Veterinerlik Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Genel Kurul'da iki günlük mesainin ardından kabul edilen yasaya göre, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, hayvan hastalıkları bildirim sistemi kuracak. Bakanlık, ihbarı mecburi bir hastalığın varlığı, şüphesi ya da yeni bir salgın durumunda, inceleme yapacak, gerekli kontrol ve koruma önlemlerini alacak. Hayvan sahipleri ya da hayvan sahibi adına bakıcısı, hayvanların ve işletmelerin kayıtlarını yaptıracak, işletmelerine giren-çıkan, yeni doğan, telef olan, kesilen hayvanları Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bildirecek. Hayvancılık işletmelerinden doğrudan yapılan satışlar hariç, hayvanların alım, satımları, ruhsatlı hayvan pazarı, borsalar ve bakanlıktan izinli hayvan panayırlarında ev ve süs hayvanları ise ruhsatlı ev ve süs hayvanı satış yerlerinde alınıp, satılabilecek.
Yasaya göre, hayvanların kesimi ve hastalık kontrolü amacıyla itlaf edilmesi, uygun araçlarla yapılacak ve hayvanlarca acı, ıstırap oluşturmadan itlaf gerçekleştirilecek. Ayrıca hayvanlara ötanazi yapılamayacak. Ancak bazı durumlarda veteriner tarafından ötanazi yapılmasına karar verilecek. Hayvanların üremesinde kullanılan sperma, ovum, embriyo, damızlık yumurta, ipek böceği tohumu, larva ve oğul gibi ürünleri üretenler, depolayanlar ve dağıtanlar, bakanlıktan izin alacak. Damızlık, yarış ve gösteri amaçlı hayvanların belgelendirilmesi zorunlu tutulacak. Yarış ve gösteri belgesi bulunmayan hayvanlar yarışlara katılamayacak, gösteri amaçlı kullanılamayacak.
BAKANLIKTAN İZİN ALACAKLAR
Yasaya göre, muayenehane, klinik, poliklinik, hayvan hastanesi, ev ve süs hayvanı satış yerleri, hayvan eğitim, barınma yerleri, otel hizmeti veren hayvan bakımevleri, hayvan pazar ve borsaları, damızlık kümes, kuluçkahaneler, hayvan hastalıkları teşhis, analiz ve üretim laboratuvarları, deney hayvanı üretici ve tedarikçileri, bakanlıktan onay alacak.
Muayenehane, klinik ve polikliniklerin açılması için yalnızca veteriner hekimlere onay verilecek. Veteriner sağlık ürünlerinin onayını, kimyager, kimya mühendisi, eczacı veya veteriner hekim olan gerçek kişiler veya bu kişilerden birini istihdam eden tüzel kişiler alabilecek. Bakanlıkça izin verilen süs kuşları ile akvaryum ve egzotik süs hayvanlarını satan iş yerlerinde, veteriner biyolojik ürünler dışındaki sadece bu hayvanlara mahsus olan veteriner tıbbi ürünler satılabilecek. Psikotropik ve narkotik veteriner tıbbi ürünleri, sadece klinisyen veteriner hekimlere, veteriner fakültelerinin ilgili birimlerine satılabilecek, bakanlığın izni olmadıkça satılamayacak. Veteriner sağlık ürünlerinin ambalajında satış fiyatı belirtilecek. Bakanlık, ülke ihtiyaçları, piyasa koşulları, kamu yararı ve hizmetin gereklerini dikkate alarak, gerektiğinde satış fiyatlarını belirleyebilecek.
BİTKİ PASAPORTU UYGULAMASI
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, bitki ve bitkisel ürünlerde zarar yapan organizmaların yurt içine girişi veya yurt içinde yayılmasını engellemek için, inceleme, teşhis, gerekli kontrol ve koruma önlemlerini alacak. Bakanlık zararlı organizmaların yayılmasının önlenmesi için her türlü tedbiri alacak. Bakanlıkça belirlenen bitki, bitkisel ürün ve diğer maddelerin dolaşımında, bitki pasaportu bulundurulacak. Bitki pasaportu ile ilgili her türlü düzenlemeyi bakanlık yapacak.
GÜVENİLİR OLMAYAN GIDA PİYASAYA SÜRÜLEMEYECEK
Yasaya göre, güvenilir olmayan gıda, gıdayla temas eden madde ve malzeme piyasaya sunulamayacak. İnsan sağlığı için tehlike oluşturan ve tüketime uygun olmayan gıda, güvenilir olmayan gıda kabul edilecek. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, güvenilir olmadığına dair yeterli şüphenin oluşması halinde gıdanın piyasaya arzını kısıtlayabilecek veya piyasaya arz edilen gıdayı toplatabilecek. Ayrıca bakanlık, insan sağlığını göz önünde bulundurarak, bazı madde ve ürünlerin, gıda olarak veya gıda üretiminde kullanılmalarını kısıtlayabilecek ya da yasaklayabilecek. Yasayla 20 beygir üzeri motor gücü bulunan veya en az 5 kişiden fazla personel çalıştıran işyerleriyle ilgili mühendis istihdamı zorunluluğu, 30 beygir üzeri motor gücü bulunan veya en az 10 kişiden fazla personel çalıştıran iş yerleri'nin mühendis istihdamı olarak değiştirildi. Herhangi bir katkı, aroma veya zenginleştirme amaçlı madde ilave edilen kaynak suları, içme suları, doğal mineralli sular ve yapay sodaların üretimi, ambalajlanması, satışı, ithalat ve ihracatına ilişkin esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek. Takviye edici gıdaların üretim, ithalat, ihracat ve kontrolüne ilişkin usul ve esaslar Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca, özel tıbbi amaçlı diyet gıdaların üretim, ithalat, ihracat ve kontrolüne ilişkin usul ve esaslar ise Sağlık Bakanlığınca belirlenecek.
