Son dakika | Kahramanmaraş ve Hatay depremleri ile ilgili kirli yalanlar belgelendi

Son dakika haberi: Kahramanmaraş merkezli iki deprem ardından Hatay'da yaşanan peş peşe depremler sonrası Türkiye yaralarını sarmaya çalışırken bu sırada dezenformasyon ve algı operasyonu peşinde olanlar da vardı. İşte 6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta gerçekleşen ilk depremden itibaren ortaya saçılan yalanlar ve gerçekler... 1. Zafer Partisi Samandağ Kurucu İlçe Başkanı Suphi Yıldız: 'Hatay'da, Suriyelilere dağıtılan aylık 10.000 TL nakit yardım kuyruğunu görüyorsunuz.' 25 Şubat İDDİA Zafer Partisi Samandağ Kurucu İlçe Başkanı Suphi Yıldız, 'Hatay'da, Suriyelilere dağıtılan aylık 10.000 TL nakit yardım kuyruğu' başlığıyla bir video paylaştı. GERÇEK Görüntülerdeki yardım Çinli bir vakıf olan Tzu Chi İyilik Vakfı tarafından dağıtılmıştır 2. Yenilik Partisi Başkanı Öztürk Yılmaz: 'Jandarma Türk Bayrağını indirmeye çalıştı.' 26 Şubat İDDİA Yenilik Partisi Genel Başkanı Öztürk Yılmaz, Hatay'da jandarmanın Türk bayrağını indirmeye çalıştığını iddia etti. GERÇEK İstanbul ili Çatalca ilçesinde 1200 kaçak yapının 22-23 Ekim 2022 tarihinde yıkım kararı üzerine, kolluk kuvveti bölgeye intikal etmiştir. İddiaya konu görüntüler, yıkımdan Türk bayrağının zarar görmemesi için tedbir alınması esnasında çekilmiştir. Kolluk kuvveti yıkım esnasında Türk bayrağının yere düşmemesi ve zarar görmemesi için çaba göstermiştir. Görüntülerin deprem bölgesi veya iddia edildiği gibi bayrak sökme ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır. 3. 23 Derece: 'New York'ta hackerlar Türkiye'deki deprem felaketi için elektronik billboardları hackleyerek yardım çağrısında bulundu.' 26 Şubat İDDİA Amerika'da reklam panolarının hacklenerek Türk Hükümeti aleyhine metinler yazıldığı iddia edildi. GERÇEK Videonun orijinalinde ne hackerlar, ne hacklenen bilboardlar ne de hükümet aleyhinde cümleler var. Video tamamen sahte. @veritasanalytic kendi hazırladığı sahte videoyu Twitter'da fake bir hesaptan paylaşıyor. Dakikalar sonra @yirmiucderece videoya kendi ismini koyup yayınlıyor. 4. T24: 'İnsana Değer Veren Dernekler Federasyonu'na (İDDEF) depremden sonra bağış toplayabilmesi için Cumhurbaşkanlığı kararıyla 'kamu yararına dernek' statüsü verildi.' 25 Şubat İDDİA İnsana Değer Veren Dernekler Federasyonu'na (İDDEF) depremden sonra bağış toplayabilmesi için Cumhurbaşkanlığı kararıyla 'kamu yararına dernek' statüsü verildiği iddia edildi. GERÇEK İDDEF isimli sivil toplum kuruluşunun internet sitesinde, 'İDDEF, 29.11.2022 tarih ve 6426 numaralı T.C Cumhurbaşkanlığı kararıyla 'Kamu Yararına Çalışan Dernek' statüsündedir.' ifadesinin yer aldığı tespit edildi. Ayrıca iddialara konu olan İDDEF, konuya ilişkin kamuoyuyla bilgi notu paylaştı. Açıklamada, 2009 yılında resmi olarak 45 derneğin bir araya gelmesiyle federasyon şeklinde kurulan İDDEF'in, 5253 Sayılı Dernekler Kanunu kapsamında 29.11.2022 tarihinde Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsü aldığı belirtildi Bazı medya ve sosyal medya hesaplarından İDDEF'in deprem için bu statüye alındığı iddiasının asılsız olduğu açıklandı. Kamuoyuyla paylaşılan açıklamada, depremlerin yaralarını sarmak için deprem bölgesindeki 10 şehirde yardım 5. 'Depreme namaz kılarken yakalananların videosunun Türkiye'de çekildiği' iddiası İDDİA Camide namaz kılarken depreme yakalanan kişilerin görüldüğü videonun, afet bölgesinde kaydedildiği iddia edildi. GERÇEK Söz konusu görüntülerin 2018 yılında Endonezya'da meydana gelen 7,0 büyüklüğündeki deprem sırasında kaydedildiği belirlendi. 6. 'Sermayelerinin binde dördünden fazla bağış yapamayacakları için bankaların bağışları iptal edildi.' İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında bankalar sermayelerinin binde 4'ünden fazla bağış yapamayacakları için yaptıkları bağışların iptal edildiği iddia edildi. GERÇEK Bankacılık Kanunu'nun 59. maddesi kapsamında, bankalar ve konsolide denetime tabi kuruluşlarca bir mali yılda yapılabilecek bağış miktarı, banka öz kaynaklarının binde 4'ünü aşamamaktadır. Ancak 17 Şubat 2023'te Resmi Gazete'de yayımlanan 7. 'Hasandağı'nda volkanik hareketlilik başladı' İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında Hasandağı'nda volkanik hareketlilik başladığı iddia edildi. GERÇEK TÜBİTAK kapsamında desteklenen proje ve AFAD desteği ile Hasandağı ve Tuz Gölü Fay Zonu, toplam 5 GPS istasyonu ve farklı sensörlerle 'anlık'olarak takip edilmektedir. 25 Şubat'ta Niğde Altunhisar'da meydana gelen 5.3 büyüklüğündeki depremin ardından, Hasandağı'nda herhangi bir volkanik hareketlilik veya olumsuz durum söz konusu değildir 8. 'Enkazlardan çıkan eşyalar yığma usulü bir yere taşınıyor.' 25 Şubat İDDİA 11 ilimizi etkileyen deprem felaketinin ardından, afetzedelerin enkaz altında kalan eşyaları ile ilgili çeşitli spekülasyonlar ortaya atıldı. GERÇEK Yıkılan binalarda yapılan enkaz çalışmaları esnasında vatandaşlar/ görevliler tarafından bulunarak görevli polislere teslim edilen ziynet eşyası, para, silah, çelik kasa gibi değerli eşyalar muhafaza altına alınmaktadır. Polis Merkezi Amirlikleri tarafından muhafaza altına alınan değerli eşyalar, vatandaşlarımızın beyan ve belgeleri ile kendilerine ait olduğunu ibraz etmeleri üzerine, gerekli kontroller yapılarak eşyaların kendilerine ait oldukları tespit edildikten sonra Cumhuriyet Savcısının talimatı doğrultusunda tutanak karşılığında teslimleri gerçekleşmektedir 9. 'Videonun Kahramanmaraş depremi sırasında kaydedildiği' iddiası İDDİA Sosyal medyada paylaşılan bir videonun 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş depremleri sırasında çekildiği iddia edildi. Söz konusu görüntülerde, iki binanın bir anda yıkıldığı görülüyor. GERÇEK Videonun 28 Ağustos 2022 tarihinde Hindistan'ın Noida şehrinde kaydedildiği tespit edildi. Binaların, imar yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle Yüksek Mahkeme tarafından3 bin 700 kilogram patlayıcı kullanılarak yıkılma anında kaydedildiği belirlendi. 1. 23 Derece: ''Türkiye deprem acısıyla sarsılırken, Denizli'nin AKP'li Acıpayam Belediyesi depremin 9. günü Kıbrıs'a gezi düzenledi.' 21 Şubat İDDİA 23 Derece isimli hesap ve çok sayıda muhalif medya unsuru, Türkiye deprem acısıyla sarsılırken, Denizli'nin AK Partili Acıpayam Belediyesinin depremin 9. günü Kıbrıs'a gezi düzenlediği, belediye personeli ve muhtarların kumar masasında eğlendiklerini iddia etti. GERÇEK Acıpayam Belediye Başkanı Hulusi Şevkan'ın yayımladığı açıklamaya göre muhtarların söz konusu gezisi Acıpayam Belediyesi tarafından düzenlenmemiş olup Belediye'nin herhangi bir maddi katkısı da söz konusu değildir 2. Gökhan Özbek: 'Kızılay çadırları ortada yok.' 22 Şubat İDDİA Gökhan Özbek, Kızılay'ın deprem bölgesinde çadır kurmadığını iddia etti. GERÇEK Kızılay ilk anda deprem bölgesine 54 bin çadır sevk etmiştir. Hali hazırda Kızılay tarafından günde 50 konteyner üretilip deprem bölgesine gönderilmektedir. Ayrıca AFAD depremin etkili olduğu illerimizde şu ana kadar 287 noktada çadır kent alanları oluşturmuştur. Bireysel çadır talepleri ile birlikte 329 bin 382 çadır kurulumu tamamlanmıştır. 3. 23 Derece: 'AKP'li Meclis Üyesi Yunus Kaya'nın müteahhitliğini yaptığı siteler 300 kişiye mezar olduktan sonra kendisi ortadan kayboldu. Bir depremzede bu konuyu Erdoğan'a sormak isteyince hızla uzaklaştırıldı!' 23 Şubat İDDİA 23 Derece isimli hesap ve çok sayıda muhalif medya, yaptığı binalar depremde yıkılan Yunus Kaya isimli müteahhitin Ak Partili olması nedeniyle korunduğunu ileri sürdü. GERÇEK Konu ile ilgili Gaziantep Emniyet Müdürlüğünden yapılan açıklamada, 'KOM Şube Müdürlüğümüzce Nurdağı Cumhuriyet Başsavcılığımız koordinesinde Nurdağı İlçemizde deprem nedeniyle yıkılan binalara yönelik yürütülen soruşturmada, hakkında yakalama kararı çıkarılan CCK isimli firmanın sahibi Y.K. Mersin Emniyet Müdürlüğü ile yapılan müşterek operasyon çerçevesinde 23.02.2023 Perşembe günü Mersin'de yakalanarak gözaltına alınmıştır. Yine aynı soruşturma çerçevesinde adı geçenle birlikte hareket ettiği tespit edilen M.K. isimli şüpheli de 23.02.2023 Perşembe günü çıkarıldığı mahkemece tutuklanmıştır.' denildi. 4. 'Hatay depremden hemen önce Google Haritalar'dan silindi.' 21 Şubat İDDİA Sosyal medyada paylaşılan gönderide, haritanın önceki ve sonraki halinin ekran görüntüsü yayımlanarak, depremden önce Google Haritalar'dan Hatay'ın isminin silindiği iddia edildi. GERÇEK Google Haritalar'ın web sürümüne Hatay yazıldığında harita üzerinde işaretli olmadığı görülüyor. Bu konuyla ilgili Google'dan gelen açıklamaya göre harita en başından beri şu sistematikle çalışıyor: 'Hatay, Kocaeli gibi şehirler merkez ilçeleri olan yerler. Merkez ilçesi olan bu gibi şehirler, Google Maps'te İngilizcesi 'province' dediğimiz, anlamını tam olarak karşılamamakla birlikte Türkçe 'bölge' diyebileceğimiz yerler olarak kabul ediliyor. Bölgeler ise haritada işaretlenmiyor. Özetle Hatay ile ilgili herhangi bir değişiklik ya da haritadan silme söz konusu değil.' 5. Ayşenur Arslan (Halk TV): 'Haluk Levent'i Ankara'dan üst düzey bir yetkili aradı ve 'Sana gelen yardımları bize yönlendir.' dedi.' 24 Şubat İDDİA Ayşenur Arslan Halk TV canlı yayınında, Haluk Levent'i Ankara'dan üst düzey bir yetkilinin aradığını ve 'Sana gelen yardımları bize yönlendir' dediğini iddia etti. GERÇEK Yayına bağlanan Haluk Levent, böyle bir telefon almadığını belirterek iddiayı yalanladı. 6. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın: 'Elektrik dağıtım şirketleri deprem bölgelerinde yükümlülüklerini yerine getirmedi.' 19 Şubat İDDİA CHP'li Ahmet Akın, elektrik dağıtım şirketlerinin deprem bölgelerinde yükümlülüklerini yerine getirmediğini iddia etti. GERÇEK ELDER'den yapılan açıklamada, deprem bölgesinde faaliyet gösteren dört elektrik dağıtım şirketinde 10 bini aşkın çalışanın depremden etkilendiği belirtildi. Buna rağmen, depremin hemen ardından ülkemizin 21 bölgesinde faaliyet gösteren elektrik dağıtım sektörü paydaşları tarafından adeta seferberlik ilan edilmiştir. Deprem bölgesindeki 4 dağıtım şirketinde çalışan mesai arkadaşlarımız afetten etkilenmelerine rağmen ilk andan itibaren görev yerlerine koşmuş ve fedakarca çalışmalara katılmışlardır. Öte yandan, Türkiye'nin diğer illerinde faaliyet gösteren 17 elektrik dağıtım şirketi de yine daha önce hazırlanmış kriz planlarına uygun olarak bölgeye ilk günden itibaren destek sağlamışlardır. Toplamda 11 şehre mevcuttakilere ek olarak 530 donanımlı araç, 100'ü aşkın trafo, 400'ü aşkın iş makinesi, 30 vinç ve 1420 donanımlı çalışan sevk edilmiştir. Ayrıca bölgeye intikal eden destek ekiplerimiz, bölgedeki çalışma arkadaşlarına ve afetzedelerimize yük oluşturmamak adına kendi barınma, ısınma ve beslenme ihtiyaçlarını giderecek şekilde organize olmuşlardır.' Açıklamada, tüm bu çabalar sayesinde depremin 5'inci gününde enerjisiz trafo oranının yüzde 2'nin altına, 20 Şubat tarihinde gerçekleşen Hatay merkezli depremlere rağmen mevcut enerjisiz trafo oranının ise yüzde 0,4'e kadar düşürüldüğü kaydedildi. YALANLAR VE GERÇEKLER: 23 ŞUBAT 1. HDP Grup Başkan Vekili Meral Danış Beştaş: 'Yıkıma başlanan binalarda hayvanlar kurtarılamadı' 22 Şubat İDDİA HDP Grup Başkan Vekili ve Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, sosyal medyada yıkıma başlanan binalarda hayvanların kurtarılmadıklarını iddia etti. GERÇEK Diyarbakır AFAD ekipleri, hayvanlar için itfaiye yardımıyla kurtarma çalışmaları yapıldığını açıkladı 2. Fatih Altaylı: 'Adıyaman'da yıkılan otel Ak Parti İl Başkanının olduğu için yayın yasağı getirildi.' 