'Martı' olarak bilinen elektrikli scooterler İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere birkaç şehirde bulunuyor. İstanbul'da son dönemde bazı bölgelerde martıların yoğunluğu dikkat çekiyor. Martının kurucusu olan firmaya göre İstanbul'daki toplam sayı net olarak paylaşılmıyor. Martı kullanımında firmanın belirlediği bazı kurallar var. Ancak o kurallara büyük ölçüde uyulmadığı görülüyor. Kimlik doğrulaması yapılsa da 18 yaşın altından küçük çok sayıda kişi martı kullanıyor. Martı için belirlenen bir yol bulunmuyor. Araçların ilerlediği trafikte ters yönde martı kullananlar olduğu gibi kaldırımda yayaların arasından martı ile geçenler de oluyor. Kurallara göre tek kişinin binmesi gereken martıda genellikle iki kişinin seyahat ettiği görülüyor. Martıda başlangıç fiyatı 1 lira 99 kuruş. Kredi kartı bilgileri girildikten sonra seyahat sırasında her dakika için 59 kuruş ödeniyor.
"ARKADAŞIMA GÜVENDİĞİM İÇİN RAHAT GİDİYORUZ"
"Martıyı 18 yaşından büyükler kullanabilir, martı tek kişiliktir" uyarıları elektrikli scooterlarda yer alsa da Caddebostan'da 17 yaşında iki arkadaş aynı martıyla seyahat ederken görüntülendi. Aynı anda martıya binen iki arkadaş "Açıkçası pek bir mazeret yok herkes yapıyor. Arkadaşıma güvendiğim için rahat gidiyoruz. Sürekli kullanıyoruz" şeklinde konuştu. Aynı sahil yolunda kuralların ihlal edildiği diğer manzaraları görmek de mümkün. Bir martı kullanıcısı da caddenin ortasından trafiğin aktığı yönün tersine doğru seyir halindeyken görüntülendi.
"ÇOK HIZLI HAREKETE GEÇTİK"
Firmanın kurucusu Alper Öktem, "Martı'yı ben 2018 senesinin Eylül, Ekim aylarında kurdum. Los Angeles'ta bir iş seyahatim sırasında bu scooterları görmüştüm. Fikir olarak çok hoşuma gitti. Martı bu alanda faaliyet gösteren dünyadaki ilk beş firmadan bir tanesi. Çok hızlı harekete geçtik. Bizim yapmaya çalıştığımız ulaşımda bazı tıkanmış noktalarda faydalı olabilmek. Şu an çok konuşulan yerli teknoloji hamlesinin bir parçası olabilmek, istihdam yaratmak, teknolojide yeni bir soluk getirmek" diye konuştu.
"KİMLİK DOĞRULAMAMIZI YAPIYORUZ"
Firma tarafından belirlenen yaş sınırı 18. Ancak 18 yaşından küçük çok sayıda kişi martıyla seyahat ediyor. "Martıdaki talep sokaktaki insan sayısına bağlı" diyen Öktem, "Pandemi döneminde çok ciddi talep kaybı yaşadık. Sosyal mesafenin korunabildiği bir araç olduğu için insanlar talep ediyorlar. Öncelikle martıya kayıt olabilmek için TC kimlik numaranızı girmeniz gerekiyor. Kimlik numarası ve doğum tarihi doğrulaması zaten yapılıyor.
Bu bizim alabileceğimiz en önemli önlem. Buna çok hassasiyet gösteriyoruz ve bizim için çok kritik. Kanunen bu taşıtların yaş sınırı 11. Bu yaştan büyüklere kanun müsaade ediyor. Biz firma olarak aldığımız inisiyatif burada 18 yaştan küçüklere kullandırmamak. Bununla alakalı kimlik doğrulamamızı yapıyoruz. Martıda ortalama yolculuk 800 metre. Diğer taşıtların mesafesinin çok altında. 800 metrelik bir yolculuk hiçbir şeye rakip veya alternatif değil" şeklinde konuştu.
"GEREKLİ İZİNLERİMİZİ ALIYORUZ"
İstanbul'da her bölgede martı olmadığını belirten Öktem, "Biz düzenli olarak talebi ölçüyoruz. İstanbul'u yakından tanıyoruz. İstanbul'da martının ihtiyaç olduğu yerlere elimizden geldiğince hizmet vermeye çalışıyoruz. Burası Türkiye Cumhuriyeti. Biz de bir Türk firmasıyız. Bu ülkede izin almadan hiçbir şey yapamazsınız. Biz devletimizle çok yakından çalışıyoruz. Gerekli izinlerimizi alıyoruz. Tüm vergilerimizi ödüyoruz. Bu şekilde de büyümeye devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.