Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), FETÖ'nün 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından bugüne kadar yapılan 25 bin başvuruyu, Olağanüstü Hal (OHAL) İşlemleri İnceleme Komisyonu'nu adres göstererek reddetti.
AİHM'ye, OHAL kapsamında çıkartılan Kanun Hükmünde Kararnamelerle (KHK) meslekten ihraç edilenlerin de bulunduğu çok sayıda kişi tarafından başvuru yapıldı. İçişleri Bakanlığı'nın AİHM'yi bilgilendirmesi ve OHAL İnceleme Komisyonu'nun kurulması, AİHM'nin ret kararları almasında etkili olduğu bildiriliyor.
Mayıs 2017'de toplam 24 bin 600 FETÖ süphelisi AİHM'ye başvurmuştu. Haziranda ise, 25 Temmuz 2016'da OHAL tedbirleri kapsamında açığa alınan Gökhan Köksal'ın başvurusunu değerlendiren mahkeme, oy birliğiyle başvuruyu reddedip, iç hukuk yollarını tüketmediğine hükmedip OHAL İnceleme Komisyonu'nu adres gösterdi. Emsal niteliği taşıyan karar sonrası, AİHM'deki Türkiye aleyhine başvuru sayısı Haziran sonu itibarıyla 12 bine düştü. AİHM tarafından 13 Kasım 2016'da açıklanan istatistiklere göre, başvuru sayısı 31 Ekim 2017'de 8 bin 300'e düştü.
Türkiye aleyhine yapılan başvurularla ilgili rakamlar, yıl sonunda yayımlanacak yıllık AİHM raporunda yer alacak. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland geçtiğimiz hafta içerisinde Türkiye'nin büyük donör statüsünden çıkma isteğinin kendisine bir mektupla iletildiğini söylemişti. Kararı üzüntüyle karşılayan Jagland, Avrupa Konseyi ve AİHM'nin finansal açıdan her türlü desteğe ihtiyacı olduğunu kaydetti.
'İÇ HUKUK YOLU' VURGUSU
OHAL İnceleme Komisyonunun tam olarak ne zaman işlemeye başlayacağı konusundaki bir soru üzerine Jagland, OHAL İnceleme Komisyonu'nun çok önemli bir işlevi olduğunu kaydederek, "Doğrudan AİHM'ye başvuru yapılamıyor. Önce iç hukuk yollarını tüketmek gerekiyor, bunu Türk hükümetiyle paylaştık ve netice olarak OHAL İnceleme Komisyonu kuruldu. Komisyonun kararlarına karşı AİHM'ye itiraz yolu açık. AİHM son çaredir, önce iç hukuk yollarını tüketmek gerekir" ifadelerini kullandı. Türkiye aleyhine yapılan başvuru sayısının gelecek dönemde daha da düşmesi bekleniyor. Söz konusu başvuru sayısının düşmesinde, uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olarak OHAL döneminde yapılan hukuk reformları ve Adalet Bakanlığının AİHM'ye yaptığı bilgilendirmeler etkili oldu.
ADALET BAKANLIĞI ETKİLİ OLDU
AİHM'YE, 31 Ekim 2016 itibarıyla Türkiye aleyhine derdest başvurusu sayısı 7 bin 600 oldu. Bu rakam, 31 Mayıs 2017'de 24 bin 600'e yükseldi. AİHM, haziranda görevden uzaklaştırılan öğretmen Gökhan Köksal'ın başvurusunu komisyonu adres göstererek reddetti. Emsal nitelikteki kararda, başvurucunun "iç hukuk yollarını tüketmediğine" hükmedildi. Bunun üzerine, AİHM'deki Türkiye aleyhine başvuru sayısı haziran sonu itibarıyla 12 bine düştü. 30 Ağustos 2017'de tekrar 19 bine çıkan başvuru sayısı, 31 Ekim 2017'de 8 bin 300'e düştü. Bugüne kadar 25 bin başvuru reddedildi. Başvuru sayısının düşmesinde, uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olarak OHAL döneminde yapılan hukuk reformları ve Adalet Bakanlığı'nın AİHM'ye yaptığı bilgilendirmeler etkili oldu. AA