22 Şubat İDDİA Fatih Altaylı, Adıyaman'da yıkılan otelin 'Ak Parti İl Başkanına ait olduğu için yayın yasağı getirildiğini' iddia etti. GERÇEK AK Parti Adıyaman İl Başkanı Mehmet Dağtekin'in sahibi olduğu herhangi bir oteli bulunmamaktadır 3. Ekşi Sözlük:'Suriyeliler İsrail kurtarma ekibini taciz etti.' 10 Şubat İDDİA Ekşi Sözlük sitesinde 'Suriyelilerin İsrail kurtarma ekibini taciz ettiği' iddia edildi. GERÇEK İlgili görüntüler izlendiğinde, çocuklar için şeker dağıtıldığı ve sonrasında el sıkışarak ayrıldıkları görülmekte olup başlığın provokasyon amaçlı açıldığı anlaşılmaktadır. 4. Yeniçağ: 'Beşiktaş'taki okulun güçlendirilmesine Kaymakamlık izin vermedi' 22 Şubat İDDİA Yeniçağ gazetesi ve @Haber isimli trol hesap, Beşiktaş'taki okulun güçlendirilmesine Kaymakamlığın izin vermediğini iddia etti. GERÇEK Beşiktaş Kaymakamlığı yaptığı açıklama ile ortaya atılan bu iddiayı yalanladı 5. 23 Derece: 'Elbistan'da birçok cenaze gömülmeyi bekliyor.' 22 Şubat İDDİA 23 Derece adlı sosyal medya hesabında Elbistan'da depremin ardından geçen 16 gün sonra hala gömülmeyi bekleyen cenazeler olduğu iddia edildi. GERÇEK Söz konusu görüntüler henüz arama kurtarma çalışmalarının devam ettiği depremden sonraki 3. güne aittir 6. Edip Yüksel: 'TSK'nın deprem bölgesinde Komando Andını okudu' 22 Şubat İDDİA Edip Yüksel, TSK'nın deprem bölgesinde Komando Marşı okuduğunu iddia etti. GERÇEK Video, 6 sene önceki terör operasyonları sırasında paylaşılmıştı 7. 'İtalyanlar Hatay'da Sahra Hastanesi kurmuş, kimsenin haberi yok.' 22 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında İtalyanların Hatay'da sahra hastanesi kurdukları fakat devlet yetkililerinin bundan haberi olmadığı iddia edildi. GERÇEK Yaklaşık 1 hafta önce sahra hastanesinin ekip şefi Mario Raviolo, AA muhabirine açıklama yaptı. Hastaneyi kurmaya başladıklarından sonra bölge halkının ve Türk yetkililerin kendilerine gösterdiği yakınlığa ve kurulum çalışmaları sırasındaki yardım önerilerine ilişkin Raviolo, 'Buraya geldikten sonra mükemmel insanlarla karşılaştık. Hastane kurulurken nasıl yardımcı olabiliriz diye soruyorlardı.' ifadelerini kullandı. Ekibinin bir ay boyunca Antakya'da görev yapmayı planladığını sonrası için de Türk makamlarının kararına göre istenirse daha uzun süre hastanenin hizmet vermeye devam edebileceğini kaydeden Raviolo, görev süreleri bittikten sonra da sahra hastanesini Türk makamlarına teslim edeceklerini aktardı. Öte yandan Burdur Valisi Ali Arslantaş, kurulan hastaneden bölgedeki yetkililerin haberi olmadığına dair iddialarla ilgili açıklamada bulunarak, bu tarz asılsız açıklamaların bölgede büyük gayretle çalışan, emek veren tüm görevlilerin şevkini kırdığını belirterek, iddiaların asılsız olduğunu açıkladı 8. Sarıklı bir kimsenin köpeği patisinden öptüğü fotoğrafın 'depremden sonra Türkiye'de çekildiği' iddiası 22 Şubat İDDİA Bir sosyal medya kullanıcısı trol, İngilizce olarak yaptığı bir paylaşımda, Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra bir kişinin 'depremde enkaz altında kalanları kurtardığı gerekçesi ile bir köpeğin patisini öptüğü' yönünde bir paylaşımda bulundu GERÇEK Türkiye'deki depremle alakası olmayan fotoğrafın gerçeği yansıtmadığı, iki ayrı fotoğrafın birleştirilmesi sonucu oluşturulduğu görüldü. Fotoğraflardan biri, hayvan hakları savunucusu ve Animal Spirit isimli kilisenin kurucusu Rahip Tomasz Jaeschke'ye aittir. Fotoğraf, kiliseye ait internet sayfasında da paylaşılmıştır. Diğer fotoğraf ise Iran'da çekilmiştir YALANLAR VE GERÇEKLER: 21 ŞUBAT 1. Kılıçdaroğlu: 'Hükümet depremzedelere çadır, konteyner, ve mobil duş-tuvalet götüremedi.' 21 Şubat İDDİA Kemal Kılıçdaroğlu, Kahramanmaraş depremleri sonrası hükümetin depremzedelere 2. CHP'li Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş'ın 'Fotoğraftaki kişinin Hatay'a yardım eden 'Afrika Prensi' olduğu' iddiası 16 Şubat İDDİA CHP'li Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş'ın sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada Afrika Prensi Freedom Jacob Ceasar'ın bölge halkına yardım ettiğini duyurarak kendisine teşekkür etti. Açıklamada, 'Dünyanın her yerinden desteği yanımızda görmek bizleri umutlandırıyor. Afrika Prensi Freedom Jacob Ceasar'a, yaşadığımız deprem felaketi sonrası şehrimize katkılarından dolayı teşekkür ediyorum.' ifadeleri kullandı. 3. Ekşi Sözlük: 'Askerler yardım aracındaki kolileri yağmalıyor.' 21 Şubat İDDİA Ekşi Sözlük'te ve buradan yayılarak bazı sosyal medya hesaplarında 'askerlerin yardım aracındaki kolileri yağmaladığı' iddia edilerek görüntüler paylaşıldı. GERÇEK İletişim Başkanlığının yaptığı incelemeler sonucunda görüntülerdeki askerlerin, Gaziantep Valiliğinden gerekli izinleri alarak komutanlarının da müsaadesiyle acil yardım bekleyen vatandaşlara kendi araçlarını kullanarak yardım kolilerini ulaştırdığı tespit edildi. 4. Haluk Levent: 'Ahbap gönüllüleri enkaz altında kaldı.' 20 Şubat İDDİA Haluk Levent tarafından 20 Şubat Hatay Depreminin ardından Ahbap Gönüllülerinin enkaz altında kaldığını iddia etti 5. İsmail Saymaz: 'Hatay depremi sırasında, Hatay Adliyesi'nde duruşmalar devam ediyordu.' 21 Şubat İDDİA İsmail Saymaz, 20 Şubat'ta yaşanan Hatay depremi sırasında Hatay Adliyesi'nde duruşmaların devam etmekte olduğunu iddia etti. 6. 'Bodrum Belediyesi'nin kurduğu konteynerler Hatay Valiliği tarafından kaldırılmaya çalışıldı.' 21 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında Bodrum Belediyesi'nin kurduğu konteynırların Hatay Valiliği tarafından kaldırılmaya çalışıldığı iddia edildi. GERÇEK Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras: 'İddia tamamen gerçek dışıdır. İddianın aksine, Hatay Valiliği ile ilk günden devam eden işbirliğimiz, sorunsuz olarak sürmektedir.' 7. 'Enkaz altından kurtarılan kedi videosunun Türkiye'de kaydedildiği' iddiası 12 Şubat İDDİA Yabancı bir sosyal medya kullanıcısı enkaz altından kurtarılan bir kedi videosu paylaşarak, görüntünün Türkiye'de kayda geçtiğini iddia etti GERÇEK Videonun Türkiye'de kayda geçmediğini tespit edildi. Çin merkezli internet haber sitelerinin 23.03.2021 ve 26.04.2021'deki haberlerine göre, Çin'in Urumçi kentindeki bazı çocuklar merdivenlerin basamaklarındaki boşlukta bir kedinin bulunduğunu fark ederek ailelerine haber verdi. Aileler, kediyi kurtarmak için getirdikleri malzemelerle boşluğu büyüttü ve bir değil iki kedinin sıkıştığını fark ederek, her ikisini de kurtardı. 8. 'Görüntünün deprem sonrası Amanos dağlarında çekildiği' iddiası 20 Şubat İDDİA Sosyal medyada paylaşılan bir videonun Kahramanmaraş depremleri sırasında Amanoslar'da fotokapana yakalanan görüntüyü gösterdiği iddia edildi. Video birçok sosyal medya uygulamasında paylaşıldı. GERÇEK Kayda geçen görüntünün Ekim 2018 tarihinde Kanada'nın Quebec şehrinde çekildiği tespit edildi. Aynı videonun Youtube'ta farklı bir kullanıcı tarafından da 18 Ekim 2018'te paylaşıldığı görüldü. 9. 'AFAD'dan tahliye uyarısı' 21 Şubat İDDİA Bazı haberleşme uygulamalarında, AFAD'ın Adana Aladağ ilçesi Yedigöze Barajı'nın Hatay'da yaşanan 6.4 şiddetindeki depremden dolayı ağır hasar aldığını açıkladığı ve İmamoğlu ilçesi için tahliye duyurusu yaptığı iddia edildi. GERÇEK İddianın yayılması maksadıyla AFAD logosu kullanılsa da açıklamanın AFAD ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Yedigöze Barajı'nda da depremden dolayı herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. Dolayısıyla AFAD'ın İmamoğlu ilçesiyle alakalı herhangi bir ikaz veya tahliye kararı yoktur. 10. 'Karaçay Barajı patladı.' 20 Şubat İDDİA Çeşitli platformlarda Karaçay Barajı'nın patladığı yönünde iddialar ortaya atıldı. GERÇEK Bahse konu olan iddiadaki Karaçay Barajı Osmaniye'de değil, Hatay'ın Samandağ ilçesinde yer alıyor. Osmaniye'de bulunan Aslantaş Barajı Hidroelektrik Santrali, Berke Barajı Hidroelektrik Santrali, Kalecik Barajı ve Mehmetali Barajı ile ilgili herhangi bir açıklamanın yapılmadığı tespit edildi. Öte yandan, Hatay'da meydana gelen depremlerin ardından Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay AFAD Genel Merkezi'nden basın açıklamasında bulundu. Oktay, açıklamada, 'Karaçay Barajıyla ilgili bir söylenti yayıldı. Karaçay Barajı'nı da kontrol ettik. İlgili bakanlığımız ve ilgili kurumlarımız şu an itibariyle ön kontrol, ön alınan bilgiler çerçevesinde henüz teyit edilen herhangi bir risk olmadığını görmüş bulunuyoruz.' dedi. 11. 'Deniz suyu çekilmeleri daha büyük depremlerin habercisi' 21 Şubat İDDİA Kıyıya yakın bölgelerde yaşanan su çekilmelerinin yeni bir deprem veya tsunami tehdidi oluşturacağı iddia edildi GERÇEK Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, kıyıdaki hareketliliğin daha büyük bir depremin habercisi olmadığını belirtti. 20 ŞUBAT YALANLARI... 1. İyi Parti Genel Başkan Yardımcısı Ümit Özlale: 'Kamu Bankaları güçlükle ayakta duruyorlar. Bu kadar deprem yardımı yapabilmeleri mümkün değil.' 19 Şubat İDDİA İyi Parti Genel Başkan Yardımcısı Ümit Özlale, deprem bağışlarıyla gündeme gelen kamu bankalarının bu kadar paralarının olmasının imkansız olduğunu, zira güçlükle ayakta durduklarını iddia etti. GERÇEK Bahse konu olan kamu bankalarından Ziraat Bankası 2022 yılında 41,1 milyar lira net kar elde etmiştir. Vakıfbank 24 milyar lira ve Halkbank ise 14,7 milyar lira net kar etmiştir. 2. Ümit Özlale: 'AFAD, Sayıştay denetimine açık değil.' 19 Şubat İDDİA Ümit Özlale, AFAD'ın Sayıştay denetimine tabi olmadığını iddia etti GERÇEK AFAD, İçişleri Bakanlığına bağlı bir kamu kurumu olup faaliyetleri Sayıştay denetimine açıktır. 3. Muharrem İnce: 'Askere çık emrini geç verdiniz.' 20 Şubat İDDİA Muharrem İnce, sosyal medya hesabından, askerin depremin ardından sokakta olmadığını ve askere 'çık' emrinin geç verildiğini iddia etti. GERÇEK 6 Şubat 04.17'de gerçekleşen depremin hemen ardından MSB, 04.30'da Genelkurmay Başkanlığı, Kara, Hava ve Deniz Kuvvetlerinden rapor isteyerek, TSK İnsani Yardım Tugayına 'hazır ol' emri vermiştir. 06.00 itibariyle de 2. Ordu Komutanlığı birlikleri deprem bölgesinde arama kurtarma çalışmalarına başlamıştır. 