Yapımcılar ile salon işletmecilerini karşı karşıya getiren mısır-bilet tartışmasına yönelik düzenlemelerin de yer aldığı sinema kanun teklifi önceki gün TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Buna göre sinema salonu işletmecileri, mısır veya baska bir ürünü birleştirerek sinema bileti satamayacak.Yeni düzenleme ile milli kültürün uluslararası tanıtımına katkı sağlayacak dizi filmler ve sinema filmleri desteklenecek. Sinema sektörünün uluslararası alanda rekabet gücü artırılacak. İşte yasanın getirdikleri;
DESTEKLEME KURULLARI
Sinema alanında önemli değişiklik getiren yasaya göre destekleme kurulları oluşturulacak. Destekleme kurulları, ilgili alan meslek birlikleri tarafından belirlenecek dört sektör temsilcisi ile yapımcı, yönetmen, senaryo ve diyalog yazarı, oyuncu, sinema salonu işletmecileri, film dağıtımcıları, yayıncı kurum veya kuruluş temsilcileri ve üniversitelerin sinema alanında eğitim veren bölümlerinde görev yapan öğretim üyeleri arasından, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenecek üç üye ve bir bakanlık temsilcisi olmak üzere 8 üyeden oluşacak. Bakanlık temsilcisi, kurulun başkanı olacak. Dizi film ile yabancı film yapım destek türlerinde yapılan başvuruları değerlendirmek ve desteklenecek olanları belirlemek üzere de 8 üyeden oluşacak Dizi ve Yabancı Filmleri Destekleme Komisyonu oluşturulacak. Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmlerinin, ticari dolaşıma veya gösterime sunulmasından önce değerlendirilmesi ve sınıflandırılması yapılacak. Değerlendirme ve sınıflandırması yapılmamış olan sinema filmleri, festival, özel gösterim ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerde ancak "18+" yaş işaretiyle gösterilebilecek. Daha önce bakanlıkça değerlendirme ve sınıflandırması yapılan filmler, ilgili etkinliklerde aldıkları işaret ve ibarelere uygun olarak sunulacak.
GERİ ÖDEMESİZ
Destek başvuruları, ülke içinde yerleşik gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılacak. Destek tutarı toplam bütçenin yüzde 50'sini aşamayacak. Animasyon film yapım, kısa film yapım, senaryo ve diyalog yazımı ile yerli film gösterim destek türleri için başvuruda belirtilen toplam bütçenin tamamı desteklenebilecek. Yabancı film yapım destek türü için destek tutarı, ülke içinde harcanan, Kültür ve Turizm Bakanlığınca kabul edilen tutarın yüzde 30'unu aşamayacak. Kanun kapsamındaki bütün destekler, geri ödemesiz olarak verilecek. Kanun, yönetmelik ve destek sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya desteğin haksız alındığının tespiti halinde destek tutarı faiziyle geri alınacak.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, sinema alanındaki etkinlik, proje ve faaliyetleri destekleyebilecek, düzenleyebilecek, ödüller verebilecek. Uluslararası festivallere ve yarışmalara katılım ile bunlara ilişkin tanıtım faaliyetlerini destekleyebilecek. Bakanlık, ihtiyaç sahibi sinema sanatçılarına veya sinema sektörü çalışanlarına maddi destek sağlayabilecek.
REKLAM SÜRELERİ KISALDI
Sinema filmi öncesinde gösterilen reklamların süresi en fazla 10 dakika, Fragman gösterim süresi en az 3, en fazla 5 dakika olacak. Kamu spotları ve sosyal sorumluluk projelerine ilişkin gösterimler, bu sürelere dahil edilemeyecek. Sinema filmi gösterim arası 15 dakikayı aşamayacak.İlk seans, öğrenci halk günü gibi gelenekselleşmiş indirimler ile okullara, meslek gruplarına, belirli yaşın üzerindeki kişilere yapılacak benzeri indirimler, işletmeciler ile filmin yapımcısı ve varsa dağıtımcısı arasında yapılacak sözleşmelerle belirlenebilecek. Ancak sinema salonu işletmecileri, filmin yapımcısı ve varsa dağıtımcısıyla yapılacak sözleşme ile belirlenecek indirimli bilet fiyatlandırmaları hariç olmak üzere, sinema biletini içeren abonelik, promosyon, kampanya ve toplu satış faaliyetleri gerçekleştiremeyecek.
Sinema ve dizi film çekimlerine ilişkin ihtiyaç ve çözümlerin tespiti, kurumlar arası koordinasyonun sağlanması ile kamuya ait alanlardaki çekim ücret tarifesinin ve çekim güvenliği esaslarının belirlenmesini teminen ihtiyaç duyulan illerde bakanlıkça film çekim koordinasyon komisyonu oluşturulacak.
