Türkiye-Rusya arasındaki normalleşme süreci 3 ay önce yetkililerin buluşmasıyla başladı. Geçtiğimiz cuma yapılan son buluşmada uzlaşmaya varıldı
Bunun üzerine Erdoğan Rus pilot için mektup yazıp Moskova'ya gönderdi. Putin mektuba karşılık bugün Erdoğan'ı telefonla arayarak teşekkür edecek
Türk hava sahasını ihlal eden Rus jetinin 24 Kasım 2015'te düşürülmesiyle gerilen Ankara-Moskova ilişkileri Türkiye'nin diplomatik atağıyla yumuşama sürecine girdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın önceki gün Rus lider Vladimir Putin'e gönderdiği mektup ilişkilerde yeni bir süreci başlattı. Rusya lideri Putin bugün saat 12.00'de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayarak teşekkür edecek. Böylece iki ülke arasındaki buzlar eriyecek ve normalleşme süreci resmen başlamış olacak. Ankara-Moskova hattında ilişkileri yumuşatmak için ilk temas bundan üç ay önce kuruldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yakından takip ettiği sürecin ilk aşamasında Türk heyeti Rus meslektaşlarıyla bir araya gelerek ikili ilişkilerin normalleşmesi için atılacak adımları masaya yatırdı. Moskova'ya ilişkilerde yaşanan gerilimin iki ülke çıkarlarına zarar verdiği anlatıldı. Normalleşmenin iki başkent için de ekonomik, siyasi ve diplomatik açıdan olumlu sonuçları olacağı vurgulandı. Moskova'dan ilişkilerin normalleşmesi için gelen yanıt olumlu olunca görüşmelerde ilerleme sağlandı. Görüşmeleri Cumhurbaşkanlığı bizzat yürüttü.
ÖZÜR VE TAZMİNAT REDDEDİLDİ
Rusya ikili ilişkilerin normalleşmesi için Türkiye'nin Rusya'dan özür dilemesini, tazminat ödemesini ve uçağın düşürülmesinde dahli olanların yargılanmasını istedi. Ankara bu taleple ri, Türkiye'nin haklı pozisyonunu gerekçe göstererek reddetti. Ankara Moskova'ya Rus devletinden özür dilenmeyeceğini ancak hayatını kaybeden Rus pilotun ailesine taziye ve üzüntülerini iletilebileceğini bildirdi. Tazminat için de aynı formül devreye sokuldu. Türkiye Rusya'ya tazminat ödemeyi reddederken, ailenin acısını hafifletecek adımlar atılabileceğini bildirdi. İkili görüşmeler ilerledikçe Rusya taleplerini esnetti.
DÜĞÜM TAŞKENT'TE ÇÖZÜLDÜ
Rusya'dan normalleşme için olumlu işaret Atina'da geldi. Rus lider mayıs ayı sonunda "ilişkileri düzeltmek istiyoruz" mesajı verirken ilk adımı Türkiye'den beklediklerini açıkladı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başbakan Binali Yıldırım, Rusya'nın milli günü vesilesiyle Rus muhataplarına kutlama mektubu gönderdi. İki ülke arasındaki yumuşayan iklim üzerine heyetler birden çok görüşme yaptı. Son görüşme geçtiğimiz cuma günü Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te gerçekleşti. Bu toplantıda ilişkilerin yeniden geliştirilmesi için uzlaşıya varıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rus mevkidaşına mektup göndermesi yoluyla gelinen noktayı kamuoyuna duyurma kararı alındı. Toplantıda Erdoğan'ın Putin'e göndereceği mektuptaki ifadeler Rus tarafına aktarıldı. Putin aynı gün içinde, özür ve tazminat ifadeleri yer almayan mektup konusunda kendisinin de mutabık kaldığını Ankara'ya iletti.
MEKTUPTA ÖZÜR YOK
Moskova'dan
gelen yanıt üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın mektubu Moskova'ya gönderildi. Mektupta özür kelimesi kullanılmadı. Ancak düşen uçağın hayatını kaybeden pilotunun ailesi için taziye dilekleri yer aldı. Yaşananlardan üzüntü duyulduğu vurgulandı. Üzüntü ifadesi Rusya devleti için değil pilotun ailesi için kullanıldı. Mektupta aile için aynı zamanda "Kusura bakmasınlar" mesajı yer aldı. Mektupta Türkiye'nin tazminat ödeyeceğine ilişkin herhangi bir ifade de yer almadı. Ancak "Ailenin acısını hafifletecek adımlar atabiliriz" denildi. Bu ifade aileye maddi yardım anlamına geliyor. Kaynaklar bu konuda henüz adım atılmadığını, aileden yanıt beklendiğini belirtti.
'AİLENİN TALEBİ OLURSA YERİNE GETİRİRİZ'
Cumhurbaşkanlığı
Sözcüsü İbrahim Kalın, Rusya
Devlet Başkanı Putin ile
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın
yapacağı görüşmede normalleşme
sürecinin yol haritasının
belirlenebileceğini
belirtti. Erdoğan'ın mektupta
belirttiği "pilotun ailesinin
acılarının hafifletilmesi"
konusunda da İbrahim
Kalın şunları kaydetti:
"Sayın Cumhurbaşkanımızın
mektubunda ifade edilen,
'ailenin acılarının hafifletilmesi
için biz gereken
adımları atmaya hazırız' ailenin
bu yönde bir talebi olursa,
şu anda henüz yok tabii.
Bunu dediğim gibi bir insani
zeminde mutlaka değerlendireceğiz."