CEZALAR
İhraç edilen ancak çeşitli nedenlerle geri dönen canlı hayvan ve ürünler, bakanlıkça resmi kontrole tabi tutulacak. İhbarı mecbur hastalıkların yayılmasının önlenmesi amacıyla bakanlık tarafından alınan tedbirlere, getirilen yasaklama ve kısıtlamalara uymayanlara 5 bin lira ceza uygulanacak. Bulaşıcı hayvan hastalığını ya da sebebi belli olmayan hayvan ölümlerini bakanlığa bildirmeyen hayvan sahipleri ve bakıcıları ile muayene eden veteriner hekimlere de 500 lira ceza verilecek. İnsanlar tarafından tüketilmesi amaçlanmayan hayvansal yan ürünlerin toplanması, taşınması, depolanması, muamele edilmesi, işlenmesi, imha edilmesi, piyasaya arz edilmesi, ithal veya ihraç edilmesi, transit taşınması ve kullanılması aşamalarında, insan ve hayvan sağlığına yönelik tehdit ve çevresel zararların önlenmesine ilişkin alınan tedbirlere uymayan hayvancılık işletmelerine bin lira ceza kesilecek. Tanımlanmamış ve belgesiz hayvan kesimi yapan yerlere 10 bin lira ceza uygulanacak. Bakanlıkça izin verilen yerler dışında hayvan satışı yapanlara bin lira ceza verilecek.
BOZUK GIDA SATANA BİN LİRA CEZA
Bozulan ve son tüketim tarihi geçen ürünleri satanlara bin lira ceza verilecek.
Hayvanların üremesinde kullanılan sperma, ovum, embriyo, damızlık yumurta, ipek böceği tohumu, larva ve oğul gibi ürünlerin bakanlıktan izin almadan üretimi, depolaması ve dağıtılmasını yapanlara ise 10 bin lira para cezası uygulanacak. Safkan Arap ve İngiliz atlarının ölmeleri halinde, soykütüğü bilgilerini içeren belgeyi belirlenen süreler içerisinde geri vermeyen, sahip ve don değişikliğini bildirmeyen hayvan sahiplerine 5 bin lira para cezası kesilecek. Onaylı olmayan yerlerde veteriner tıbbi ürün üretimi yapanlarla, veteriner tıbbi ürünle ilgili onay alınmadan, veteriner tıbbi ürünü ithal eden ve üretenlere 30 bin, bakanlıktan onaylı veteriner sağlık ürünlerin analizleri sonucunda, onaya esas dosyasındaki formül veya spesifikasyona uymadığının tespit edilmesi halinde 20 bin lira para cezası uygulanacak. Onaylı veteriner sağlık ürünlerinden birini taklit etmek suretiyle sahtesini üreterek piyasaya arz edenler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve bin gün adli para cezası ile cezalandırılacak. Onaylı bitki koruma ürünlerinden ve zirai mücadele alet ve makinelerinden birini taklit etmek suretiyle sahtesini üreterek piyasaya arz edenler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve bin gün adli para cezasıyla cezalandırılacak.
TÜKETİME UYGUN OLMAYAN GIDALAR PİYASADAN TOPLATILACAK
İnsan tüketimine uygun olmayan gıdalar, masrafları sorumlusuna ait olmak üzere piyasadan toplatılacak ve mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilecek. Bu ürünleri üreten veya piyasaya arz edenler hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulacak. Bakanlık tarafından belirlenen hijyen esaslarına aykırı hareket eden birincil üretim yapanlara bin, perakende iş yerlerine 2 bin, diğer iş yerlerine 5 bin lira ceza uygulanacak. Resmi kontrol sonucu bozulduğu, kokuştuğu, ambalajı ürüne zarar verecek şekilde hasar gördüğü, son tüketim tarihi geçtiği tespit edilen ürünlerin piyasada bulunması, satışa veya tüketime sunulması halinde iş yeri sahiplerine bin lira ceza uygulanacak. Kaçak getirilen canlı hayvan ve ürünler, piyasaya dağıtılmışsa sahibi tarafından toplanacak. Ürününü piyasadan toplamaması halinde, toplamama cezası olarak sahiplerine 5 bin lira ceza verilecek.