4. Haluk Levent: 'Daha önce hiç böyle bir yıkım görmedim.' 20 Şubat İDDİA Haluk Levent, 20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen 6,4 ve 5,8 şiddetindeki depremlerin ardından 60 binanın çöktüğünü ve daha önce hiç böyle bir yıkım görmediği iddiasında bulundu. GERÇEK Halkı endişe ve paniğe sevk eden bu paylaşım, yanlış olduğunun ortaya çıkmasının ardından Haluk Levent tarafından silinmiştir. 5. İbrahim Haskoloğlu: 'Hatay'daki 6,4 şiddetindeki depremin ardından tsunami uyarısı verildi' 20 Şubat İDDİA İbrahim Haskoloğlu, 20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen 6,4 şiddetindeki depremin ardından 'tsunami uyarısı verildiğini' iddia etti. GERÇEK Tsunami, 'dev dalga', 'sıra dışı yükseklikteki ve uzunluktaki dalga' anlamlarına gelmektedir. İlgili deprem sonrası tsunami tehlikesi oluşmadı. AFAD, bölgedeki vatandaşlara 'deniz seviyesinde 50 cm'e kadar yükselme riskine karşı tedbir amacıyla sahil şeridinden uzak durmaları' uyarısı yaptı. AFAD, su yükselmesi riskinin bulunmadığı tespit edildikten sonra bu uyarıyı da 1 saat geçmeden kaldırdı. 6. Ozan Balık: 'Bir imam Cuma hutbesinde Haluk Levent ve Oğuzhan Uğur'u hedef aldı.' 19 Şubat İDDİA Ozan Balık isimli trol, Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olduğunu iddia ettiği bir imamın camide verdiği Cuma hutbesinde bağış yapan kişilerin Türkiye Tek Yürek Kampanyasına verdikleri desteğin miktarını eleştirdiği videoyu paylaşarak, 'Bir imam Cuma hutbesinde Haluk Levent ve Oğuzhan Uğur'u hedef aldı' ifadelerini kullandı. GERÇEK Diyanet İşleri Başkanlığı Ofisi yetkilileri videodaki yerin camii değil, bir fabrikaya ait ibadet için ayrılmış bir yer olduğunu, videoda konuşan kişinin ise Diyanet İşleri Başkanlığı ile hiçbir ilişiğinin olmadığını açıkladı. 7. 'Isias Otel'in yıkılması hakkında yürütülen soruşturmada gizlilik kararı verildi.' 18 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında yıkılan Isias Otel'le ilgili yürütülen soruşturma için gizlilik kararı verildiği iddia edildi. 8. 'Devlet yardımlarına haciz konuyor.' 20 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında, devletin afetzedelere yaptığı 10 bin liralık deprem yardımlarına vergi dairelerince haciz konduğu iddia edildi. GERÇEK Vergi daireleri, depremin yaşandığı günden bu yana kamu alacaklarının tahsili için hiçbir haciz uygulaması yapmamıştır. Ayrıca 8 Şubat 2023 tarihli, 120 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile vergi daireleri tarafından yapılanlar dahil tüm icra takipleri durdurulmuştur. Deprem tarihinden sonra herhangi bir şekilde haciz yapılmadığı için daha önce hesapta haciz olsa dahi bu haciz işlemi, Devlet tarafından yapılan 10 bin TL'lik deprem yardımlarına etki etmemektedir 9. 'Depremzedeler Konya'daki boş evlere yerleştirilmedi.' 19 Şubat İDDİA Twitter'da paylaşılan bir video ile boş olan evlerin depremzedelere verilmediği iddia edildi. GERÇEK Görüntüye konu olan evlerin Konya Meram ilçesine TOKİ tarafından kurulan Dedemli mahallesini gösterdiği tespit edildi. AA'nın haberine göre Konya'nın Hadim ilçesine yapılan Bozkır Barajı'nın suları altında kalacak Dedemli Mahallesi'nin sakinleri için Meram ilçesinde yeni yaşam alanı inşa edilmişti. Habere göre 428 hanede yaşayan yaklaşık 2 bin kişi, kurulan bu yeni mahalleye taşınacak 10. Yer kabuğunun kırıldığını gösteren bir videonun 'depremden sonra Hatay'da kaydedildiği' iddiası 19 Şubat İDDİA Sosyal medyada, Hatay'da meydana gelen depremlerin ardından yer kabuğunun kırıldığını ileri süren yeni bir video dolaşıma sokuldu. GERÇEK Videonun, Çin Halk Cumhuriyeti Shanxi (Şansi) eyaletinin Yuncheng kentindeki Pinglu ilçesinde bulunan ovadaki 10 kilometrelik yer yarığına ait olduğu tespit edildi. 11. 'Kızılay'ın yardım kolileri içindeki malzemeler çıkarılarak Suriyeli bir derneğin kolilerinin içerisine yerleştiriliyor.' 19 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında Kızılay'ın yardım kolilerinin açılıp içindeki malzemelerin Suriyeli Derneğin kolilerine yerleştirildiğine dair iddialar paylaşıldı GERÇEK 26 Eylül 2020'ye ait görüntüler, manipüle edilmiştir. Kızılay'ın yaptığı açıklamaya göre Suriyelilerin kendi aralarında kurmuş olduğu dernek, ellerinde bulunan hurmaları Kızılay kolilerine koyarak dağıtım gerçekleştirmiştir. Görüntüler bu çalışmalar sırasında kaydedilmiştir. Pandemi döneminde isminin açıklanmasını istemeyen Ş.K isimli bağışçı, Türkiye'de bulunan çeşitli milletlerden mültecilere dağıtılmak üzere Kızılay'a 4 bin 495 paket gıda kolisi bağışında bulunmuştur. İddiaya konu görüntüler, bu bağışların Kızılay kolilerine aktarılması sırasında kaydedilmiştir. 12. Panik halindeki insanları gösteren görüntülerin '20 Şubat'taki Hatay depremine ait olduğu' iddiası 20 Şubat İDDİA 20 Şubat'ta Hatay'da meydana gelen 6,4 şiddetindeki depremden birkaç dakika sonra sosyal medyada bir video dolaşıma girdi. Panikle etrafa kaçışanların, yıkılan bir binanın altında kalmaktan son anda kurtulduğuna yönelik ifadeler paylaşımda yer aldı. GERÇEK Videonun Hatay'da değil, ilk depremin gerçekleştiği 6 Şubat 2023 tarihinde 04.17 sularında Diyarbakır'da güvenlik kamerasına yansıdığı belirlendi. 13. 'Aknehir Mahallesi No:11. Enkaz altında kalanlar var' 6 Şubat-20 Şubat İDDİA Sosyal medya hesaplarında Aknehir Mahallesi No: 11'de enkaz altında kalanlar olduğu ve acil yardım gerektiği mesajı tekrar dolaşıma sokuldu. GERÇEK Söz konusu adresin 6 Şubat 2023 tarihinden bu yana düzenli olarak servis edildiği tespit edildi. 14. 'Deprem bölgesinde bulunan Hulusi Akar ve Fahrettin Koca'dan haber alınamıyor.' 20 Şubat İDDİA 20 Şubat tarihinde Hatay'da gerçekleşen 6,4 şiddetindeki depremden sonra Hulusi Akar ve Fahrettin Koca'dan haber alınamadığı iddia edildi. GERÇEK Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, deprem sonrası AFAD merkezinde son duruma ilişkin bilgi almaktaydı. 15. 'Tomruksuyu Mahallesinde göçük altında 6 kişi var.' 20 Şubat İDDİA Tomruksuyu Mahallesinde göçük altında kalan 6 kişi olduğu iddia edildi GERÇEK Konuyla ilgili açıklama yapan 112 görevlisi: 'Sahte ihbarlardan dolayı iş yükümüz artıyor ve gerçek vakalara ulaşmakta zorluk çekiyoruz. Tomruksuyu mahallesinde göçük altında 6 kişi var dediler, tüm sokakları gezdik 'yıkılan binalar boştu' cevabını aldık.' 16. 'Gaziantep'te yıkılmayan Iconova Evlerini Japon mühendisler inşa etti.' 19 Şubat İDDİA Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda, Gaziantep'te bulunan Iconova Evleri adlı siteyi Japon mühendislerin inşa ettiği öne sürüldü. GERÇEK Sitenin Gaziantep merkezli Şireci ve Acarsan'ın iş birliği yaparak inşa ettiği öğrenildi. Şirket yetkilisi projenin bir sistemin ürünü olduğunu ve tamamen kendilerinin üretimi olduğunu belirtti. 17. Hatay Defne'de 'İki katı çöken eve az hasarlı raporu verildi.' 19 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında Hatay Defne'de iki katı çökmüş bir binaya 'az hasarlı ve oturulabilir' raporu verildiği iddia edildi. GERÇEK Rapordaki ev ile Twitter'da paylaşılan evin aynı olmadığı tespit edildi. Fotoğraflar karşılaştırıldığında balkonların farklılığından da anlaşılabiliyor. 18. 'AFAD'ın deprem bölgesine gelişi güzel kurduğu çadırlar tepki çekti.' 20 Şubat İDDİA Bazı medya organlarında AFAD'ın çadırları gelişigüzel şekilde kurduğu ve bu nedenle tepki çektiği iddia edildi. GERÇEK AFAD yetkilileri birçok noktada toplamda 300 bine yakın çadır kurulumu yaparken, birçok yerde ise kriz anında çadırlar halka dağıtılmış ve kurulumları kendileri tarafından yapılmıştır. Çoğu noktada aşağıdaki görseldeki gibi düzenli bir kurulum sağlanmıştır. Çadır kurulum alanı koşulları gereği her noktada çadırlar arası mesafe eşit şekilde dağılmayabilmektedir. ASRIN FELAKETİ BOYUNCA ORTAYA ATILAN YALANLAR VE GERÇEKLER 1. 'Gaziantep Nurdağı'nda depremzedelere dağıtılan konteynerler için öncelik ev sahiplerine verildi.' 13 Şubat İDDİA GERÇEK 2. 'Binaların dayanıklılık testi için alınan numuneler yapıya zarar veriyor.' 15 Şubat İDDİA GERÇEK 3. 'Şimdiye kadar yukarıdan net bir görüntü yayınlanmadı.' 14 Şubat İDDİA GERÇEK 4. 'Deliller toplanmadan enkazlar kaldırılıyor.' 15 Şubat İDDİA GERÇEK 5. 'Deprem bölgesinde kolera salgını başladı.' 15 Şubat İDDİA GERÇEK 6. 'Adıyaman'da bir tane bile Diyanet görevlisi görmedim.' 15 Şubat İDDİA GERÇEK 7. 'Adıyaman'da Tokalaşma Sahnesi isimli tarihi eser çalındı.' 15 Şubat İDDİA GERÇEK 8. 'Yabancılar Hatay'ı karıştırıyor' 14 Şubat İDDİA GERÇEK 9. 'Tren yolu üzerinden deprem bölgesine götürülen konteyner evler' 14 Şubat İDDİA GERÇEK 10. Kahramanmaraş depremine ait olduğu iddia edilen video 7 Şubat İDDİA GERÇEK 11. 'Elon Musk'ın Starlink uyduları, afet için Türkiye'de faaliyette.' 13 Şubat İDDİA GERÇEK 12. 'AFAD'a yaptığınız tüm bağışları çalacaklar.' 14 Şubat İDDİA GERÇEK 13. 'Erdoğan depreme müdahaleyi engelledi.' 14 Şubat İDDİA GERÇEK 14. 'AFAD, enkazdan insan yerine banka kasalarını çıkarıyor.' 11 Şubat İDDİA GERÇEK 15. 'Deprem bölgesindeki evlerin %51'i 2001 yılı sonrasında yapıldı.' 14 Şubat İDDİA GERÇEK 16. 'Şanlıurfa'da yaşam belirtisi bulunan enkazda temizlik çalışması yapıldı.' 14 Şubat İDDİA GERÇEK 17. 'Çinli Kurtarıcıyı Yapay Zekayla Müslüman Yaptılar' 15 Şubat İDDİA GERÇEK 18. 'Dozerler ve iş makinaları enkaza dalıyor. Kurtarma çalışması yapılmıyor. O yüzden İspanyol ekip ülkeyi terk etti.' 13 Şubat İDDİA GERÇEK Kahramanmaraş'ta meydana gelen ve 10 ilde etkilin olan 7,7 ile 7,6'lık depremler sonrası devlet tüm kurumlarıyla yaraları sarmaya devam ediyor. Devlet ve milletin verdiği kıyasıya mücadele tüm dünyaya örnek oldu. Fakat sosyal medyada dolaşan asılsız iddialar, dezenformasyon ve algı operasyonları bu çalışmaları olumsuz yönde etkiliyor. İşte sosyal medyada dolaşan asılsız iddialar ve gerçekleri…. 1. Oğuzhan Uğur: ''Yarseli Barajı patladı' haberi, doğru olmadığı anlaşılınca hemen kaldırıldı. 2. Oğuzhan Uğur: 'Yalan çıkan tek haber yaptık.' 3. Oğuzhan Uğur: 'Başı yanmasın diye gönderdik, adını bile hatırlamıyoruz.' GERÇEK 4. Oğuzhan Uğur: 'Hatay'da Yarseli Barajının patladığına dair yaptığımız haber için Bakanlık yetkilisiyle mesajlaştık.' 12 Şubat 5. 'Daha fazla yardıma ihtiyaç yok' 6. 'Fotoğrafın Kahramanmaraş depremlerinden sonrasını gösterdiği' iddiası 7. 'AFAD'ın başındaki adam Kahramanmaraşlı, İmam Hatip Lisesi mezunu, Üniversite ise İlahiyat Fakültesi mezunu, sürekli Diyanet'te çalışmış. Bu adam ancak cenaze namazı kıldırır.' 8. 'İstanbul'da deniz suyunun çekilmesi büyük bir depremi işaret etti.' 9. 'AKP Milletvekili Habibe Öçal, Ekrem İmamoğlu'na saldırdı.' 8 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında AK Parti milletvekili Habibe Öçal'ın deprem bölgesine giden Ekrem İmamoğlu'na saldırdığı iddia edildi. GERÇEK 10. 'Çin'in inşa ettiği Çanakkale Köprüsü depreme dayanıklı kaldı.' 