Basın İlan Kurumu'nun Evrensel gazetesinde Ragıp Zarakolu'na ait "Makus kaderden kaçış yok" başlığıyla 5 Mayıs 2020'de yayımlanan köşe yazısında Basın Ahlak Esaslarının ihlal edildiği gerekçesiyle resen başlattığı inceleme neticelendi.
Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu, "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sonunun merhum Başbakan Adnan Menderes gibi olacağı" imasıyla darbe ve idam tehdidi yapılan yazının Basın Ahlak Esasları Hakkında 129 sayılı Genel Kurul kararının 1'inci maddesi ile aynı maddenin (a) ve (ı) bentlerini ihlal ettiği kanaatine vardı.
Kurul, bu ihlal nedeniyle, Evrensel gazetesinin resmi ilan ve reklamlarının yanı sıra internet haber sitesi için yararlandığı ek göstergesinin 45 gün süre ile kesilmesine karar verdi.
'AÇIK BİR DARBE İMASI'
Kararda, köşe yazısında fotoğrafları yan yana basılan merhum Başbakan Menderes ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında benzerlikler kurulduğu, kıyaslamalar yapıldığı ve neticede "Cumhurbaşkanı'nın da kaderinin, bir başka deyişle sonunun, merhum Başbakan gibi olacağının ve bundan kaçış olamayacağı"nın kamuoyuna duyurulduğu hatırlatıldı.
Köşe yazısının içeriğinde rahmetli Menderes'in "darbe" neticesinde "idamına" atıfta bulunmak, başlığında ve yazının sonunda ise benzer kaderden Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kaçışının olmayacağını belirtmek suretiyle, Cumhuriyetin insan haklarına dayalı, demokratik ve hukuk devleti niteliğinin günümüzde de ortadan kalkabileceğinin kastedildiği, diğer ifadeyle darbe imasında bulunulduğuna hükmedildi.
EVRENSEL'E HABER VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ DERSİ
Kararda, Evrensel gazetesinin basının haber verme ve ifade özgürlüğünün sınırlarını aşarak "Haberlerde ve olayların yorumunda gerçeklerden saptırma, çarpıtma veya kısaltma yoluyla amaçlı olarak ayrılınamaz.", "Cumhuriyetin insan haklarına dayalı, demokratik, ... hukuk devleti niteliği ... aleyhine yayın yapılamaz." ve "Kişilere yönelik yayınlarda, ... iftira ve haksız isnat yapılamaz." şeklindeki Basın Ahlak Esaslarının ihlal edildiği kanaatine varıldığı belirtildi.
GAZETE BİLE YAZARIN ARKASINDA DURAMADI
Sayfalarında darbe tehdidi ve imasına yer veren Evrensel'i, "bunlar gazetenin değil yazarın görüşleri" savunması da kurtaramadı.
Evrensel Gazetesi, Basın İlan Kurumu'na yaptığı savunmada, köşe yazısında ileri sürülen hususların yazarın görüşleri olduğunu ileri sürerek kendilerinin bu hususlarla ilgili olarak sorumlu tutulmamaları gerektiğini ima etse de bu savunma kabul görmedi.
Kararda, "üçüncü bir kişinin söyleminden ibaret olsun olmasın, üçüncü bir kişiye ait olduğu gerekçesiyle tırnak içinde verilmiş olsun olmasın, yayınladıkları her konunun doğruluğunu araştırması, bunun sonucunda da sorumlu duruma düşmemek için kuşku uyandırabilen ve araştırılması gazetecilik imkanları içinde bulunan yayınları araştırıp doğruluğuna emin olmadan ve Basın Ahlak Esaslarını ihlal edip etmediğini irdelemeden yayınlamaması" gerektiği hatırlatıldı.