Pers İmparatorluğu Kurucusu Kim, Tarihi Ve Haritası - Pers İmparatorluğu Ne Zaman Ve Nerede Kuruldu?

Büyük Kiros olarak da adlandırılan II.Kiros Perslerin en güçlü imparatoruydu. Tarihin en köklü ve en eski medeniyetlerinden biri olan Pers imparatorluğunun kurucusu olarak kabul edilen Büyük Kiros askeri dehaya sahip bir imparatordu. İmparatorluk sınırlarını genişleten II.Kiros, bünyesinde bulunan halkların kültürlerini korumuş ve modern dünyaya örnek olmuştur.

PERS İMPARATORLUĞU TARİHİ

Tarihin ilk süper gücü olarak bilinen Persler, imparatorluğu inşa etmiştir. Pers imparatorluğu sınırları oldukça genişlemiştir. Dünyadaki ilk gerçek imparatorluk olan Pers İmparatorluğu, İran'dan; Mısır ve Hindistan'a hatta Avrupa'ya kadar uzanmaktadır. Pers imparatorluğu tarihi milattan önce 500'lü yıllara kadar uzanmaktadır. Milattan önce 559 yılında Med İmparatorluğu Anşan bölgesinin yöneticisi olan II.Kiros pers imparatorluğu kurucusu olarak kabul görmektedir. 559 yılında tahta gelen Büyük Kyros, Pers İmparatorluğu'nun kurulumunda oldukça büyük bir adım atmıştır. Medler milattan önce 612 yılında Asur'ların başkenti olan Ninova'yı ele geçirmiş, Mezopotamya topraklarının hakimiyetine giden bir yol açmıştır. Mezopotamya topraklarında hüküm süren diğer toplumlar, Pers İmparatorluğu kadar geniş bir coğrafyada hakimiyet kuramamıştır. Hoşgörü politikasıyla topraklarını genişleten II.Kyros hakimiyetindeki yerel halkların geleneklerini, dinlerini ve dillerini korumuştur. Kyros'un yönettiği hoşgörü politikası kültürler arası iletişimi sağlarken, Pers kültürünün de küreselleşmesini sağlamıştır. Kyros'un çok kültürlü bir imparatorluk yaratması, modern dünya için ilham kaynağı olmuştur.

PERS İMPARATORLUĞU NE ZAMAN KURULDU?

Bireysel bir devlet kurma amacında olan Persler, Elam krallığının hükmü altındaydı. İran bölgesi, Elamların ardından Medlerin yönetimine geçmiştir. Antik ve modern olmak üzere iki döneme ayrılan Pers imparatorluğu tarihi milattan önce 6.yüzyılın ortalarına kadar uzanmaktadır. Pers İmparatorluğunun kuruluş tarihi kimi kaynaklara göre milattan önce 300 iken kimi kaynaklara göre ise 660 yılıdır. Pers İmparatorluğunda Afşar Hanedanlığının kuruluş tarihi ise 1736 yılıdır. 1747 yılında başlayan iç savaşlar imparatorluğun yıkılışını hızlandırmıştır.

PERS İMPARATORLUĞU ÖZELLİKLERİ

• Tarihteki en köklü medeniyetlerden biri olan Pers imparatorluğu milattan önce 550'lili yıllarda kurulmuştur.
• Pers imparatorluğunun başkenti olan Persepolis, milattan önce 515 yılında kurulmuştur.
• Pers imparatorluğu özelliklerinin başında hoşgörü politikası gelmektedir. Pers imparatorluğu, himayesindeki toplumların kültürünü korumuş ve modern dünyaya örnek teşkil etmiştir.
• Satraplık adlı birimlere ayrılan Pers imparatorluğu yönetim şekli olarak mutlakiyeti benimsemiştir. Günümüzdeki eyalet sistemini andıran satraplık sistemi, Büyük İskender'in işgalinin ardından kaldırılmıştır.
• Kutsal tapınakları Zigurat olan Pers halkının büyük kısmı Zerdüştlük inancına sahipti. Zerdüştlük inancı iyi ve kötünün savaşına dayanmaktaydı. Perslerde, Zerdüştlük dininin yanı sıra pagan inanışları da gözlemlenmiştir.
• Pers mitolojisi temelini Zerdüşlük dininden almaktadır. Zerdüştlük inanışı doğrultusunda mitolojide de iyi ve kötü keskin sınırlarla birbirinden ayrılmıştır.
• Pers imparatorluğu özelliklerinden biri ise gelişmiş sanat anlayışlarıdır. Persler sarrafçılık, kabartmacılık, heykel ve mimari alanlarında gelişim göstermiştir.
• Farklı medeniyetten sanatçılara ve zanaatkarlara çalışma imkanı sağlayan Persler, özgün ve yeni bir sanat anlayışı oluşturmuşturlar.
• Balkanlar, Afrika ve Asya'ya kadar uzanan geniş sınırları bulunan Persler; Mezopotamya, Anadolu, Mısır ve Yunan kültürlerinin etkisi altında kalmıştır.
• Savaşçı bir topluluk olan Persler eserlerinde savaşçıları yücelten tasvirlere yer vermiştir.
• Çivi yazısını kullanan Persler, imparatorluk yazışmalarını da bu dil üzerinden yapmıştır. Pers imparatorluğundan günümüze yalnız Arami dilindeki resmi belgeler ulaşmıştır.
• III.Darious zamanında çöküş dönemine giren Pers İmparatorluğu'nu Büyük İskender'in saldırıları yıkmıştır.

PERS İMPARATORLUĞU YIKILIŞI

Pers imparatorluğu siyasi, sosyal ve ekonomik nedenlerden dolayı zayıflama sürecine girmiştir. Anadolu'da meydana gelen satrap isyanları, Pers imparatorluğuna yıkılışa götüren asıl sebeptir. Persler, Yunanlılar ile girdiği savaşlardan mağlup ayrılmıştır ve güç kaybetmiştir. Yunan seferi sonrasında ordusunun üçte birini yitiren Pers imparatorluğu, belirli bir süre Trakya bölgesinde kaldı. Bu dönemde Makedonyalı başarılı bir komutan olan Büyük İskender tahta geçti. III.Darious dönemindeki Büyük İskender'in saldırıları pers imparatorluğu yıkılışını hızlandırmıştır. Pers imparatorluğu yıkılışında taht kavgaları, ekonomik kayıplar ve savaşlardan alınan başarısızlıklar etkili olmuştur.