13 Şubat İDDİA Bir Çin devlet görevlisi, Çin'in inşa ettiği Çanakkale Köprüsü'nün depreme dayanıklı kaldığı şeklinde bir paylaşım yaptı. Bunu Çin'in Fransa Konsolosluğu da paylaştı. GERÇEK Çanakkale Köprüsü, deprem bölgesine çok uzak bir konumda olmakla birlikte Çin değil Güney Kore-Türkiye ortak yapımı bir köprüdür. 11. 'Fahrettin Koca kendisinden yardım isteyen depremzede doktoru dinlemedi.' 13 Şubat İDDİA Depremzede bir doktorun dert yandığı Fahrettin Koca'nın kendisini dinlemediği iddia edildi. GERÇEK Videodaki depremzede doktor Çağla Yalçın ertesi gün kendi sosyal medya hesabından paylaştığı videoda Fahrettin Koca'nın kendisini dinlediği ve sorununun da çözümünü sağladığını ifade etti. 12. 'Adıyaman-Gölbaşı'na kimse yardım getirmiyor.' 14 Şubat İDDİA Oğuzhan Uğur tarafından yönetilen Babala Tv ofisinden yayın açan İbrahim Büyükak Adıyaman-Gölbaşı'na hiç yardım gönderilmediğini iddia etti. GERÇEK 13. 'Afet bölgelerine yem gönderilmiyor.' 13 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında afet bölgelerine hayvan yemi gönderilmediği iddia edildi. GERÇEK 14. 'Malatya'da hasar tespit çalışmaları iptal edildi, yurt dışından teknik eleman bekleniyor.' 13 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarından Malatya'da hasar tespit çalışmalarının iptal edildiği ve yurt dışından teknik eleman gelene kadar evlere girilmemesi gerektiği iddia edildi. GERÇEK Malatya Valiliği, şehirde hasar tespit çalışmalarının 10 Şubat'ta başladığını duyurmuş ve hasar tespiti henüz yapılmamış veya orta ve ağır hasarlı olarak belirlenmiş evlere girilmemesi gerektiğini vurgulamıştır. 15. 'Antakya'da deprem sebebiyle çöken ana su isale hattını İSKİ onardı.' 14 Şubat İDDİA Ekrem İmamoğlu, Antakya'da deprem sebebiyle çöken ana su isale hattının İSKİ tarafından onarıldığını iddia etti. GERÇEK Hatay'a yalnızca 15 kişilik ekibiyle geldiği bilinen İmamoğlu'nun ekibine suyu Konya Büyükşehir Belediyesi'nin temin ettiği ortaya çıktı. 17. 'Nerede sarıklılar…Bir işin ucundan tutamazlar mı?' 14 Şubat İDDİA Murat Yetkin FOX TV yayınında 'sarıklılar' olarak tanımladığı İslami STK ve vakıfların deprem bölgesinde olmadığını iddia etti. GERÇEK Türkiye Diyanet Vakfı, İsmailağa Vakfı, Sadaka Taşı, İlim Yayma Cemiyeti, Birlik Vakfı, TÜGVA, TÜRGEV, Önder, İHH, AGD, İDDEF, Deniz Feneri, IBAG, Beşir, Hay-Der, Yedi Hilal, Hakyol gibi vakıfların üyeleri gece-gündüz demeden aramakurtarma ve yardım faaliyetleri için sahada durmadan çalışmaktadır. 18. 'Birileri seçimde ilk oyunu kullanacak gençlere 'İlk Oyum Erdoğan'a' yazan kartları göndermeye utanmamış.' 14 Şubat 2023 İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında deprem sonrası 'İlk Oyum Erdoğan'a' yazan kartlar gönderildiği iddia edildi. GERÇEK Söz konusu çalışma depremden çok önce yapılmış bir çalışmadır. 19. 'Hatay'da ATM'ler yağmalandı.' 14 Şubat İDDİA Bazı sosyal medya hesaplarında Hatay'da ATM'lerin yağmalandığı iddia edildi. GERÇEK Hatay Valiliği'nin açıklamasına göre ilgili banka yetkililerinin kendi kasalarını ve mekanizmalarını söktüğü tespit edilmiştir. 20. 'Türkiye'ye girmek isteyen beni arasın.' 10 Şubat İDDİA Videoda konuşan kişinin, 'Bir insan kaçakçısı olduğu ve Suriyelileri Türkiye'ye kaçırmaya çalıştığı' öne sürüldü. GERÇEK Çeviriye göre videodaki kişi şu ifadeleri kullanıyor: 'Depremzede kardeşlerimiz ve enkaz altında kalan insanlarımıza yardım etmek için Türkiye'nin güneyine ve kuzey Suriye'ye gidiyoruz, onları kurtarmaya yola çıkıyoruz, bize katılmak isteyen özelden ulaşabilir bana. Ona her türlü yeme, içme, yol ve kalacak yerini temin ederiz.' Yani videoda konuşan kişinin insan kaçakçılığı yaptığına dair bir ifadeye rastlanmıyor, aksine videodaki kişi depremzedeler için yardım çağrısında bulunuyor. 21. 'Çizgi film depremi önceden haber verdi.' 14 Şubat İDDİA 'Simpsonlar' adlı çizgi filmde Kahramanmaraş Depremlerinin önceden haberinin verildiği iddia edildi. GERÇEK Açık kaynaklardan aratıldığında bölümün orijinal yayın tarihinin 20 Mart 2005 olduğu bilgisine ulaşılıyor. Bölümün 19. dakikasının 5. saniyesinde Kahramanmaraş ismi geçiyor ancak depremle ilişkilendirilmiyor. Diyaloğun devamında ve sahnenin geçtiği 13. bölümün tamamı incelendiğinde depremle ilgili herhangi bir ifadeye rastlanmıyor. 22. 'STK'ların deprem bölgesine gönderecekleri yardım aracı Hakkari Valiliği tarafından engellendi.' 13 Şubat İDDİA Bazı basın yayın organlarında ve sosyal medya hesaplarında, STK'ların deprem bölgesine gönderecekleri yardım aracının Hakkari Valiliği tarafından engellendiği iddia edildi GERÇEK İddiaların aksine, yapılan ve toplanan bütün yardımların güvenli ve doğru bir şekilde ulaştırılabilmesi amacı ile yardım tırları, Hakkari Valiliği AFAD Koordinasyon Merkezi kontrolü ve koordinesinde deprem bölgelerine gönderilmiştir. Hakkari Valiliği tarafından yapılan açıklamaya göre, bugüne kadar Hakkarili hayırsever vatandaşlar tarafından Hakkari AFAD hesabında 3 milyon 503 bin 259 lira, Hakkari Diyanet Vakfı hesabında ise 2 milyon 464 bin 870 lira olmak üzere toplam 5 milyon 968 bin 129 lira nakdi yardım toplanmıştır. 23. 'Bu gece depremler nedeni ile Şanlıurfa'da üç bina daha yıkıldı.' 12 Şubat İDDİA Bir sosyal medya kullanıcısı 12 şubat gecesi 'Şanlıurfa'da üç binanın yıkıldığı' yönünde bir iddiayı gündeme getirdi. GERÇEK İhbarın ardından ekipler adrese gitti ve olayın yalan olduğu ortaya çıktı. 107. 'Elazığ Harput Dini İhtisas Merkezi Depremden Etkilenen Vatandaşların Kullanımına Açılmadı' 12 Şubat İDDİA 177 GERÇEK 109. 'TRT Haber'den Menzil'e Teşekkür…' 12 Şubat İDDİA GERÇEK 110. 'Van'a gelen depremzedelerin barınma ihtiyaçları karşılanmıyor' 11 Şubat İDDİA GERÇEK 111. 'Ankara'daki hastanelerde depremzedeler için yardım toplandığı iddiası.' 7 Şubat İDDİA GERÇEK 112. 'Bakan Nebati, Deprem alanında borsayı değerlendirdi.' 6 Şubat İDDİA GERÇEK 113. 'AFAD'ın deprem bölgesindeki İş Bankası ve Halk Bankası şubelerinin kasalarını çıkartmak için geldi' 12 Şubat İDDİA GERÇEK 114. 'Irak'ta Japon şirket tarafından yapılan ve depremde ayakta kalan merdiven' 10 Şubat İDDİA GERÇEK 115. 'Gökyüzündeki ışığın depremden önce Türkiye'de gözlemlendiği' 12 Şubat İDDİA GERÇEK 116. 'Hasar gören barajlardan Irak'a su tahliye edildi' 6 Şubat İDDİA GERÇEK 117. 'İskenderun terkediliyor.' 11 Şubat İDDİA GERÇEK 118. 'Adıyaman'da arama kurtarma yapan Tayvanlı ekip, göçük altında kalan bir kişiye tam ulaşacakken, gelen Türk ekip tarafından uzaklaştırılmış.' 13 Şubat İDDİA GERÇEK 119. 'Samandağ'da yalnızca Ekrem İmamoğlu tarafından çadırlar kuruldu.' 12 Şubat İDDİA GERÇEK 120. 'ABD savaş gemisi yardım amacıyla Mersin'e gelecek.' 10 Şubat İDDİA GERÇEK 121. 'Bursa'da kullanılmayan konteynırlar deprem bölgesine sevk edilmiyor.' 12 Şubat İDDİA GERÇEK 122. 'Enkaz altında canlı insanlar olmasına rağmen moloz kaldırma işlemleri başlatıldı.' 12 Şubat İDDİA Kaleli Medya isimli bir hesap tarafından enkaz altında canlı insanlar olmasına rağmen moloz kaldırma işlemlerinin başlatıldığı iddia edildi. GERÇEK 123. 'Millet can derdinde, Belediyeler eğlence derdinde.' 13 Şubat İDDİA GERÇEK 124. 'Halk eliyle, tırnaklarıyla vatandaşı enkazdan çıkarıyor, AFAD yetkilileri elinde kameralarla kurtarmış gibi yapıyorlar.' 13 Şubat İDDİA GERÇEK 125. 'Depremden önce gökyüzünde bir cisim gözlemlendi.' 12 Şubat İDDİA GERÇEK 126. 'Yardım tırı önünü kesen yağmacı aracı böyle ezdi.' 11 Şubat İDDİA GERÇEK 127. 'DASK zorunlu deprem sigortasından yararlanmak için 15 gün içinde ihbar zorunluluğu var.' 10 Şubat İDDİA GERÇEK 128. 'Josef De Souza deprem bölgesinden bir kız çocuk evlat edinmiş.' 13 Şubat İDDİA GERÇEK 129. 'Yardım malzemesi götürülmesine izin verilmiyor.' 7 Şubat İDDİA GERÇEK 130. 'Alevi oldukları için yardım gitmiyor.' 11 Şubat İDDİA GERÇEK 131. 'Deprem rakamları da pandemi rakamları gibi yalan.' 10 Şubat İDDİA GERÇEK Kahramanmaraş'ta ilki saat 04.16'de Pazarcık merkez üssünde, İkincisi ise dokuz saat sonra saatler 13.24'ü gösterdiğinde Elbistan'da 7.6 şiddetinde meydana geldi. Yaşanan depremler tüm Türkiye'nin yüreğini yaktı. Son bir haftadır tüm Türkiye'nin aklı depremin etkilediği 10 ildeyken sosyal medyada asılsız iddialar yer aldı. İşte sosyal medyada yer alan o iddialar ve gerçekler… 8 Şubat YALAN 1. 'Türkiye'nin Milano Konsolosluğu, AFAD ve Kızılay yerine Diyanet Vakfı'nın yardım hesaplarını paylaştı.' Fatih Altaylı twitter hesabından attığı bir tweette Türkiye'nin Milano Büyükelçiliğinin AFAD ve Kızılay yerine Diyanet Vakfı'nın yardım hesaplarını paylaştığını ileri sürdü. GERÇEK 7 Şubat tarihinde Türkiye'nin Milano Büyükelçiliği'nin yaptığı paylaşımda AFAD, Kızılay ve TDV'nin yardım hesaplarını birlikte paylaştığı ortaya çıktı. 6 Şubat YALAN 2. 'Hatay'a Hiçbir Yetkili Gelmedi' CHP milletvekili Suzan Şahin 'Hatay'a hiçbir yetkili gelmedi' iddiasında bulundu. GERÇEK Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay tarafından Bakan Soylu'nun Kahramanmaraş; Bakanlar Kirişçi, Akar ve Koca'nın Hatay; Bakan Kasapoğlu'nun Osmaniye; Bakan Karaismailoğlu'nun Adıyaman; Bakan Bozdağ'ın Diyarbakır; Bakan Nebati'nin Şanlıurfa; Bakan Kurum'un Gaziantep ve Kilis; Bakanlar Yanık ve Dönmez'in Adana; Bakanlar Ersoy ve Özer'in ise Malatya'da olduğu açıklandı. YALAN 3. 'Şanlıurfa Ertuğrul Gazi mah. 345. sk. Yağmur apt no 12: Çöktü ve yardım gitmedi.' Sosyal medyada yapılan 'Şanlıurfa Ertuğrul Gazi mah. 345. sk. Yağmur apt no 12' adresiyle ilgili çöktüğü ve yardım gitmediği iddiaları ortaya atıldı. GERÇEK Şanlıurfa Valiliği: 'Bu adresle ilgili asılsız ihbarlar yapılmakta. Ekiplerimiz adresi kontrol ettiğinde ihbarın asılsız olduğunu görmüşlerdir.' 9 Şubat YALAN 4. 'İş Makinesi, Ekipman vb. Cihazların Gümrük Geçişlerinde Alınan Vergileri Kaldırılmadı' CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu paylaştığı bir tweette deprem bölgelerinde kullanılmak üzere iş makinesi, ekipman vb. cihazların gümrük geçişlerinde alınan vergilerinin kaldırılmadığını iddia ederek devleti suçlamıştı. GERÇEK 7 Şubat tarihinde Ticaret Bakanlığı deprem bölgelerinde kullanılmak üzere gümrükten geçirilecek olan yardım malzemelerinin geçişinde kolaylık sağlandığını açıkladı. 8 Şubat YALAN 5. 'Deprem bölgesinde plakasız sinyal kesici (jammer) araçları dolaşıyor' 'Deli mi ne?' isimli Youtube kanalı sahibi Fester Abdü bağlandığı bir yayında deprem bölgesinde plakasız sinyal kesici (jammer) araçların dolaştığını söyledi. GERÇEK Fester Abdü instagram hesabında yaptığı açıklamada bahsettiği araçların (jammer) özel askeri ekiplerin kullandığı radyo frekans cihazları olduğunu ve depremde yıkılan bölgelerin haritalandırılmasında kullanıldığını söyledi. 6 Şubat YALAN 6. 'Erdoğan deprem sonrası CHP'li belediyeleri aramadı.' Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, deprem zamanı bile ayrımcılık yaparak, depremde zarar gören illerden CHP'li başkanları aramadı. GERÇEK Depremin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar ve Hatay Valisi Rahmi Doğan'la telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Sözcü, bu haberi sonradan sildi. 