Son dakika… Çin'den bütün dünyaya yayılan koronavirüs (Covid-19) milyonlarca insanın enfekte olmasına neden oldu. Dünyada devlet aşı için seferber olmuşken koronavirüs salgınında pek çok insan virüsü daha önce geçirip atlaymış olup olmadığını merak ediyor. Daha önce yapılan açıklamalarda pek çok insanın belirti göstermeden virüsü atlatmış olabileceği belirtilmişti. İşte daha önce koronavirüsü atlatmış olanların yaşadığı o belirtiler…
KORONAVİRÜS GEÇİRMİŞ OLABİLİR MİYİM?
1. 2020 BAŞINDA KÖTÜ BİR SOĞUK ALGINLIĞI GEÇİRDİYSENİZ
Pandeminin başında birçok kişi Covid-19'un ABD'de şubat sonu ya da mart ayına kadar yayılmaya başlamadığını düşünüyordu. Ancak Teksas Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma bunun aksini ortaya koydu. Çin 'in Vuhan ve ABD'nin Seattle kentindeki laboratuvarlarda, geçen kış şüpheli grip hastalarının boğazlarından alınan süprüntü örnekleri incelendi.
Araştırmacılar neredeyse incelenen her iki vakadan birinin Covid-19 vakası olduğunu keşfetti. Covid-19'un ABD'ye büyük ihtimale yılbaşı civarı geldiğini düşünüyor.
Yaşanılan belirtilere göre bu soğuk algınlığını test yapmadan Covid-19'un hafif halinden ayırmak çok zor. Ancak genellikle soğuk algınlığında nefes darlığı, şiddetli baş ağrısı ya da Covid-19'da yaşanan mide ve bağırsak sorunları yaşanmıyor.
2. TAT VE KOKU KAYBI YAŞADIYSANIZ
Tat ve koku kaybı Covid-19'un en ayırt edici belirtilerinden biri. Bu belirti herkes de görülmezken Amerikan Kulak Burun Boğaz-Baş ve Boyun Cerrahisi Akademisi'nin yaptığı bir çalışmanın ön bulgularına göre koku kaybı yaşayan Covid-19 hastalarının yüzde 27'si 7 ila 10 gün sonra iyileşme kaydediyor.
Grip, nezle, sinüs enfeksiyonu ve mevsimsel alerjiler de bu duyu organlarının geçici olarak kaybına yol açsa da uzmanlar bu belirtilerin Covid-19'u geçiren kişilerde iyileştikten bir ay sonraya kadar sürebileceğini ifade ediyor.
3. SEBEBİ BELİRSİZ SAÇ KAYBINDAN MUZDARİPSENİZ
Üzerinde çok fazla araştırma yapılmasa saç kaybı Covid-19'u geçiren çok sayıda kişi tarafından aylar sonra bile rapor edildi.
Doktor Adalja bunun "telogen effluvium" adı verilen aşırı saç dökülmesi olduğunu belirterek bunun hamilelik, aşırı stres, kilo kaybı ya da Covid-19 dışındaki hastalıklardan kaynaklanabileceğini söyledi.
Eğer saç kaybı yaşıyorsanız bu farkına varmadığınız bir Covid-19 bulaşmasının yanı sıra aşırı stres birikimi veya altta yatan başka bir hastalıktan da kaynaklanabilir.
4. BAZEN NEFES DARLIĞI ÇEKİYORSANIZ
Amerikan Tıp Topluluğu'nun hakemli dergisi JAMA'da yayımlanan araştırmaya göre Covid-19'lu kişiler iyileştikten sonra da nefes darlığının da aralarında olduğu virüs kaynaklı etkilerden mustarip.
Bunun şu anda neden olduğu ya da ne kadar sürdüğü kesinleşmiş değil ancak büyük ihtimalle uzun süre akciğerlerde yaşanan iltihaplanmadan kaynaklanıyor..
Doktor Schaffner "Bu Covid-19 tanısı konulan kişilerde bilinen bir geçmeyen etki. Buna sahipseniz daha önce deneyimlediğiniz hastalığın aslında Covid-19 olma olasılığı var" dedi.
5. GEÇMEYEN ÖKSÜRÜĞÜNÜZ VARSA
JAMA'nın çalışmasına katılan kişilerdeki geçmeyen belirtilerden biri de öksürük. Genellikle kuru olan bu öksürük balgam olmamasına rağmen sebepsizce görülüyor.
CDC'nin verilerine göre Covid-19 geçirenlerin yüzde 43'ü yapılan testte pozitif oldukları anlaşıldıktan 14 ila 21 gün sonra bile öksürükten mustarip.
6. ÇOK YORGUN HİSSEDİYORSANIZ
JAMA'nın çalışmasına göre Covid-19'lu kişinin uzayan belirtilerinden biri de yorgunluk hissi. Çalışamaya katılan hastaların yüzde 53'ü ilk virüs belirtilerini göstermelerinde yaklaşık 2 ay sonra da yorgunluk hissettiklerini söyledi.
Dr. Adalja "Belirli bir süre yorgunluk hisseden hafif hastalıklar görüyoruz" dedi. Bunun neden olduğu henüz tamamen belirlenemese de kişinin virüse karşı bağışıklık yanıtından ya da virüsün vücuttaki bir etkisi olabilir.
Ancak yorgunluğun yaygın bir belirti olduğu ve yetersi uyku gibi farklı sağlık sorunlarından da kaynaklanabileceği akıldan çıkartılmamalı.
7. HİÇ GEÇMEYECEK GİBİ HİSSETTİĞİNİZ ALIŞILMADIK BELİRTİLER GÖSTERİYORSANIZ
Uzmanlar Covid-19'un yeni bir virüs olması nedeniyle her an virüsle ilgili yeni bir şey öğrendiklerini vurguluyor.
Virüsün kalıcı etkileri hakkında çalışmalar hala yapılıyor bu nedenle de bazı belirtileri gösteriyor olmanız bunun Covid-19 kaynaklı olduğuna anlamına gelmiyor.
Ancak JAMA Kaardiyoloji'de yayımlanan bir araştırmada bahsetmek bu noktada önemli. Araştırmaya katılan 100 eski Covid-19 hastasının yüzde 78'inin çekilen MR'larında önceden var olan sağlık durumlarından bağımsız kalple ilgili anormal bulgularına rastlandı. Araştırmacılar bunun Covid-19'un geçirilme şiddetine bağlı olmadığını da keşfetti.
Dr. Schaffner kişinin beklenmedik ve geçmeyecekmiş gibi görünen sorunlardan mustarip olması halinde bunun Covid-19'la bağı olsun olmasın bir doktora danışmasını tavsiye etti.