Paralel yapının yargı ayağına neşter vuracak düzenlemeleri de içeren yargı paketinin bu hafta Meclis'e sunulması bekleniyor. Pakette Yargıtay ve Danıştay ile ilgili önemli düzenlemeler yer alıyor. Adli ve idari yargıda bölge adliye mahkemelerinin 20 Temmuz'da hayata geçmesiyle birlikte yargıda büyük dönüşüm yaşanacak. Yargıtay'da 46 olan daire sayısı 12'si ceza 12'si hukuk olmak üzere 24'e düşürülecek. Danıştay'ın daire sayısı ise 17'den 10'a düşürülecek. Yargıtay ve Danıştay'daki mevcut üyelikler ise kademeli olarak düşürülecek. Yargıtay'ın 516 olan üye sayısı 200'e, Danıştay'ın 195 olan üye sayısı ise 90'a düşürülecek. Yargıtay uhdesinde bulunan dosyaları kendisi çözeceğinden, dosya sayısı kısa zamanda istenen seviyeye düşmeyeceği gerekçesiyle 22 daire Birinci Başkanlık Kurulu'nca en geç üç yıl içinde kademeli olarak kapatılacak. Bu daireler kapatılıncaya kadar görevlerine devam edecek.
12 YIL SINIRI
Yargıtay ve Danıştay üyelerine Anayasa Mahkemesi'nde olduğu gibi 12 yıl görev süresi getirilecek. Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren beş gün içinde görevi sona eren üyeler arasından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nca (HSYK) Yargıtay ve Danıştay üyesi seçimi yapılacak. Ayrıca bir kişi bir kez üyeliğe seçilebilecek. Yüksek yargıda belirli aralıklarla yaşanacak bu değişim ile içtihatların yeni bir bakış açısıyla toplumun ihtiyaçlarına cevap vermesi ve yüksek mahkeme üyelerinin bilgi ve tecrübelerini istinaf ve ilk derece yargı mercilerine aktarmalarına imkân sağlanması hedefleniyor. Görev süresi biten üyelerden yeniden seçilemeyenler Anayasa'nın 139. maddesinde düzenlenen hakimlik ve savcılık teminatı uyarınca HSYK tarafından kazanılmış hak aylık dereceleri saklı kalmak kaydıyla sınıf ve derecelerine uygun olarak bölge adliye veya ilk derece mahkemelerine atanacak.
NO T UYGULAMASI GERİ GELİYOR
Hâkim ve savcı adaylarına meslek öncesi eğitim sonunda yapılan yazılı sınava ek olarak sözlü sınav da yapılacak. Hâkim ve savcılar hakkında kanun yolu incelemesi aşamasında kanun yolu değerlendirme formu düzenlenmesine yönelik değişiklikte yeni düzenlemede yer alacak. Bu kapsamda 2011'de kaldırılan Yargıtay tarafından incelenen dosyalarda ilgili hâkim ve savcılar hakkında not verilmesine ilişkin uygulama yeniden getirilecek. Buna göre kanun yolu incelemesi yapan istinaf ve temyiz mercileri kanunda belirtilen ilkeler doğrultusunda ilgili hâkim ve savcılar hakkında kanun yolu değerlendirme formu düzenleyecek ve bu formlar hâkim ve savcıların terfilerinde dikkate alınacak unsurlardan biri olacak.
DAVALAR HIZLANACAK
Tasarıyla Adalet Bakanlığı'nca soruşturma ve davaların tamamlanması hususunda makul süreler belirlenecek. Şeffaflık ve hesap verebilirlik ile hem yargıya güven güçlenecek, hem de taraflar yargılamanın ne zaman sonuçlanacağı hususunda bilgi sahibi olacak.
