Dünyanın en önemli ticari güzergahlar arasında yer alan, Akdeniz'i Kızıldeniz'e bağlayan Süveyş Kanalı'nda adeta kaos yaşanıyor. Panama bandıralı gemi "The Ever Given", 24 Mart'ta meydana gelen kum fırtınası nedeniyle karaya oturdu. Gemi her iki kenar arasında sıkışması hareket ettirme çalışmalarını zorlaştırırken, iş makineleri geminin baş kısmının altındaki bölgede toprağı çekiyor ve su altındaki kumlar çıkarılıyor.
SON DAKİKA GELİŞMESİ: DENEME YİNE BAŞARISIZ OLDU
O tarihten itibaren ise gemiyi kurtarma çalışmaları aralıksız devam ediyor. 1 saat önce yapılan son çalışmada ise geminin kurtarılmasının tekrar başarısızlıkla sonuçlandığı açıklandı.
(karaya oturan geminin uzaydan görüntüsü de yayınlandı)
3 AŞAMALI KURTARMA PLANI HAZIRLANDI
Uzmanlar üç aşamada kurtarma çalışmasını planladı. Yapılan planlamanın ilk aşamasında kepçeler ile kurtarma, ikinci aşamada yakıt boşaltılması ve üçüncü aşamada ise yükün azaltılması hedef alındı.
DENİZ DİBİNİN KAZILMASI
Geminin hareketini sağlamak için baş kısmına denk gelen bölümde su altındaki kum ve diğer tortular vakumlanarak çıkarıldı. Yetkililer, bu çalışmaların devam edeceğini dile getirdi.
Bu çalışmaları yürüten Hollanda merkezli Boskalis şirketi, kepçeler ve iş makineleriyle geminin etrafındaki kum ve çamuru temizlemeye çalışıyor.
İKİNCİ AŞAMA YAKITIN BOŞALTILMASI
Geminin yakıtının boşaltılması geminin yükünün azalacağını ve bu sayede geminin karaya oturduğu yerden daha kolay hareket ettirileceği de ifade ediliyor.
ÜÇÜNCÜ AŞAMADA YÜKÜN HAFİFLETİLMESİ PLANLANIYOR
CNN'de yer alan haberde ise geminin yükünün hafifletilmesinin planlandığını ve geminin hafiflemesi halinde karadan kurtarılabileceği belirtiliyor.
Süveyş Kanalı'nda kaos büyüyor! Karaya oturan gemi 'The Ever Given' trafiği kilitledi! | Video
ŞİRKET ÖZÜR DİLEDİ
Gemi şirketinin sahibi ise dünya ticaretinin etkilendiği bu olay nedeniyle herkesten özür diledi. Şirketin Kıdemli Genel Müdürü de konuyla ilgili bir açıklama yaparak, "Amacımız cumartesi gününe kadar gemiyi tekrar yüzdürmek. Henüz mağdur olan diğer şirketlerden tarafımıza herhangi bir yasal süreç de başlatılmamıştır" diye konuştu.
SÜVEYŞ KANALI ETRAFINDA BEKLEYEN GEMİLER YÜZDE 80 ARTTI: TRAFİK KİLİTLENDİ!
Süveyş Kanalı'nda ve etrafında ise bekleyen gemiler yüzde 80 artış gösterdi. Gemilerin büyük çoğunluğu Afrika etrafında dolaşırken deniz trafiği de kilitendi.
LOJİSTİK HATLARDAKİ SORUNLAR DERİNLEŞTİ
Avrupa ile Asya'yı birbirine bağlayan 24 metre derinliğe ve 205 metre genişliğe sahip kanalda trafiğin askıya alınması, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle sıkıntı yaşayan lojistik hatlarındaki sorunları derinleştirdi.
PETROL FİYATLARINI ETKİLEYECEK
Bu tıkanıklık nedeniyle, petrol tankerlerinin nakliye ücretleri bu hafta neredeyse iki katına çıkarken, birçok geminin de rotasını değiştirmesine neden oldu.
GÜNLÜK YAKLAŞIK 10 MİLYAR DOLAR DEĞERİNDE MAL KANALDAN GEÇİYOR
Gemi nakliyatı konusunda haftalık dergi Lloyd's List'in yaptığı değerlendirmeye göre, her gün yaklaşık 10 milyar dolar değerinde mal kanaldan geçiyor. Batı yönüne doğru giden trafiğin değeri günlük yaklaşık 5,1 milyar dolara, doğu yönü trafiğinin değeri yaklaşık 4,5 milyar dolara ulaşıyor.
Analistler, yakıtın geminin işletiminde yüzde 60 ile en büyük maliyet olduğunu belirterek, yakıt tasarrufu için Akdeniz ve Karadeniz'den Asya'ya giden petrol ürünlerinin yüzde 20'si Süveyş Kanalı üzerinden geçtiğini ifade ediyor.
FİYATLAR SADECE PETROL FİYATLARINI DEĞİL, NAKLİYE FİYATLARINI DA DEĞİŞTİRECEK
Ümit Burnu'nu dolaşmanın gemilerin daha fazla yakıt yakması anlamına geldiğini belirten analistler, bunun gemi nakliye fiyatlarına yansıyacağına işaret ediyor.
Öte yandan, analistler, kanalın kapalı kalmasından dolayı nakliyede yaşanacak gecikmelerinin enerji piyasaları üzerindeki etkisinin, ham petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) talebinin düşük sezonda olmasından dolayı az olacağını da hesaplıyor.