6 Şubat YALAN 7. 'Deprem Bölgesinde Arama Kurtarma Çalışması Yapılmıyor' Bazı sosyal medya hesaplarından deprem bölgesinde arama-kurtarma çalışması yapılmadığı iddia edildi. GERÇEK Depremden sonra 10 dakika içinde arama-kurtarma faaliyetleri başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 Şubat saat 13:04 itibariyle 9 bin personelin arama kurtarma çalışması yürüttüğünü ve bu sayının sürekli artmakta olduğunu ifade etmişti. 6 Şubat - 23:50 itibari ile 6 bin 345 kişi enkaz altından kurtarılmıştı. 6 Şubat 8. 'Deprem Sonrası Malatya'da Kızılay Bölge Kan Merkezi Tamamıyla Yıkıldı' 6 Şubat YALAN 9. 'Malatya Özel Güvenim Bakım Merkezi'ndeki Engelli Bireyler Sokakta Kalıyor' GERÇEK 13:24'te meydana gelen 7,6 şiddetindeki depremin Malatya'da hissedilmesi sebebiyle, deprem esnasında Özel Güvenim Bakım Merkezinde kalmakta olan engelli bireyler bahçeye ve kurum dışına çıkarıldı. Videodaki görüntü, deprem anına aitti ve binada herhangi bir problem olmaması sebebi ile engelliler tekrar kurum içine alınmıştı. 6 Şubat YALAN 10. 'Sakarya'da 5,5 Büyüklüğünde Deprem Meydana Geldi.' Bazı sosyal medya hesaplarında Sakarya'da 5,5 büyüklüğünde bir depremin meydana geldiği iddia edildi. GERÇEK Türkiye'de en çok sismik istasyona sahip AFAD kurumunun verilerinde böyle bir kayıt yoktur. Kandilli Rasathanesi'nin yanı sıra uluslararası deprem araştırma kuruluşlarının da verileri incelendiğinde, böyle bir depremin söz konusu olmadığı görülmektedir. 6 Şubat YALAN 11. 'Adana Havalimanı İkinci Bir Karara Kadar Uçuşlara Kapatıldı' GERÇEK Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Adana Havalimanı'nın hava trafiğine açık olduğunu açıkladı. 6 Şubat YALAN 12. 'Deprem Sonrası Uşak'ta 100 Liralık Battaniye Bir Günde 250 Lira Oldu' Bazı sosyal medya hesaplarında deprem sonrasında Uşak'ta fiyatı 100 lira olan battaniyelerin 300 liraya satılmaya başlandığı iddia edildi. GERÇEK 6 Şubat YALAN 13. 'Kahramanmaraş'ta Deprem Anı' İddiasıyla Paylaşılan Bazı Görüntüler Bazı sosyal medya hesaplarında deprem anına ait olduğu iddia edilen görüntüler paylaşıldı. GERÇEK Söz konusu görüntüler, 30 Ekim 2020'de İzmir'in Seferihisar ilçesinde meydana gelen 6,6 şiddetindeki deprem anına aittir. 6 Şubat YALAN 14. 'Samsun'da Bir Saat İçerisinde 6,3 Şiddetinde Deprem Olacak' İddiası Bazı sosyal medya hesaplarından Samsun'da bir saat içerisinde 6,3 şiddetinde bir deprem meydana geleceği iddia edildi. GERÇEK Samsun Valiliği'nden yapılan açıklamada, saat 13:24'te Elbistan merkezli meydana gelen 7,6 büyüklüğündeki depremden Samsun'un da etkilendiği ve şu ana kadar 34 bildirilen herhangi bir olumsuzluğun bulunmadığı belirtildi. Açıklamada vatandaşların, 'Samsun'da 1 saat içerisinde deprem olacak' şeklindeki asılsız iddialara itibar etmemeleri ve resmi kaynakların açıklamalarını takip etmeleri çağrısında bulunuldu. 7 Şubat YALAN 15. 'Afet Bölgelerindeki Arama Kurtarma Çalışmalarında TSK Devreye Girmedi' Bazı sosyal medya hesapları ve basın yayın kuruluşlarından deprem sonrası TSK'nın herhangi bir şekilde olaya müdahil olmadığı iddia edildi. GERÇEK Depremden hemen sonra binlerce TSK unsuru arama kurtarma ve asayişi sağlama çalışmalarına destek vermeye başladı. Örneğin İnsani Yardım Tugayı Malatya'da, KKTC'de konuşlu bulunan 14'üncü Zırhlı Tugay Komutanlığı Mersin'de, 5'inci Kolordu İstihkam Alayı Doğal Afetler Arama Kurtarma Timi Hatay Kırıkhan'da çalışmalara hemen başladı. 41'inci Komando Tugay Komutanlığında görevli Mehmetçikler, arama tarama faaliyetlerini aralıksız sürdürdü. TSK, kurduğu hava koridoru aracılığıyla A400M nakliye uçaklarının da bulunduğu 37 hava aracı ile arama kurtarma ekiplerini ve yardım malzemelerini taşımaya ve yaralı vatandaşları tahliye etmeye başladı. CH-47 ve AS-532 tipi helikopterler, Deniz Kuvvetlerine ait TCG SANCAKTAR, TCG BAYRAKTAR ve TCG OSMANGAZİ gemileri, deprem bölgesine temel ihtiyaç malzemeleri sevkine başladı. İskenderun Limanı'na demirleyen TCG İskenderun gemisi, afet bölgesindeki yaralıları Mersin'deki hastanelere taşımak için görevlendirildi. 7 Şubat YALAN 16. 'TÜBİTAK Depremin Meydana Geldiği Bölgeyle İlgili Projeyi Reddetti' Prof. Dr. Naci Görür, şu manipülatif açıklamayı yaptı: 'Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerle ilgili, 'Depreme ilişkin proje hazırladık. Harita Genel Müdürlüğü ile valiliklerle,belediyelerle proje hazırladık. Devlet Planlamaya, TÜBİTAK'a sunduk, fakat reddedildi.' GERÇEK 2010 yılında sunulan iddiaya konu proje, 110G101 numaralı ve 'Doğu Anadolu Fay Zonu Boyunca Güncel Deformasyonun Ölçülmesi ve Bu Zonda Yer Alan Yerleşim Alanları İçin Tehlike Analizlerinin Yapılması (DAFTAP)' başlıklı TÜBİTAK Kamu Araştırmaları Destek Grubu (KAMAG) 1007 projesidir. Projede müşteri kurumlar: Elazığ Valiliği, Elazığ Belediye Başkanlığı, Bingöl Valiliği, Bingöl Belediye Başkanlığı, Malatya Belediye Başkanlığı, Kahramanmaraş Valiliği, Kahramanmaraş Belediye Başkanlığı. Projeye, 'Valilikler ve/veya belediyeler, kendi sorumluluk alanı dışında, ülkenin diğer bölgelerini de ilgilendiren sorun ve ihtiyaçlara ilişkin projelerde tek başına müşteri kurum olamaz' koşulunu yerine getirmediği için revize verilmiştir. İade sonrası 2010 yılından bu yana herhangi bir düzeltme veya yeniden başvuruda bulunulmamıştır. Ayrıca, Prof. Dr. Naci Görür bugüne kadar TÜBİTAK'a yürütücü ya da araştırmacı olarak 1992-2012 yılları arasında 17 proje sunmuştur. Bu 17 projeden 13 tanesi desteklenmiştir. Görür'ün yürütücü ve araştırmacı olarak yer aldığı ve sonuçlanan 10 projesine 2023 sabit fiyatlarıyla yaklaşık 11 milyon TL ödenek aktarılmıştır. 7 Şubat YALAN 17. 'Depremde Hasar Gören Mersin Şehir Hastanesi Boşaltılıyor' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Mersin Şehir Hastanesi yeni yapılmasına rağmen şehirde çatlayan tek bina o oldu' ve 'Mersin Şehir Hastanesi ciddi hasar gördü, boşaltılıyor' iddiaları ortaya atıldı. GERÇEK Deprem nedeniyle Mersin Şehir Hastanesi'nin dış cephesindeki fayans kaplamalarında ufak tefek kırıklar meydana geldi. Hastane hizmet vermeye devam etti. Hasta kabulüyle ilgili herhangi bir sorun yaşanmadı, yatan hastaların odalarında tedavileri sürdü. Herhangi bir hasar veya tahliye söz konusu değildir. 7 Şubat YALAN 18. 'Sosyal Medya ve WhatsApp Gruplarında 'AFAD Uyarısı' Başlığıyla Paylaşılan Bazı İddialar' Bazı sosyal medya hesapları ve Whatsapp gruplarında 'AFAD Uyarısı' başlığıyla fay hattının yayıldığı ve büyük bir depremin daha meydana geleceği iddia edildi. GERÇEK Kahramanmaraş'taki depremler, Doğu Anadolu Fay Hattı'nda meydana gelmiştir. Bahsi geçen şehirler, bu fay hattı üzerinde bulunmamaktadır ve bu fay hattına oldukça uzaktadırlar. 'Fay hattı yayıldı' şeklindeki ifadelerin hiçbir bilimsel dayanağı yoktur. Ne AFAD ne de herhangi bir uluslararası kuruluşun, bu şekilde bir açıklaması olmamıştır. 7 Şubat YALAN 19. 'Osmaniye'de Deprem Felaketi Yaşanırken MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Partisinin Yıldönümünü Kutluyor.' Bazı sosyal medya hesaplarında deprem felaketine rağmen MHP'nin ve Devlet Bahçeli'nin MHP'nin kuruluş yıldönümünü kutladığı iddia edildi. GERÇEK Bahçeli, MHP'nin 54'üncü kuruluş yıldönümü ile ilgili, 'Partimizin 54'üncü yıl dönümünü, yaşadığımız felaketlerden dolayı buruk bir vicdanla kutluyor, daha nice yıllarda üç hilalin var olmasını Allah'tan niyaz ediyorum.' ifadelerini kullanmıştır. Bahçeli'nin tüm konuşması incelendiğinde, 'Deprem felaketi önemsenmeden kutlama yapıldı' algısı oluşturmak için yapılan paylaşımların kasıtlı manipülasyon içerdiği anlaşılmaktadır. 7 Şubat YALAN 20. 'Deprem Sonrasında Atatürk Barajı'nda Çatlaklar Oluştu' Bazı sosyal medya hesaplarından deprem sonrası Atatürk Barajında çatlaklar oluştuğu iddiası yayıldı. GERÇEK Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, depremin ardından yaptığı açıklamada tüm barajlarımızla alakalı bölgenin tamamının kontrolden geçirildiğini ve Malatya Sultansuyu Barajı dışında herhangi bir barajda sorun yaşanmadığını açıkladı. Şanlıurfa ve Malatya Valiliği ile Birecik Kaymakamlığı, resmi sosyal medya hesaplarından barajlarda herhangi bir sorun yaşanmadığını açıkladı. 8 Şubat YALAN 21. 'Afet Bölgesine Giden İş Makinaları Engelleniyor' Bazı sosyal medya hesaplarında afet bölgesinde giden iş makinalarının engellendiği iddia edildi. GERÇEK 8 Şubat saat 22:00 itibariyle depremden etkilenen bölgelerde 5 bin 531 araç ve iş makinası, arama kurtarma çalışmalarında fiilen kullanılmaktaydı. Bölgedeki çalışmalara destek vermek için gelen bazı iş makinaları, plan ve koordinasyonun ardından yönlendirilmekteydi. Zira planlı hareket etmeyen araçlar, bölgedeki çalışmaları sekteye uğratacak trafik yoğunluğu ve karmaşaya neden olmaktaydı. Bir engelleme veya keyfi bekletme durumu söz konusu değildi. 8 Şubat YALAN 22. 'İsrail'den Gelen Yardım Ekibi Bekletiliyor' Fatih Altaylı İsrail'den gelen yardım ekibinin havalimanında bekletildiğini iddia etti. GERÇEK İsrail'den gelen yardım ekibi, diğer ülkelerden gelen yardım birimleri gibi koordinasyon amaçlı kısa bir süre bekletilmiştir. Uzun süreli bir bekleyiş ya da kasıtlı bekletme söz konusu değildir. Dışişleri Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre, gelen yardım ekipleri koordinasyon ve işlemlerden sonra afet bölgelerine intikal ettirilmiştir. İddianın kaynağı olan Fatih Altaylı son açıklamasında, 'İsrailli kurtarma ekibi görev yerine intikal etmiş.' ifadelerini kullanmıştır. 8 Şubat YALAN 23. 'Hatay Havalimanı Ankara Büyükşehir Belediyesi Tarafından Onarıldı' Kemal Kılıçdaroğlu ve Mansur Yavaş tarafından Hatay Havalimanının Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından onarıldığı iddia edildi. GERÇEK 8 Şubat YALAN 24. 'Macaristan'dan Gelen Yardım Ekibi Kötü Muameleye Maruz Kaldı' GERÇEK 8 Şubat YALAN 25. 'HDP'li Ağrı Patnos Belediyesi'nin Deprem Bölgesine Ulaştırmaya Çalıştığı Yardım Aracına Kaymakamlık Tarafından El Konuldu' HDP tarafından gönderdikleri yardım aracına kaymakamlığın el koyduğu iddia edildi. GERÇEK Patnos Belediyesi'nde toplanan yardımların yüklendiği bir aracın; trafik sigortası, muayenesi ve plakası bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca ilgili araç, uzun yol kış şartlarına da elverişli olmayışı sebebiyle Patnos Belediye Başkanı Emrah Kılıç ve beraberindekilerin kendi rızasıyla, kaymakamlığın yardım toplama alanına teslim edildi. Bahse konu yardımlar, yardım toplama tırlarına yüklenerek AFAD tarafından Ağrı'daki AFAD Yardım Toplama Merkezi'ne sevk edildi. 8 Şubat YALAN 26. 'Hatay'da Yıkılan Binaları Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ödül Verdiği Servet Altaş'ın Firması Ser-Al İnşaat Yaptı' GERÇEK 9 Şubat YALAN 27. 