, aşının etkisini değerlendirmek noktasında, bu gruptan vefat eden vakalarla ilgili dosyaları inceliyor. Bu anlamdaki etkisini önümüzdeki haftalarda daha net söylemek mümkün olabilir. Şu an halen neredeyse influenzayı görmedik. 2 milyon 560 bin grip aşısı tedarik etmiştik, bunun 2 milyon 320 bini yapıldı. Faz 3 çalışması haftaya yayınlanmak üzere gönderilecek. Bu nedenle aşı pasaportunda önümüzdeki dönemde Sinovac olmayacak diye düşünmeyelim." ifadelerini kullandı.
BioNTech aşısı için yapılan görüşmeler hakkında konuşan Bakan Koca, "Haziran için 30 milyon doz aşıyı şimdiden söz verebilirsin dediler, bunu daha da artıralım diye görüşüyoruz. 6 kişi randevuya geldiğinde flakonun açılması ve kayıpların minimalize edilmesi noktasında bir çaba içinde olunmasını söylüyoruz." dedi.
Sputnik aşısı hakkında ise Bakan Koca, "Ara sonucu olumlu görünüyor. İletişimimiz, görüşmelerimiz devam ediyor. Son bir haftada üç kez Sağlık Bakanıyla görüştüm." ifadelerini kullandı.
Yerli aşı
Koca, "Faz 2 çalışması bitti, 14 gün sonrası için tetkikler alınıyor. 2-3 hafta içinde Faz 3'e geçilebilir." dedi.
Bakan Koca şunları söyledi:
"En geç haziran sonu itibarıyla 40 yaş üstünü aşılayabileceğimizi, 30 milyon aşıyla bunu 30-35 yaşına düşürebileceğimizi ifade etmek istiyorum."