MISIR EKONOMİSİNİN 3'ÜNCÜ BÜYÜK DÖVİZ KAYNAĞI: SÜVEYŞ KANALI
Süveyş Kanalı, yılda sağladığı 5-6 milyar dolarlık girdisiyle, Mısır ekonomisinde 3'üncü büyük döviz kaynağı olarak kabul ediliyor.
Süveyş Kanalı, Akdeniz ve Kızıldeniz'i birbirine bağlayan yapay bir su geçidi olarak biliniyor. Kanal, Avrupa ve Asya kıtaları arasında Afrika'nın güneyini dolaşmadan yük taşınması ve deniz ulaşımının sağlanması bakımından dünya denizciliğinin vazgeçilmezleri arasında. 1980 yılından itibaren kanalda çift yönlü geçiş sağlanabilmesi için bazı çalışmalar başlatıldı. Genişletme çalışmalarının en sonuncusunun açılışı 6 Ağustos 2015'te gerçekleştirildi.
Halihazırda kanalın sadece bazı bölgelerinde çift yönlü geçişler yapılabiliyor. İlk inşa edildiğinde 164 kilometre uzunluğunda ve 8 metre derinliğinde olan kanal, şu anda 193 kilometre uzunluğa, 24 metre derinliğe ve 205 metre genişliğe ulaştı. Kanal'da geçiş süresi 12-16 saat civarında.
1967 yılında patlak veren Arap-İsrail savaşının ardından, kanalın doğusunun İsrail tarafından işgal edilmiş olması nedeniyle 8 yıl boyunca dünyanın bu önemli deniz yolu kullanılamamıştı.
GÖZLER NENE HATUN'A ÇEVRİLDİ
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'nun Süveyş Kanalı'ndaki kazaya ilişkin yardım önerisi üzerine gözler, şu ana kadar 25 operasyon gerçekleştiren Türkiye'nin ilk acil müdahale gemisi "Nene Hatun"a çevrildi.
AA muhabirinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından edindiği bilgiye göre, Türkiye'nin en güçlü ve kapasiteli acil durumlara müdahale gemisi "Nene Hatun"un mavi vatanda eşi bulunmuyor.
Yalova'da inşa edilen ve 2015 yılında denize indirilen 88 metre uzunluğa, 18 metre genişliğe sahip 4 bin 291 grostonluk geminin 18 knot seyir hızı ve 205 ton çeki gücü kapasitesi var.
Dünyanın en zorlu su yolu olan Türk Boğazları Bölgesi'nde yaklaşık 5 yıldır seyir, can, mal ve çevre emniyetini temin etmek amacıyla 7 gün 24 saat hizmet veren Nene Hatun gemisi, toplam 18 bin kilovat ana makine gücüne sahip.
İçerisinde 20 yataklı hastane de yer alan ve saatte 9 bin 600 metreküp su basabilen gemide, yatay 150 metre, dikey 70 metre su püskürtme kabiliyetine haiz yangın söndürme sistemi olan fi-fi 3 notasyonu bulunuyor.
İlk gemi üzeri heliport ruhsatı bulunan "Nene Hatun"da, 11 ton ağırlığa kadar helikopterin iniş ve kalkış yapabileceği heliport pisti de yer alıyor.
Bordalarında bulunan kollar aracılığıyla deniz kirliliğine müdahale yeteneği ve 1000 metreküp atık taşıma kapasitesine sahip olan gemide, kirlilik ölçüm laboratuvarı, dp 2 dinamik konumlandırma sistemi, 25 ton kapasiteli güverte kreyni mevcut.
25 OPERASYONA KATILDI
Gemide, balık adamlar dahil vardiyalar şeklinde 40'tan fazla personel görev yapıyor.
Göreve başladığı tarihten bu yana planlı ve plansız olmak üzere yaklaşık 25 operasyonu başarıyla gerçekleştiren Nene Hatun, en son 28 Ocak 2020'de M/V PETRA STAR gemisine Karadeniz'de kurtarma operasyonuna katılmıştı.
Gemi, her türlü hava şartında ve dünyanın tüm açık denizlerinde görev yapabilecek niteliklere sahip olması nedeniyle, gemi kazalarına, deniz kirliliğine ve yangınlara karşı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün operasyonel gücünü artırıyor.
Nene Hatun, çeki ve gemi kurtarma hizmetleri, deniz kirliliğiyle mücadele, yangınla mücadele, dalış destek operasyonları, can kurtarma ve tahlisiye operasyonları, off shore stand-by ve dinamik konumlandırma hizmetleri ile helikopter operasyonları gibi durumlarda müdahale için kullanılıyor.
Gemide 100 metre derinliğe insanlı dalış yapabilecek derin su dalış sistemi bulunuyor. Dalgıçlar, 100 metreye kadar olan herhangi bir batığa yukardan kontrollü asansör tip stage sistemi ile helyum-oksijen, hava ile kesme, kaynak gibi su altı çalışmaları ve arama kurtarma faaliyetlerini gerçekleştirmek için dalış yapabiliyor.
Sistem içindeki basınç odası sayesinde dalgıçlar dalış sonrası su içi dekompresyonlarını, basınç odasında yapabiliyor, burada su üstü yaşam koşullarına daha çabuk adapte olup bir sonraki dalışa kolaylıkla hazırlanabiliyor.
"YARDIM ÖNERİMİZİ YAPTIK"
Dünyanın en önemli kanallarından olan Mısır'daki Süveyş Kanalı'nda bir konteyner gemisinin karaya oturması sonucu deniz trafiği durmuştu.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Süveyş Kanalı'ndaki kazaya ilişkin, "Yardım önerimizi yaptık ve onlardan olumlu bir yanıt gelirse yardım götürürüz." ifadesini kullanmıştı.