'Deprem Bölgesinde Millet Cenazelerini Toprağa Veremiyor, Savcılar Mesai Bitti Diye İşlem Yapmıyor' Fatih Altaylı tarafından savcıların 'Mesai bitti' diyerek işlem yapmadığı için cenazelerin toprağa verilemediği iddiası ortaya atıldı. GERÇEK 6 Şubat'ta mevcut savcılara ilave olarak HSK, deprem bölgesindeki illere 304 ilave savcı görevlendirdi. Ölü muayene işlemlerinin en kısa sürede yapılabilmesi için bu illerdeki savcılar, mesai mefhumu gözetmeksizin 7/24 esasına göre görev yapmaya başladı. Sağlık Bakanlığına bağlı bölgede görev yapan hekimlere ilave olarak Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurum Başkanlığı tarafından da deprem bölgesindeki ölü muayene işlemleri için 258 ilave Adli Tıp Uzmanı ve Teknikeri görevlendirildi. 9 Şubat YALAN 28. 'Hatay T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda Deprem Sonrası Yaşanan Olaylarda Kadın Hükümlü ve Tutuklulara Tecavüz Edildi' Bazı sosyal medya hesaplarından deprem sonrasında Hatay T Tipi Kapalı Cezaevinde isyan çıktığı ve kadın hükümlülere tecavüz edildiği iddiası yayıldı. GERÇEK Deprem sonrası bir kısım adli hükümlü ve tutuklu, firar teşebbüsünde bulunmuş, ardından yangın çıkarmıştır. Yasal mevzuat çerçevesinde firar girişimine gerekli müdahalede bulunulmuş, firar girişimi engellenmiş ve yangın söndürülmüştür. Müdahale sorasında 12 adli hükümlü ve tutuklu yaralanmış, yaralılardan 3'ünün vefat ettiği açıklanmıştır. Ceza infaz kurumunda kadın hükümlü/tutuklulara tecavüz edildiği gibi iddialar tamamen asılsızdır. Firar teşebbüsüyle ilgili adli ve idari tahkikat başlatılmıştır. 9 Şubat YALAN 29. 'Kızılay'ın Afet Bölgesinde Hiç Çadırı Olmadığı, Kızılay Başkanı'nın Afet/Yardım Tecrübesi Olmadığı ve İlahiyat Mezunu Olduğu' GERÇEK 9 Şubat itibariyle bölgeye intikal eden Kızılay ekiplerinin sayısı 4 bin kişiyi buldu. AFAD ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile birlikte 137 bin 973 çadır ve 1 milyon 507 bin 494 battaniye sevk edildi. Toplam 97 bin 973 Aile Yaşam Çadırının kurulumu tamamlandı. Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık, 1993'te İstanbul Üniversitesi Tıp 64 Fakültesi mezunu bir doktordur. Ayrıca Kınık, 2019 yılında Bezmialem Vakıf Üniversitesinde Afet Tıbbı doktorasını tamamlamıştır. Kınık, 1993'ten itibaren de birçok alanda sağlık yöneticiliği yapmıştır. Üniversite yıllarından itibaren çeşitli insani yardım faaliyetlerine katılan Kerem Kınık, 2013 yılında Yeryüzü Doktorları Derneği Başkanlığına seçilmiş ve Pakistan, Filistin, Orta Afrika, Somali gibi çok sayıda çatışma ve afet bölgesinde insani yardım faaliyetleri yürütmüştür. İnsani yardım, göç politikaları, kalkınma, insancıl hukuk ve insani diplomasi konularında birçok makale kaleme alan Kınık, 2015-2017 arası Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonunda yönetim kurulu üyeliği yapmıştır. 2015'te Türk Kızılay Genel Başkan Yardımcılığına getirilen Kerem Kınık, Kızılay'ın 2016'da gerçekleştirilen olağan genel kurulunda Kızılay Genel Başkanı seçilmiştir. 9 Şubat YALAN 30. 'Darülaceze Başkanlığı, Deprem Bölgesinden Gelen Çocuklarla İlgilenecek Gönüllü Anne ya da Abla Olabilecek Vatandaşlar Arıyor' GERÇEK 9 Şubat YALAN 31. 'Gaziantep'te Kız Öğrenci Yurdu Yıkıldı ve Tek Bir Kişi Kurtuldu' Bazı sosyal medya hesaplarında ve bazı basın yayın organlarında 'Gaziantep'te kız öğrenci yurdu yıkıldı ve tek bir kişi kurtuldu' iddiası ortaya atıldı. GERÇEK Gaziantep'te herhangi bir öğrenci yurdu yıkılmamıştır. 69 Gaziantep Kredi ve Yurtlar Kurumu İl Müdürlüğü; kentteki özel yurtlar dahil hiçbir yurdun yıkılmadığını, 15 bin kişi kapasiteli yurtlarda tatil nedeniyle sadece 700 öğrenci olduğunu ve onların da geçici konaklama merkezlerine yerleştirildiğini açıkladı. 9 Şubat YALAN 32. 'Fenerbahçe'nin Depremzedelere Gönderdiği Yardım Tırı Yağmalandı' GERÇEK Fenerbahçe Genel Sekreteri Burak Çağlan Kızılhan, hem TIR şoförüyle hem de iletişime geçilen kişilerle durumu görüştüklerini ve herhangi bir yağmanın söz konusu olmadığını, yardım malzemelerinin dağıtımının gerçekleştiğini açıkladı. 9 Şubat YALAN 33. 'Türkiye'deki Deprem Sırasında Nükleer Santral Patladı' GERÇEK Sosyal medyada yayılan görüntüler, 4 Ağustos 2020 tarihinnde Lübnan'daki Beyrut Limanı'nda meydana gelen patlamaya aittir. Türkiye'de henüz faal bir nükleer tesis bulunmamaktadır. İnşaat halindeki Akkuyu Nükleer Santrali'nde de herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. 9 Şubat YALAN 34. 'Kimliği Tespit Edilemeyen Cenazeler Resmi Verilere Dahil Edilmiyor' GERÇEK Kimlik tespiti yapılan veya yapılamayan tüm müteveffalar, vefat sayılarına eklenmektedir. Enkazdan çıkarıldığında yaşam belirtisi olmayan ya da hastanede vefat edenler de bu sayılara dahil edilmektedir. 9 Şubat YALAN 35. 'Elektrik Mühendisleri Odası'nın Destek Verme Talebinin AFAD Tarafından Reddedildiği' CHP'li Özgür Özel Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda Elektrik Mühendisleri Odası'nın çadır ve konteyner kentlerine gönüllülük esasıyla yapacağı çalışmaları AFAD'ın engellediğini ileri sürdü. GERÇEK AFAD Başkanı Yunus Sezer: 'Sayın vekilin iddialarını araştırdık, ancak ne öyle bir yazı, ne de bir talep var. Dünyanın karşılaştığı en büyük afetlerden birini yönetmek için çalışırken, bir de bu dezenformasyona zaman ayırmak zorunda kaldık. Şimdi işimizin başına dönüyoruz 9 Şubat YALAN 36. 'Gölbaşı Çocuk Sığınma Evine Deprem Bölgesinden 70 Çocuk Geldi' Bazı haberleşme uygulamalarında paylaşılan, 'Gölbaşı çocuk sığınma evine deprem bölgesinden 70 çocuk geldi. Yaşları 8-15 arası yatacak yerleri ve yemek sorunu çözüldü. Kıyafet ihtiyacı var destek olmak isteyenler yardımda bulunabilir' şeklinde bir mesaj paylaşıldı. GERÇEK Gölbaşı Kaymakamlığından yapılan açıklamaya göre deprem bölgelerinden gelen 6 tane çocuk, Gölbaşı'ndaki sevgi evlerinde misafir edilmekte ve her türlü ihtiyaç ve sağlık işlemleri Gölbaşı Kaymakamlığı tarafından karşılanmaktadır. Çocukların iddia edildiği gibi ne yemek, ne de kıyafet ihtiyaçları bulunmamaktadır. 10 Şubat YALAN 37. 'Cumhurbaşkanı Yardımcısı sol tarafta konuşuyor, sağ taraftaki mavi yağmurluklu Suriyeli canlı yayında itfaiye erinin cep telefonunu çalıyor.' Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay açıklama yaptığı sırada 'Suriyeli birinin itfaiye erinin cep telefonunu çaldı' şeklinde bir iddiada bulundu. GERÇEK Bu sosyal medya paylaşımıyla ilgili olarak yapılan araştırmada, haberin gerçeği yansıtmadığı, habere konu olan arama kurtarma çalışmasının 06.02.2023 günü saat 00:52 de İpekyol Mahallesi Osman Ağan Apartmanında gerçekleştirildiği, bahse konu çalışmalara katılan Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı ile yapılan görüşmede personellerine ait herhangi bir çalınan telefonun olmadığı anlaşıldı. Konuyla ilgili yapılan çalışmalarda Suriyeli olduğu iddia edilen şahsın Abdulbaki BOZDAĞ (2000 doğumlu Akcakale nüfusuna kayıtlı) olduğu, halen ilimizde hafızlık eğitimi alan imam adayı olduğu, olay günü Şanlıurfa ilinde gönüllü olarak arama kurtarma çalışmalarına katıldığı, ayrıca bir gün sonra Adıyaman ilinde de arama kurtarma çalışmalarına katıldığı anlaşılmıştır. Sosyal medya paylaşımında çalındığı 80 iddia edilen telefonun ise kendisine ait olduğu ve içerisinde adına kayıtlı 0541 717 12 79 numaralı hattın takılı olduğu tespit edilmiştir. 6 Şubat YALAN 38. 'Arap ülkelerinden Türkiye'ye deprem yardımı gönderilmedi' GERÇEK Depremin yaşandığı ilk günden itibaren birçok Arap ülkesinden Türkiye'ye ayni ve nakdi yardımlar gönderilmiş ve gönderilmeye de devam etmektedir. 6 Şubat YALAN 39. 'AFAD'ın adı Arapça' GERÇEK 'AFAD' kelimesi, 'Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı' kurumundaki ilk 3 kelimede yer alan ilk harflerin bir araya getirilmesiyle meydana getirilmiştir. 9 Şubat YALAN 40. 'Mersin'de KYK yurdunda kalan Suriyeliler olumsuz görüntülere sebebiyet verdi' GERÇEK CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, sosyal medyada yer alan iddialar üzerine ilgili yurda gitmiş, ve odaları tek tek gezerek herhangi bir olumsuzluğa rastlamadığını ifade etmiştir. 10 Şubat YALAN 41. 'Cüneyt Özdemir'in yayınına AFAD gönüllüsü olarak katılan kişi' GERÇEK 8 Şubat YALAN 42. 'İskenderun Limanındaki yangın İBB tarafından söndürüldü' İskenderun Limanındaki yangın, engellenmesine rağmen yalnızca IBB tarafından söndürülmüştür. GERÇEK Konya BŞB başta olmak üzere birçok ekip yangın söndürme çalışmalarına İBB kadar değerli katkı sunmuş, iBB dahil hiç kimse engellenmemiştir. 9 Şubat YALAN 43. 'Hatay'da depremzedelerin sığınabileceği çadırlar dağıtılmadı, kurulmadı' Gazeteci İsmail Saymaz, Hatay'da depremzedelerin sığınabileceği çadırların dağıtılmadığını ve kurulmadığını iddia etti. GERÇEK AFAD'dan yapılan açıklamaya göre Hatay'da, şu ana kadar kurulan çadır sayısı 8 bin 924'tür ve bu sayı sürekli olarak artmaktadır. Sevkiyat durumundaki çadırlarla birlikte, ilk aşamada 15 bin çadır kurulması hedeflenmektedir. 6 Şubat YALAN 44. 'Deprem bölgesine mobil mescidin gönderilmesinin zamanı mıydı?' GERÇEK Bölgeye gönderilen mobil mescitler barınma ihtiyacı için gönderiliyor. YALAN 45. 'Hatay Samandağı'na kurtarma ekiplerinin gitmediği iddiası Nevşin Mengü attığı tweette Hatay Samandağı'na kurtarma ekiplerinin gitmediği iddiasında bulundu. GERÇEK Nevşin Mengü, Samandağı'na kurtarma ekiplerinin gitmediğini iddia etmişti! İşte o yalanın gerçeği... | Video 6 Şubat YALAN 46. 'Birecik Barajında çatlaklar var' Bir sosyal medya kullanıcısı Birecik Barajında çatlaklar olduğunu iddia etti GERÇEK YALAN 47. '1 Saat İçinde Şam'a Atina'ya Gireriz Diyen Hükümet Deprem Bölgelerine Yardım Gönderemedi' GERÇEK 6 Şubat YALAN 48. '7,5 şiddetinde bir tsunami olacak' Deprem sonrasında 7,5 şiddetinde bir tsunaminin beklendiği ifade edildi GERÇEK 9 Şubat YALAN 49. 'Fatih Altaylı'nın Yardım Toplama Programına RTÜK Engel Oldu' GERÇEK İddia tamamen asılsızdır. RTÜK hiçbir yardım yayınını kesmedi. Tüm yayınlardan yapılacak ortak yayın ve duyuru yapıldı. 9 şubat YALAN 50. 'Müge Anlı'nın Kızılay için topladığı 10 milyon lira ile Kızılay'ın 48 tane yatak alması iddiası' GERÇEK Müge Anlı SMS ile 30 milyon lira topladı ve Kızılay bunu deprem bölgesindeki insanların barınması ve geçinmesi için kullandı. 6 Şubat YALAN 51. 'AFAD'ın akşam saatlerinde 8,5 şiddetinde bir deprem beklendiğine dair açıklama yaptığı' GERÇEK 8 Şubat YALAN 52. 'Türkiye'nin Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü'nün deprem bölgelerine girişine izin verilmedi' GERÇEK İddia gerçek dışıdır. Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü 7 Şubat 2023 tarihinde yaptığı açıklamada Gaziantep'te bir ekibinin olduğunu belirtmiştir. 6 Şubat YALAN 53. 'Malatya'da deprem sonrası havalimanı yıkılarak kullanılamaz hale geldi' Bazı sosyal medya hesapları ve haber sitelerinde Malatya Havalimanı'nın yıkılarak kullanılamaz hale geldiği iddia edildi. GERÇEK DHMI Genel Müdürlüğü havalimanının insani yardım ve arama-kurtarma uçuşlarına açık olduğunu açıklamıştır. 