Türkiye ve Suriye arasında artan gerginlik üzerine dönemin ABD ve Mısır devlet başkanları arabuluculuk görevini üstenmesiyle 20 Ekim 1998 tarihinde imzalanan Adana Mutabakatı ile iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişerek devam etmesi sağlanmıştır. Amaç; Türkiye ve Suriye'yi tehdit eden terör örgütlerine engel olabilmekti. Sonrasında bu anlaşmanın adı değişti. Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın gerçekleştirdiği Rusya ziyareti sonrası, Adana Mutabakatı yeniden gündeme gelmiş oldu. Peki, Adana Mutabakatı nedir? Adana mutabakatı maddeleri nelerdir?
ADANA MUTABAKATI NEDİR?
PKK'nın Suriye'deki varlığının, Türkiye'nin tüm uyarılarına rağmen devam etmesi üzerine, Türkiye, 1998'de tutumunu sertleştirmiştir. Türkiye'nin kararlı duruşundan dolayı Suriye geri adım atmış ve 1998'de taraflar arasında Adana Mutabakatı imzalanmıştır. Bu tarihten sonra iki ülke ilişkileri, Arap Baharı'nın Suriye'de ortaya çıkmasına kadar gelişerek devam etmiştir.
ABD VE MISIR DEVLET BAŞKANLARI ARABULUCULUK GÖREVİNİ ÜSTLENMİŞTİ
Türkiye ile Suriye arasında artan gerginlik üzerine, dönemin ABD Başkanı Bill Clinton'ın da devreye girmesiyle, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek arabulucu görevini üstlendi. Arabuluculuk sonucunda da iki devlet arasında 20 Ekim 1998 tarihinde Türk heyetine başkanlık eden büyükelçi Uğur Ziyal ve Suriye heyetine başkanlık eden Siyasi Güvenlik Başkanı Tümgeneral Adnan Badr El Hassan tarafından Adana Mutabakatı imzalandı.
İki devlet kendilerini tehdit eden terör örgütlerine karşı toprağındaki tüm faaliyetlere engel olacaktı.
2010 YILINDAN SONRA ADI DEĞİŞTİ
Adı daha sonra 2010 yılında "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Terör ve Terör Örgütlerine Karşı Ortak İşbirliği Anlaşması" olarak değiştirilen ve 3 yıl geçerli kalan 23 maddelik mutabakata göre başta PKK olmak üzere her iki devlet de kendilerini tehdit eden terör örgütlerine karşı önlemler alacak ve onların kendi toprağındaki tüm faaliyetlerine engel olacaktı. Karşılıklı olarak hiçbir ikamet, lojistik, eğitim, ulaşım ve silah kapasitesine müsade etmemek konusunda anlaşan iki ülke ortak operasyonlar, tutukluların iadesi ile bilgi, belge ve istihbarat paylaşımı alanlarında işbirliği yapmaya karar vermişti.
Türkiye ile Suriye arasında yaşanan bu gerilimde PKK terör örgütünün sözde lideri Abdullah Öcalan 9 Ekim 1998'de Suriye'den kaçmak zorunda kaldı.
ADANA MUTABAKATI MADDELERİ NELERDİR?
PKK terör örgütünün sözde lideri Abdullah Öcalan mutabakata varıldığı tarih itibariyle Suriye'de değildir ve Suriye'ye girmesine izin verilmeyecektir.
Suriye'de olduğu söylenen PKK kampları mutabakata varıldığı tarihten itibaren faaliyette değildir ve faaliyete geçmelerine izin verilmeyecektir. Birçok PKK üyesi tutuklanmış ve isimleri Türk tarafına iletilmiştir.
Suriye yönetimi ülke toprakları üzerinde PKK'nın askeri, ekonomik ve siyasal faaliyetlerinin hiçbirine izin vermeyecek, örgüt propagandasına müsaade etmeyecektir.
Suriye yönetimi PKK'nın "terörist bir örgüt" olduğunu kabul etmiştir.
Suriye yönetimi, ülke topraklarında PKK'nın eğitim ve barınma amaçlı kamp ve diğer tesisler oluşturmasına ve ticari faaliyetlerine izin vermeyecektir. PKK üyelerinin üçüncü bir ülkeye geçişleri için Suriye topraklarının kullanmasına müsaade etmeyecektir.
Suriye yönetimi, Abdullah Öcalan'ın tekrar Suriye topraklarına girmemesi için her türlü tedbiri alacak ve sınır kapılarına bu doğrultuda talimat verecektir.