YAPIMCI-İŞLETMECİ KAVGASIYLA BAŞLADI
Sinema yapımcılarıyla salon işletmecileri arasındaki promosyonlu bilet satışıyla ilgili tartışmalar Yılmaz Erdoğan'ın Organize İşler 2 filminin vizyon tarihi ertelenmesiyle ayyuka çıktı. Mars Cinema Grubu Yetkilisi Aslı Irmak Acar'ın 'Türkiye'de 4 tane yapımcı yok. Çok gişe yapan filmi olan başka yapımcılar da var. Cem Yılmaz yoksa yeni Cem Yılmaz'la buluruz' sözleri bardağı taşıran son damla oldu. Cem Yılmaz'ın sert tepki gösterdiği açıklama sonrası yapımcılar ve meslek birlikleri bu şartlar altında film çekmeye devam edemeyeceklerini, çekilen filmlerini de vizyona sokmayacaklarını belirtti. Yapımcılar patlamaşı mısır promosyonuyla bilet satışı yapılarak gelirlerinden düşüldüğünü söyleyerek boykot yaptı. Yasa teklifi için önerilenr sunuldu.
TELEVİZYON VE SİNEMA FİLMİ YAPIMCILARI MESLEK BİRLİĞİ:
SEKTÖRÜ ÇOK İLERİ TAŞIYACAK
Üyeleri arasında işletmecilerle kavganın fitilini ateşleyen Cem Yılmaz ve Yılmaz Erdoğan'ın yapım şirketlerinin de olduğu Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Meslek Birliği (TESİYAP) TBMM'DE kabul edilen 5224 sayılı "Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"ne desteğini açıklayan bir bildiri yayımladı. İşte o bildiriden alıntılar:
Kanun ile ülkemiz sinema sektörü çok daha ileri seviyelere taşınacak, kamu destekleri nitelikli şekilde artacak, sektörümüz güçlenecek ve kurumsallaşacaktır.
Kanun hazırlanma sürecinin her aşamasında sinema meslek birlikleri yer almıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü ile etkin bir işbirliği içinde olunmuştur. Meslek birlikleri hazırlık aşamasında bir kısım itirazlarını Bakanlık da bunların büyük çoğunluğunu karşılamıştır. Kanunun getirdiği yenilikler sektör için ön açıcı nitelikte.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü eliyle oluşturulacak bir yazılım ile sinema biletlerin henüz gişede satışı yapılırken Bakanlığın, ilgili yapımcının ve dağıtımcının görebileceği şeffaf sistemin koşulları oluşacaktır.
Ortak yapım ve yabancı film destekleri sayesinde yabancı film projelerinin ülkemiz içinde çekilmesi daha cazip hale gelecek. Teşvik sistemimizin çeşitlenmesi, kurumsallaşması ve yasalaşması ile gücümüz arttı. Desteklerin hibe şeklinde veriliyor olması önemli.
KAVGA SEYİRCİ SAYISINI AZALTTI
Organize İşler 2: Sazan Sarmalı ile 1 Ocak'ta izleyiciyi beyaz perdeye çekmesi düşünülen filmlere, normal şartlarda Karakomik Filmler de eklenecekti. Ancak bu iki filmin vizyon tarihini belirsiz bir güne ertelemiş olması, gişeyi olumsuz etkiledi. 2019'un ilk 10 gününde %55.5 izleyici kaybı yaşayan sinemalar, %58.8 oranında da hasılat kaybı yaşadı. Vizyondaki film sayısı ise geçtiğimiz yıla oranla 90'dan 77'ye düştü.
CEM YILMAZ: TEŞEKKÜR EDERİZ
Yaşanan kriz sebebiyle çektiği 'Karakomik Filmleri'n vizyon tarihini erteleyen komedyen Cem Yılmaz sinema kanunuyla ilgili yaptığı açıklamada "Yeni sinema kanunu ile her şey doğru güzel bir yere gidecek. Farkındalık yaratan seyircime, Kültür Bakanlığı"na hassasiyetinden dolayı teşekkür ederim. Herkes gibi film yapan da hakkını aramalıydı. Öyle de oldu. Konu sadece gösterildiği gibi ekonomik değil. Sağ olun." dedi.
ARTIK BÜYÜK PROJELER YAPILABİLİR
TAFF Film Kurucusu Cemal Okan ise 'Mars Grubuna zeytin dalını uzatmıştık. Keşke yasa çıkmadan aramızda halledebilseydik. Kültür ve Turizm bakanımıza çok teşekkür ederiz. Konuyla yakından ilgilendi. Biz bilete zam yapılsın istemedik, şeffaflık istedik. Bilet fiyatımızı istedik. Bu şartlar altında film yapamazdık zaten. Yasanın çıkmasıyla artık büyük projeler yapabilir hale geleceğiz' diye konuştu.