7 Şubat YALAN 54. 'AFAD ve dış ülkelerin kuruluşlarının yaptıkları açıklamalara göre, fay hatlarının Türkiye'ye gittikçe yayıldığı ve vatandaşlarımızın güvenlik amacıyla dışarda kalmaları rica olunduğu' Bazı sosyal medya hesapları ve WhatsApp gruplarında AFAD'dan uyarı başlıklı bir takım iddialar paylaşıldı. GERÇEK Ne AFAD ne de herhangi bir uluslararası kuruluşun, bu şekilde bir açıklaması bulunmamaktadır. 8 Şubat YALAN 55. 'Efes ve Tuborg logosu var diye yardımlar kabul edilmedi' GERÇEK 7 Şubat YALAN 56. 'Depremzede ağlayarak derdini anlattı. Nurettin Canikli dönüp bakmadı' Bazı basın yayın organları ve sosyal medya hesaplarında bir depremzedenin ağlayarak derdini anlattığı fakat Nurettin Canikli'nin dönüp bakmadığı iddia edildi. GERÇEK Konuya ilişkin açıklama yapan Nurettin Canikli, yayınlanan görüntülerin öncesinde depremzede vatandaşın derdini dinlediğini ve vatandaşın talebini karşılamak için koordinatör sorumlusu İsmail Çataklı'ya mesaj gönderdiğini ifade etti. Vatandaşın talebinin ise sonrasında yerine getirildiği de açıklamada yer aldı. YALAN 57. 'Deprem alanından çıkarılan çocukları başkaları alıyor' Birçok sosyal medya kullanıcısı ve Meral Akşener, çocuk kaçırma ile ilgili iddialarda bulundu GERÇEK 'Deprem bölgesinde şu ana kadar ailelerine ulaşılamayan refakatsiz çocuklar konusunda tek yetkili kurum bakanlığımızdır. Çocukların bakanlığımız haricinde herhangi bir kişi ya da kuruma teslim edilmesi kesinlikle söz konusu değildir. Vatandaşlarımızın bu tip paylaşımlara itibar etmemeleri önemle rica olunur.' 7 Şubat İDDİA 58. 'Kahramanmaraş depremlerinden paylaşılan fotoğraflar' Bazı fotoğrafların Kahramanmaraş depremlerinden sonra çekildiği iddia edilerek sosyal medyada paylaşıldı. GERÇEK 7 Şubat YALAN 59. 'Deprem vergileri nerede?' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Deprem vergileri nerede?' içerikli manipülatif paylaşımlar yapıldı. GERÇEK Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 7 Şubat'ta Devlet Bilgi Koordinasyon Merkezi'nde depreme ilişkin yaptığı konuşmada ise sadece acil yardım ve destek faaliyetleri için ilk etapta hemen 100 milyarlık bir kaynağın kurumların emrine tahsis edildiğini açıklamıştır. 6 Şubat İDDİA 60. 'NEREDEYIM' yazıp 7777'ye gönderildiğinde yetkililere konum bildiriliyor' GERÇEK Teyit Hattı iddiaların arka planını inceledi. Bu hizmet SMS aracılığıyla Turkcell operatör kullanıcıları tarafından kullanılabiliyor. Turkcell Neredeyim servisi; kendi konum bilgisine ulaşmak isteyen kişiye yardımcı oluyor. Kendi konum bilgisini sorgulayan kişiye; kişinin bulunduğu bölgenin adres bilgisi, bulunduğu en yakın noktalar ve telefonları, coğrafi konum bilgileri, polis ve sağlık acil durum telefonları cep telefonuna SMS olarak gönderiliyor. Teyit Hattı, iddianın gerçekliğini araştırmak için hem 7777'ye hem de 2222'ye 'NEREDEYIM' yazarak mesaj attı. Turkcell'in bulunulan konum bilgisini, en yakın noktaları ve telefon bilgilerini, coğrafi konum verilerini ilettiği fark edildi. 10 Şubat YALAN 61. 'Barınma gibi imkanlardan yararlanmak isteyen afetzedelerden bilgi kartı isteniyor' GERÇEK Depremzedelerden ayrıldıkları şehir veya gittikleri şehirlerde herhangi bir belge istenmemektedir. 9 Şubat YALAN 62. 'Arama kurtarma çalışmaları esnasında tam enkazdan çıkarma aşamasına gelindiğinde başka bir ekip gelerek kameralarla depremzedeyi enkazdan çıkardı' Gerçek Buna dair hiçbir kanıt ortaya atılmadı. Bu iddiayı savunan kimse bulunamadı. Bir duyum üzerine Mehmet Akif Ersoy tarafından haberleştirildi 10 Şubat YALAN 63. 'Deprem bölgelerinde AFAD'dan başka kuruluşların çadır kurmasına izin verilmiyor' Habertürk yazarı Kemal Öztürk canlı yayında AFAD dışındaki kuruluşların çadır kurmasına izin verilmediğini iddia etti. GERÇEK Fakat çok geçmeden haberin yalan olduğu Kemal Öztürk'ün kendisi tarafından açıklanarak böyle bir yasağın olmadığı bilgisi verildi. 7 Şubat YALAN 64. 'Hatay Yarseli Barajının patladığı iddiası' Önce Babala TV platformundan ortaya atılarak Ekşi Sözlük de dahil olmak üzere hızla yayılan bir iddia olarak Hatay Yarseli Barajının patladığı için çevresinin tahliye edildiği haberi paylaşıldı. GERÇEK Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi tarafından söz konusu iddiaların asılsız olduğu açıklanarak konu aydınlatılmıştır. 12 Şubat YALAN 64. 'Baraj Patladığına dair Bakanlık yetkilisinden teyit aldık.' 1. Oğuzhan Uğur Hatay'da Yarseli Barajının patladığına dair yaptıkları haber için Bakanlık yetkilisiyle mesajlaştıklarını söyledi. 2. Söz konusu haberin yalan olduğu anlaşılınca hemen kaldırdıklarını söyledi. 3. Yalan çıkan tek haber yaptıklarını söyledi. GERÇEK 10 Şubat YALAN 65. 'Türk İHA'ları depremler sonrasında kullanılmadı.' Fox TV haber kanalında Sözcü Gazetesi yazarı Deniz Zeyrek depremler sonrasında Türk İHA'larının kullanılmadığını iddia etti. GERÇEK Depremlerin meydana geldiği ilk gün itibariyle Türk İHA'larının kullanıma alındığı Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından duyurulmuştu. Ayrıca İHA'lar tarafından çekilen fotoğraflar da basında yer bulmuştu. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, deprem bölgesinde kullanılan Türk savunma sanayiinin geliştirdiği teknolojilerini sosyal medya hesabından paylaşmıştır. Buna göre 50 insansız hava aracı ile 1000 saatin üzerinde uçuş gerçekleştirilmiştir. 9 Şubat YALAN 66. 'Deprem bölgesinde bir AFAD ekibi Aksaray Valisi Hamza Aydoğdu'nun Elbistan'daki bir akrabası için enkazdan ayrıldı.' Bazı yayın organlarında Aksaray Valisi Hamza Aydoğdu'nun talimatı üzerine AFAD personelinin çalışmakta olduğu enkazdan ayrılarak Aydoğdu'nun bir akrabasının bulunduğu başka bir enkaza gittiği iddia edildi. GERÇEK 11 Şubat YALAN 67. 'Kahramanmaraş'ta volkanik hareketlilik var.' Yer Bilimci Ahmet Ercan tarafından Kahramanmaraş Göksun'da lav akıntısı ve volkan ihtimali olduğuna dair bir iddia ortaya atıldı. GERÇEK AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar tarafından herhangi bir lav akması veya volkanik külün söz konusu olmadığı açıklanmıştır. 9 Şubat YALAN 68. 'Gaziantep'te yağma yapmaya kalkışan Suriyelileri Gaziantepliler tekme tokat dövdü.' Bazı sosyal medya hesaplarında Gaziantep'te yağma yapmaya kalkışan Suriyelileri Gazianteplilerin tekme tokat dövdüğü iddia edildi. GERÇEK Fotoğraf, depremin ardından yağma yaptığı için şiddete maruz kalan bir Suriyeliyi göstermiyor. Paylaşımlardaki görüntüler, 2022 yılının Eylül ayında Sakarya'nın Serdivan ilçesinde yaşanan bir kavgaya aittir. 11 Şubat YALAN 69. 'Avusturya ordusu Türkiye'deki deprem kurtarma çalışmalarını güvenlik nedeniyle durdurdu.' Avusturyalı arama kurtarma ekibinin Türkiye'de güvenlik riski bulunduğu için çalışmalarına ara verdiği iddia edildi. GERÇEK Türkiye Cumhuriyeti Viyana Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada Avusturyalı kurtarma ekibinin herhangi bir güvenlik sorunu yaşamadığı, teknik aksaklıklar giderildikten sonra çalışmalara devam edeceği bildirildi. 11 Şubat YALAN 70. 'Afgan bir kişi deprem bölgesinde cenazelerin kolunu keserek altınını çaldı.' Sosyal medyada Uğur Kardaş isimli bir şahıs Afgan bir şahsın deprem bölgesinde cenazelerin kollarını keserek altınlarını çaldığını iddia etti GERÇEK İddianın doğru olmadığı kısa sürede ortaya çıkarılarak provokasyona imza atan şahsın gözaltına alındığı İçişleri Bakanlığı tarafından açıklandı. 10 Şubat YALAN 71. 'AHBAP Platformu engelleniyor.' GERÇEK Ahbap Platformu Genel Başkanı Haluk Levent, valisinden komutanına kadar tüm devlet yetkililerinden her zaman destek gördüklerini belirterek tüm kurumlarla koordinasyon içinde çalıştıklarını belirtmiştir. 11 Şubat YALAN 72. 'Bekir Bozdağ'ı protesto eden depremzedeler gözaltına alındı.' GERÇEK Adalet Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada hiçbir depremzedenin gözaltına alınmasının söz konusu olmadığı bildirildi. 10 Şubat YALAN 73.'Kurtarma Çalışmalarını Takip Eden Muhabire Polis Tekme Attı.' Halk TV'de deprem bölgesinde olayları takip eden bir muhabire polisin tekme attığı iddia edildi. GERÇEK Sahadaki ekiplerden alınan bilgiye göre, böyle bir olayın hiç yaşanmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü ekiplerine de böyle bir konunun intikal etmediği öğrenilmiştir. 10 Şubat YALAN 74.'Depremzede Çocuğa Şiddet Uygulanıyor.' Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerde depremzede bir çocuğa şiddet uygulandığı iddia edildi. GERÇEK Konuyla ilgili Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından açıklama yapılmıştır. Görüntülerde küçük çocuğa şiddet uygulayan S.D isimli şahıs, Ankara Etimesgut İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından 10 Şubat'ta gözaltına alınmıştır. Koruma altına alınan kız çocuğunun depremzede olmadığı belirlemiş, olaylı ilgili soruşturma başlatılmıştır. 10 Şubat YALAN 75.'Binlerce yurttaşın öldüğü Antakya'da cenazeler isim yerine numara verilerek gömülüyor.' Bazı sosyal medya hesapları ve basın yayın organlarında binlerce yurttaşın öldüğü Antakya'da cenazelerin isim yerine numara verilerek gömüldüğü iddiasıyla manipülasyon gerçekleştirilmiştir. GERÇEK Arama-kurtarma çalışmalarında cansız bedenine ulaşılan ve kimlik tespiti yapılamayan cenazeler ise teşhise elverişli fotoğrafının çekilmesi, parmak izi ve DNA örneği alınarak ve cenazeye bir numara verilerek kayıt altına alınmaktadır. Cenazeler, defin ruhsatı düzenlenmesi, cenazenin defnedildiği yer ve mezarlığın bu 139 numarayla ilişkilendirilerek tutanakla kayıt altına alınmasının ardından defnedilmektedir. 9 Şubat YALAN 76.'Deprem mağdurlarına yardım yaparken önce GBT yapıldığı ve KHK'lı ise yardım verilmedi.' Bazı sosyal medya hesaplarında deprem mağdurlarına yardım yaparken önce GBT yapıldığı ve KHK'lı ise yardım verilmediği iddia edildi. GERÇEK Deprem bölgesine gönderilen tüm yardımlar, AFAD koordinesinde hiçbir depremzede arasında ayrım yapılmadan dağıtılmaktadır. 10 Şubat YALAN 77.'Suriyeliler TSK ile Çatışıyor' Ekşi Sözlük'te hiçbir dayanağı olmadığı halde Suriyelilerin TSK ile çatıştığına dair başlık açıldı. GERÇEK Hiçbir dayanağı olmayan bu iddia tamamen gerçek dışıdır. 11 Şubat İDDİA 78.'İç Savaş Çıktı' Ekşi Sözlük'te hiçbir somut kanıt içermeden tamamen uydurma olacak şekilde 'iç savaş çıktığına' dair bir başlık açıldı. GERÇEK Bu iddia tamamen gerçek dışı olup insanları galeyana getirmek amacıyla yapılan bilinçli bir provokasyondur. 11 Şubat İDDİA 79.'Hatay'da Yapı Denetim Müdürlüğü'ndeki evraklar yok edilmeye çalışılıyor.' Bazı sosyal medya hesaplarında Hatay'da Yapı Denetim ve Yapı Malzeme Şube Müdürlüğü'nün yıkılarak evrakların yok edilmeye çalışıldığı iddia edildi. DOĞRU Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, evrakları matbu olarak tuttuğu gibi, bütün resmi yazışma ve raporları Belgenet üzerinden anlık olarak dijital ortama aktarmaktadır. Bunun yanında ek binadaki tüm evraklar, il müdürlüğünün arşivine taşınacaktır. 