Yeni askerlik sistemi, geçtiğimiz yılın sonlarından itibaren gündemdeki en önemli konu başlıklarından birisi olarak dikkat çekiyor. Yaşanılan son gelişmelerin akabinde halk arasında 'tek tip askerlik' olarak anılan sürecin detaylarının iyiden iyiye belli olması, konuya yönelik sorgulamaların artış göstermesine neden oldu. Bu doğrultuda, 'Yeni askerlik sistemi ne zaman yürürlüğe girecek?' ve 'Tek tip askerlik nasıl olacak?' soruları en çok yanıtı merak edilenler arasında öne çıkıyor.
Sabah Gazetesi'nden Zübeyde Yalçın, yeni askerlik sistemi kapsamında yapılması muhtemel değişikliklere ilişkin detayları paylaştı.
İşte o detaylar...
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatı ile başlayan ve zorunlu askerlikte köklü değişiklikler getirecek yeni sistemin detayları ortaya çıkmaya başladı. Milli Savunma Bakanlığı tarafından hazırlıkları devam eden yeni askerlik sisteminin ortaya çıkan detayları şöyle:
Mevcut sistemde ihtiyaç duyulduğunda bedelli askerlik uygulaması yapılıyor. Bunun için de her seferinde yasa çıkarmak gerekiyor. Yeni dönemde bedelli askerlik sistemin parçası olacak ve sürekli uygulanacak. Belirlenen ücreti ödeyen herkes yararlanabilecek.
Yapılan uygulamalarda belli bir yaş sınırı konuluyor ve bunun altında kalanlar yararlanamıyordu. Yeni sistemde bedelli uygulamasında yaş sınırı olmayacak. Askerlik yaşına gelen yani 20 yaşından sonra herkes bundan yararlanabilecek.
Bedelliden yararlanan herkesin bir aylık zorunlu askerlik süresini kışlada geçirmesi ve askerliğin temelini alması planlanıyor. Bu süre içinde askerliğin tüm kuralları öğretilecek. Bir kişi önce askerliğe başlayacak. İlk bir ayın sonunda bedelliden yararlanmak istediğini belirtip parasını yatırabilecek.
Bedelliden ücretin nasıl belirleneceğine ilişkin birkaç seçenek bulunuyor. Bedelli için yasaya bir rakam konulması ve bunun her yıl yeniden değerleme oranlarına göre arttırılması, askeri ücret ya da yedek subaymaaşının '... katı kadardır' gibi bir oran konulması düşünülüyor. Ancak henüz hangi seçeneğin olacağı netleşmedi.
Türkiye'de her yıl 200-300 bin kişi askerlik çağına geliyor. Nüfus artış hızı da dikkate alınarak, 5'er yıllık projeksiyonlar yapılacak ve asker alımları planlanacak.
TSK her dönem yedek subay ihtiyacını belirleyecek. İhtiyaçtan fazla üniversite mezunları için yedek astsubaylık tercihi getirilecek. Yedek astsubaylara iyi bir ücret ödenecek. Askerlik süresi de yedek subay ile aynı olacak.
Meslek yüksek okulları mezunlarının da yedek astsubay uygulamasından yararlandırılması planlanıyor. Üniversite mezunlarına ücretli yedek astsubaylığın yanısıra 6 aylık kısa dönem askerlik seçeneği de sunulacak.
Lise mezunları için 9 veya 12 ay askerlik süresi tartışılıyor. Ama bir mesleği olanlar veya meslek lisesi mezunlarına asgari ücret karşılığında askerde mesleklerini sürdürmeleri ve eğitim almaları öngörülüyor.
Bu kişiler sigorta kapsamına alınacak ve belli bir ücret ödenecek. Aileleri de genel sağlık sigortasından yararlanacak. Bir kişi askerlik yaparken ailesi ile ilgili kafasında bir endişe olmaması için ne yapmak gerekiyorsa sisteme bu dahil edilecek.
Milli Savunma Bakanlığı:"Yeni Askerlik Sistemi ile ilgili olarak ise; çalışmamızın ilk taslağı Kabine Toplantısında Sn. Cumhurbaşkanımıza sunulmuştur. Çalışmalarımız, diğer Bakanlıklar/Kurumlarla koordineli olarak devam ediyor. Maksadımız, Toplumdan geniş bir kabul görecek, tüm ihtiyaçları ve talepleri karşılayacak dengeli bir sistem teşkil etmektir. Önümüzdeki günlerde çalışmalar Sayın Cumhurbaşkanımızın onayına sunulacak. Sonuçlar müteakiben kamuoyuyla paylaşılacaktır."
AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, "Toplumun beklentisi olan bazı konularla ilgili arkadaşlarımızın çalışmaları var. Meclis tatile girmeden, torba diye tabir ettiğimiz yasa teklifini gündeme getirebiliriz ya da sonraya kalabilir. AK Parti'nin şimdiye kadar söz verip de yapmadığı hiçbir mesele yok. Söz verdiğimiz her konunun arkasındayız. Meclis takvimine uygun olması halinde bütün sözlerimizin yerine getirilmesi için yoğun çaba içerisindeyiz." dedi.
Yeni askerlik sistemine ilişkin kanun teklifi çalışmalarının son durumuna ilişkin soruya Turan, şu yanıtı verdi:
"Yeni askerlik sistemi ile ilgili meselede çok büyük mesafe alındı. Milli Savunma Bakanlığımızla yapılan görüşmelerde, kanun içeriğine ilişkin bazı bilgiler aldık. Bunların biraz daha çalışılıp, Cumhurbaşkanımıza sunulup onaylanmasından sonra Meclise gelmesini istiyoruz. Bu, Türkiye'nin geleceğini, güvenliğini etkileyecek, asker sistemini değiştirecek bir çalışma. Başından söylediğimiz bir gerçek var; 'Bedelli ile bizi yormayın.' Bunlar kalıcı olsun diyorduk. Askerliği zayıflatmayan, devletle milletin buluşması noktası olan askerliği ve devletle milletin ilişkisini devam ettiren, çağın şartlarına uygun daha profesyonel askerliğe geçişi sağlayan bir adım olacağını öngörüyoruz. Bence herkesin büyük oranda kabul edeceği bir sistem olacak."