Suriye'nin geleceğini konuşmak üzere Cenevre'de BM Genel Sekreteri Kofi Annan, Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi ve Arap Ligi Temsilcileri ile biraraya gelen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, uluslararası toplumun "yeni yol haritasını" değerlendirdi. Suriye için "Türkiye açısından artık ulusal güvenlik meselesidir" diyen Davutoğlu, uluslararası toplumun kabul ettiği, "Geçiş Hükümeti" modeli ile bir eşiğin aşıldığını, şimdiye kadar BM'de veto yetkisi kullanan Rusya ve Çin için en azından pozisyon değişikliğine işaret ettiğini söyledi. Davutoğlu, Cenevre'den dönüş yolunda şu mesajları verdi:
TATLI SERT DİYALOG
Annan dedi ki "Ya birlikte hareket edeceğiz başarılı olacağız ya da bölüneceğiz ve bir iç savaşın aleti olacağız." Ben de "ya buradan bir eylem planı ve vizyon çıkaracağız ya da kaos sürecek ve bir daha toplandığımızda artık tırmanmış bir savaşı konuşuyor olacağız" dedim.
Yeni oluşturulan grubun adı "Aksiyon Grubu" ve beklenti yüksek. Şimdiye kadar Suriye için farklı girişimler oldu. Son olarak 12 Nisan'da ateşkes ilan edildi. Ama Genel Sekreter'in verdiği bilgiye göre o günden bugüne yerinden edilenlerin sayısı 3 misli arttı. En önemlisi Suriye bölgesel güvenlik sorunu haline geldi. Bizim için Suriye artık "Ulusal Güvenlik" meselesidir.
Cenevre'de dedik ki... 1-Eski sözler tekrar edilmesin. 2- Açık bir vizyon olsun. Tünelin sonundaki ışığı Suriye halkına göstermeliyiz. Tünelin içinde hep beraber durup aydınlığın faziletlerinden bahsedemeyiz. Hazırlanan metne iki sebeple "olabilir" diyoruz. 1- Açıkça Geçiş Hükümeti var. 2- BM Şartı'nın 7. maddesine atıf yapılıyor.
Bizim için,1- Farklı düşünen aktörlerin bir metin üzerinde anlaşması önemli. BM zemininde Newyork'ta anlaşamayan ülkeler, bölge ülkeleri ile biraraya geldiler. Bir eşik aşıldı. İki kere veto uygulamış iki ülke (Rusya ve Çin) bu kez biçim "geçiş yönetimi" üzerinden bir değişim çizgisine geldi. 2- Geçiş Hükümeti de önemli. Bu doğru değerlendirilirse Suriye'de geçiş sürecinin düzenli şekilde olup nihayetinde halkın talepleri doğrultusunda bir yönetimin oluşması için alan doğar.
Türkiye'nin dış politikasını sadece Suriye konusuna indirgeyip, "yanlış yapılıyor" diyenler, aslında haksızlık yapıyor. Suriye meselesinde önde gitmesek bugün masaya oturamazdık. Suriye konusunu eleştirenler ileride mahcup olacaklar. Geçen sene, "Kaddafi ile niye arkadaşlığınızı sürdürüyorsun?" diyenler şimdi, "Beşar Esat'la niye arkadaşlığı bozdun?" diye soruyorlar.
Annan, "Türkiye sıkıntılı bir coğrafyada. Türkiye'nin çok sıkıntısı var" deyince kendisine, "Biz sadece Suriye'de, Irak'ta yokuz. Somali bizden soruluyor. Tek büyükelçisi olan Türkiye. BM yok Türkiye var. BM'ye mesajı bizim büyükelçi ile iletiyorlar. Afganistan'da komşular sürecinin adı İstanbul Süreci ve ben başkanlık ettim. Nükleer Zirve'ye ben ev sahipliği yaptım. Medeniyetler İttifakı'na başbakanımız başkanlık yaptı. Biz her yerde varız. Annan'a "1990'larda tanıdığınız Türkiye yok" dedim. Bana, Çevik Bir'den bahsetti. "O bir görevlendirmeydi. Şu anda Somali'de her yerde varız" dedim.
(Mısır) Mursi'nin Tahrir Meydanı konuşması kucaklayıcı ve vizyonerdi. Mısır'da başarı hikayesi yazılırsa bu bütün diğer Arap ülkelerini etkiyecektir. Siyasal diyalog ve ekonomik alanda Mısır'a katkı vereceğiz. Mısır'ı stratejik ortak olarak görüyoruz. Türkiye ile Mısır'ın oluşturacağı stratejik ortaklık Doğu Akdeniz'de yeni bir denge oluşturacaktır. Mursi'nin Suriye'ye mesajı da önemli. Esad'ın "tebrik mesajını" iade etti. "Suriye halkını temsil etmiyorsunuz" dedi. Çok büyük hakaretti.
'WSJ'ın yorumcusu değilim'
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Türk uçağının Suriye karasularında düşürüldüğü iddiasıyla ilgili sorulara şu yanıtları verdi
(Cenevre'de uçak konusu açıldı mı?) Hayır. Ben de özellikle açmadım. İma yoluyla, "Bu bizim ulusal güvenlik meselemizdir" dedim.
Ben, kendi kurumlarıma güvenirim. WSJ bir şey söyledi diye ben bunu veri alıp yorum yapmayı gerek görmem. Biz bir çağrı yaptık. "Herkes elindeki veriyi paylaşabilir" dedik. Ben Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanıyım. WSJ'ın yorumcusu değilim.
Telsiz kayıtları paylaşılabilir. Paylaşmanın vakti geldi. Elimizdeki bazı verileri paylaşacağız. Kayıtlar, ihlalden, düşmeye kadar... Pilotlarla kule arasındaki kayıtlar önemli. Özellikle zamanlaması önemli. Suriye, "Şu dakikada vurduk" diyor, ama sonraki dakikalarda bile pilotlarla kule arasında görüşme kayda geçmişse bu demektir ki Suriye'nin argümanı doğru değil. Pilotlarımızı aramaya devam edeceğiz. Burada maliyet gözetilmez.