11 Şubat İDDİA 80.'Enkaz bölgelerinde cihatçı gerici gruplar var. Kenarda bekliyorlar. Canlı biri çıkacaksa, ekipler çıkartılıyor ve bu gerici tekbir timleri kameralarla enkaza geçiyor.' SolHaber adlı medya organında enkazdan biri çıkartılacağı sırada 'tekbir timleri' adını verdikleri grupların kameralarla ortaya çıkarak şov yaptıkları iddia edildi. GERÇEK Haberde adı geçen İHH, AGD, İDDEF, Deniz Feneri, IBAG, Diyanet Vakfı, Sadaka Taşı, Beşir, Hay-Der, TÜGVA, TÜRGEV, İlim Yayma Cemiyeti, Önder, Birlik Vakfı, İsmailağa Vakfı, Yedi Hilal, Hakyol gibi vakıfların üyeleri gece-gündüz demeden arama-kurtarma ve yardım faaliyetleri için sahada durmadan çalışmaktadır. 6 Şubat İDDİA 81.'Starlink uyduları kabul edilmedi.' Bazı haber sitelerinde deprem bölgesinde kablosuz ve kolay şekilde internet erişimi sağlayabilecek olan Starlink sisteminin kabul edilmediği iddia edildi. GERÇEK Starlink teknolojisinin kullanılabilmesi için Starlink alıcılarının da yerleştirilmesi gerekmektedir. Bundan dolayı uyduların tek başına yönlendirilmesi bir şey ifade etmemektedir. Starlink alıcılarının Türkiye'ye ulaştırılması ise günler alacaktır. Mevcut altyapının ayağa kaldırılması adına ise depremin ilk günü 87, ikinci ve üçüncü günü ise 150 mobil baz istasyonu bölgeye yerleştirilmiştir. Starlink ile ilgili beklentiler teknik bilgi yetersizliğinden dolayı tamamen hatalıdır. 10 Şubat İDDİA 82.'Depremzede Derme Çatma Çadırda Kalıyor.' Euronews Türkçe muhabiri Dilek Gül Elbistan'da röportaj yaptığı depremzede Büşra Erden'in derme çatma bir çadırda kaldığını iddia etti. GERÇEK Haberde adı geçen Büşra Erden kendi twitter hesabından orada kalmadıklarını muhabir Dilek Gül'e söylemiş olmalarına rağmen böyle bir haberin yapıldığını yazdı. 12 Şubat İDDİA 83.'Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy'a ait oteller depremzede misafir etmiyor.' Cemal Enginyurt, Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy'a ait otellerde depremzedelerin misafir edilmediğini iddia etti. GERÇEK Cemal Enginyurt daha sonra kendi kendisini tekzip ederek Ersoy'un otellerinde depremzedelerin misafir edildiğini söyledi. 12 Şubat İDDİA 84.'Ülke sahipsiz, Babala ofisinde sabaha kadar çalışıyoruz.' Gökhan Özoğuz, manipülatif bir şekilde ülkenin sahipsiz olduğunu iddia ederek Babala Tv ofisinde sabaha kadar çalıştıklarını söyledi. GERÇEK Deprem anından itibaren 120 bin arama-kurtarma ve yardım personeli sahada çalışmaları durmaksızın sürdürmektedir 13 Şubat İDDİA 85.'Bizi kaderimize terk ettiniz, çocuklarımızı donuyor.' Tele 1 yayınında depremzedelerin kaderlerine terk edildiği ve çocukların donduğu iddia edildi. GERÇEK Söz konusu yayında depremzede olduğu söylenen kişinin konuştuğu sırada arkada yardım tırının olduğu, insanların yiyip içtiği ve alanda askerlerin de yardım amaçlı olarak orada bulunduğu görülmektedir 12 Şubat İDDİA 86.'Depremin vurduğu binaların % 52'si 2001 sonrası yapıldı.' Kemal Kılıçdaroğlu tarafından depremin vurduğu binaların %52'sinin 2001 sonrası yapıldığı iddia edildi. GERÇEK Murat Kurum: 'Yıkılan binaların %95'i 2000 öncesi yapılar. 2002 sonrasında yapılan binaların büyük kısmı sağlam.' 11 Şubat İDDİA 87.'İsmailağa Cemaati 'deprem bölgesine çadır göndereceğiz' iddiasıyla çadır başına 15 bin lira istedi.' Sol Haber sitesinde İsmailağa Cemaati'nin deprem bölgesine çadır gönderilmesi için 15 bin lira istediği iddia edildi. GERÇEK Söz konusu meblağın açıklanması bağışçıların bilgilendirilmesi amacıyla yapılmıştır. 12 Şubat İDDİA 88.'Serbestiyet'in Van'da Çekilmiş Bir Görüntüyü Adıyaman'da Çekilmiş Gibi Paylaşması' ABD'li Chrest Vakfı başta olmak üzere birçok batılı vakıf tarafından fonlanan Serbestiyet, 'Adıyaman'dan bir görüntü: Bir baba depremde ölen oğlu için ağıt yakıyor, yaşlı bir kadın çökmüş ağlıyor, bir asker namaz kılıyor ve bir çocuk sırtlandığı çuvalı taşıyor' açıklaması ile bir video paylaştı. GERÇEK Görüntüleri kaydeden Erhan İdiz, Serbestiyet'e tepki göstererek videoyu 3 yıl önce Van'da çektiğini, adamın Kızılay aşçısı olduğunu söz konusu kadının da genç biri olduğunu açıkladı. 10 Şubat İDDİA 89.'Kahramanmaraş'taki Depreme ABD'li Şirketin Açtığı 6 Bin Metrelik Petrol Kuyusu Sebep Oldu' Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Kahramanmaraş'taki depremlere ABD'li şirketin açtığı 6 bin metrelik petrol arama kuyusu sebep oldu' iddiası. GERÇEK Kahramanmaraş ili sınırları dahilinde günümüze kadar 3 adedi Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü ve 1 adedi özel şirketlerin müştereken olmak üzere toplam 4 158 adet sondaj kuyusu açılmıştır. Bu kuyularda petrol ve gaz emaresine rastlanılmamıştır. Bölgede, iddia edildiği gibi 6 bin metre derinlikte kuyu bulunmamaktadır. 11 Şubat İDDİA 90.'Türkiye-Suriye Sınırındaki Bazı Duvarlar Yıkıldı, Çeteler Türkiye'ye Giriyor' İddiası' Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Türkiye-Suriye sınırındaki bazı duvarlar yıkıldı, çeteler Türkiye'ye giriyor' iddiasında bulunuldu. GERÇEK Suriye sınırında yer alan 837 kilometrelik modüler beton duvarda herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. 11 Şubat İDDİA 91.'Mersin'e Gönderilen Akaryakıt Gemisi EPDK Tarafından Engellendi' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Mersin'e gönderilen akaryakıt gemisi EPDK tarafından engellendi' şeklinde iddialar paylaşıldı. GERÇEK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun, 'gemileri engelleme' gibi bir yetkisi yoktur. 11 Şubat İDDİA 92.'AFAD'dan Acil Gönüllü Çağrısı' Sosyal medyada 'Acil Gönüllü Çağrısı' başlığıyla '3 bin kişilik AFAD çadır kentindeki çalışmalarda yer almak üzere kadın ve erkek gönüllülere ihtiyaç vardır' iddiaları paylaşıldı GERÇEK AFAD'dan yapılan bir 'Acil Gönüllü Çağrısı' söz konusu değildir 12 Şubat İDDİA 93.'Bu Numaralar MÜSİAD Çadır Ekibine Ait' Bazı sosyal medya hesaplarından, 'MÜSİAD Çadır Ekibi telefon numaraları' paylaşıldı. GERÇEK Sosyal medya üzerinden 'MÜSİAD Çadır Ekibi' olarak paylaşılan telefon numaraları MÜSİAD ekiplerine ait değildir. 12 Şubat İDDİA 94.'Hasar Tespit Çalışmalarını Öğretmenler ve İmamlar Yaptı' Bazı sosyal medya hesaplarında ve basın yayın organlarında, '23 Kasım 2022'de Düzce'de meydana gelen deprem sonrası, hasar tespit çalışmalarını öğretmen ve imamlar yaptı' iddiası paylaşıldı GERÇEK Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun'una göre, yaşanan doğal afetlerin ardından hasar tespit çalışmalarını yalnızca inşaat mühendisleri ve/veya mimarlar yapmaktadır. 12 Şubat İDDİA 95.'Afet Bölgesinde Yakalanan Yağmacının Kulağını Kestiler' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Bir yağmacının kulağının kesildiği görüntüler' iddiası paylaşıldı GERÇEK Söz konusu görüntüler iddia edildiği gibi Türkiye'de çekilmemiştir. Görüntünün Ocak 2023 tarihinde paylaşıldığı ve görüntülerdeki kişinin İspanyolca konuştuğu tespit edilmiştir 11 Şubat İDDİA 96.'Yüzlerce depremzede Ankara Esenboğa Havaalanı'nda mağdur.' Depremzedelerin Ankara Esenboğa Havalimanında mağdur edildiği iddia edildi. GERÇEK Ankara Esenboğa Havalimanının anlık görüntüleri gerçeği ortaya çıkardı 12 Şubat İDDİA 97.'Kızılay'ın Konteyner Üretemeyen Fabrikasını Torpille Gelen Kebapçı Genel Müdür Yönetiyor' GERÇEK Genel müdür, ODTÜ mezunudur ve bu alanda doktorası bulunmaktadır. 12 Şubat İDDİA 98.'Yakalanan Yamacı Direğe Bağlandı' Bazı sosyal medya hesaplarında, 'Afet bölgesinde yağma yapan şahıs yakalanarak direğe bağlandı' iddiası paylaşıldı. GERÇEK İddialara konu fotoğraf Türkiye'de değil, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Ukrayna'da çekilmiştir. Fotoğraf, yağma yapan bir şahsın siviller tarafından yakalanarak direğe bağlandığı olaya aitti 12 Şubat İDDİA 99. 'Erbil'den Adıyaman'a Gelen İş Makinaları Bekletiliyor, Engelleniyor' Bazı sosyal medya hesaplarından Erbil'den Adıyaman'a gelen iş makinalarının engellendiği iddia edildi. GERÇEK Kuzey Irak'tan iş makinelerinin geldiği doğru ancak bu gelen makineler moloz yükleme ve taşıma için gelen araçlar kurtarma için olan makineler değildir. Enkaz kaldırma faaliyetlerinde bu iş makinalarının tamamı kullanılacaktır. 12 Şubat İDDİA 100. 'Belediye Başkanı Gelince Kurulan Çadırlar, Başkan Gidince Toplandı' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Bu çadırı belediye başkanı gelince kurdular, başkan gidince topladılar' şeklinde bir iddia ortaya atıldı. GERÇEK İddiaya konu çadır, iş makinalarının çalıştığı bir alana kurulmuştur. Bölgede çalışan ekipler, güvenli bir noktada kurulmayan çadırı taşımıştır. Afet bölgesinde çadırlar güvenli bir alana ve arama kurtarma çalışmalarını engellemeyecek şekilde kurulmalıdır. 12 Şubat İDDİA 101. 'Enkaz altındaki yakınlarım çıkarılmadı. Onlar gibi binlercesi var. TV'lerde verilen ölüm rakamları, gerçeğin ve facianın çok altı.' Sosyal medyada 'Enkaz altındaki yakınlarım çıkarılmadı. Onlar gibi binlercesi var. TV'lerde verilen ölüm rakamları, gerçeğin ve facianın çok altı.' şeklinde paylaşımlar yapıldı. GERÇEK 13 Şubat saat 10.55 itibarıyla hayatını kaybedenlerin sayısı 31 bin 643'tür. Hayatını kaybedenler, kayıt altına alındıktan ve bilançoya ilave edildikten sonra hemen gömülmektedirler. Ölü sayısının açıklamalar ve TV'de yayınlananlardan daha fazla olduğuna dair iddialar, verileri manipüle etmeyi amaçlamaktadır ve tamamı yalandır. 13 Şubat İDDİA 102. 'Kapılar Açıldı, Suriye'den Yüz Binlerce Sığınmacı Getiriliyor' Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Kapılar açıldı, Suriye'den yüz binlerce yeni sığınmacı getiriliyor' iddiası paylaşıldı. GERÇEK Türkiye'de 10 ili etkileyen deprem felaketi, Suriye'yi de etkilemiştir. Türkiye, insani bir görev olarak Suriye'ye gidecek uluslararası yardımları desteklemekte ve geçişleri kolaylaştırmaktadır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin, Hatay Cilvegözü ve Bab-el Hava sınır kapılarıyla ilgili, 'BM'nin insani yardımları için kullanılabilir' kararı bulunmaktadır. Bu kapı, uluslararası geçişlere açık Suriye sınır kapısıdır. Sınır kapısının Suriye tarafındaki yollar, deprem nedeniyle tahrip olmuştur. Türkiye, BM'ye, Kilis'te açık olan iki sınır kapısını kullanabileceğini bildirmiştir. Bu iki kapı, özellikle terörden temizlenen bölgelere ulaşmak için kullanılmaktadır. Bu kapılar yeni açılmamıştır ve geçişler tek taraflıdır. Kapılardan Türkiye tarafına geçiş, tamamen Türkiye'nin kontrolündedir. 12 Şubat İDDİA 103. 'Depremden 4-5 saat sonra Süleyman Soylu'nun keyfi yerinde' Sosyal medyada 'Depremden 4-5 saat sonra Süleyman Soylu'nun keyfi yerinde' başlığıyla İçişleri Bakanı Soylu'nun yanındakine bakarak yüzünün güldüğü bir fotoğraf paylaşıldı. GERÇEK Fotoğraf, 27 Kasım 2022 tarihinde İçişleri Bakanı Soylu'nun Düzce'ye yaptığı bir ziyaret sırasında çekilmişti.