Eğitim öğretim hayatında bugünkü statüleriyle 50 yıldır faaliyetlerini sürdüren dershaneler, yarın itibariyle "tarihe" karışacak. Bugünkü anlamıyla hukuki statülerine 1965 tarihli ve 625 sayılı, 2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu ile kavuşan dershaneler, sık sık tartışma konusu oldu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, başbakanlığı döneminde, 2004'te, 2008'de ve 2012'de eğitim sisteminde sorun haline gelen dershanelerin kapatılmasına ilişkin açıklamalarda bulundu. Dershanelerin durumuyla ilgili, 2012'de Milli Eğitim Bakanlığı'nın fizibilite çalışmasında da dershanelerin yüzde 6.6'sının fiziki şartlarının özel okul olmaya uygun olduğu belirlendi.
2 BİN 217 KURUM DÖ NÜŞÜME ALINDI
Bunun üzerine çalışmalarına hız veren bakanlık, görüş ve öneriler doğrultusunda hazırlanan tasarı, TBMM Genel Kurulu'nda 1 Mart 2014'te kabul edilerek yasalaştı. Kanun, 14 Mart'ta Resmi Gazete'de yayımlandı. Düzenlemeyle, Özel Öğretim Kurumları Kanunu'ndan "dershane" tanımı çıkarılarak, ortaöğretime veya yükseköğretime giriş sınavlarına veya bu sınavlar kapsamındaki derslere hazırlık niteliğinde kurs açılması engellendi. Kanunda, dershane ve öğrenci etüt merkezleri, eğitim-öğretim faaliyetlerine 1 Eylül 2015'e kadar devam edebileceği, 2018-2019 eğitim öğretim yılı sonuna kadar ise özel okullara dönüşebilecekleri hükmü yer aldı. Özel okula dönüştürülmesi sürecinde, dönüşüm başvuruları için 2 Haziran 2014'ten itibaren 7 dönem belirlendi. Dönüşüm programına ilk dönemde, 463 dershane /etüt eğitim merkezi başvuru yapmıştı. Başvuruların son dönemi ise bugün sona eriyor. Bu kapsamda, 28 Ağustos itibarıyla, dönüşüm başvuruları için verilen 14 aylık sürede, 2 bin 396 dershane dönüşüm programına başvuru yaptı. Bunlardan 2 bin 217'si dönüşüm programına alındı. Dönüşüm okulu olarak açılan bin 397 kurumdan bin 173'ü temel lise, 11'i okul öncesi kurum, 11'i ilkokul, 197'si ortaokul, 5'i Anadolu lisesi olarak faaliyetlerine devam edecek. Dönüşüm sürecinde 500 dershanenin kurucusu da kendiliğinden dershanecilik faaliyetine son verdi.
İZİNSİZ ÇALIŞANLAR KAPATILACAK
MEB, dönüşüm sürecine ilişkin mevzuat hazırlıklarını sürdürürken, Anayasa Mahkemesi 13 Temmuz'da, dershane yasasına ilişkin hükümleri iptal etti. Gerekçeli kararın, 24 Temmuz'da Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından Bakanlık, Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nde değişiklik için hazırlıklarına başladı. Yönetmelik 8 Ağustos'ta yürürlüğe girdi. Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı imzasıyla valiliklere gönderilen genelgeyle, özel öğretim kurumuna dönüşmeyen dershanelerin, dönüşüm işlemini gerçekleştirinceye kadar eğitim-öğretim faaliyeti yürütemeyeceği kaydedildi. Genelgede, TBMM tarafından herhangi bir yasal düzenleme yapılmadığı sürece, Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nda tanımı bulunmayan dershanelerin, özel öğretim kurumlarından birine dönüşmesi gerektiği de belirtildi. Dönüşüm işlemini gerçekleştirmeyen yerlerin, eğitim öğretim faaliyeti yürütemeyeceği, ücret ilanı ile öğrenci, kursiyer kaydı yapamayacağı ve valiliklerce kendilerine eğitim personeli ataması da yapılmayacağı kaydedildi. Yönetmeliğe aykırı eğitim öğretim faaliyeti yürüten ve bugüne kadar dönüşüm programına başvurmayan ve taahhütte bulunmayan dershaneler, izinsiz çalıştıkları tespit edilirse valiliklerce kapatılacak.
30 YILDA 20 KAT ARTTI
Dershanelere ilişkin yasa tasarısının kabul edildiği 2014 itibarıyle 3 bin 530 dershane, buralara giden 1 milyon 220 bin öğrenci ve dershanelerde çalışan yaklaşık 53 bin öğretmen bulunuyordu. Dershanelerin kapatılmasını öngören yasanın iptal edildiği 1984'te ise dershane sayısı 174'tü. Dershane sayısı 2008-2009 eğitim öğretim döneminde ise 4 bin 262'yi bulmuştu.
