Mosfet nedir, ne işe yarar? Mosfet ölçümü ve sağlamlık kontrolü nasıl yapılır?
Mosfet kelimesi, “Metal Oxide Semi-conductor Field Effect Transistor”ün kısaltmasıdır. Bu kelimelerin Türkçe çevirisi, “metal oksit yarı iletkenli alan etki transistörü” şeklindedir. Bu çeviriden anlaşıldığı gibi Mosfet, transistörlerin alan etkili çeşidinin geliştirilmiş bir türüdür. Bu alan etkili transistör türü, dijital ve analog birçok farklı devrede kullanılmaktadır. Ancak yine de Mosfetler, dijital devrelerde nispeten daha yoğun olarak kullanılırlar. Bu alan etkili transistör çeşidi, gate terminalinin kanaldan yalıtılmış halde bulunduğu farklı bir türdür. Mosfet nedir? Mosfet ne işe yarar?
Mosfet, yani metal oksit yarı iletkenli alan etki transistörü, dijital ya da analog birçok devrede kullanılan önemli bir devre elemanıdır. Alan etkili transistörlerin bir çeşidi olan Mosfet, çeşitli elektronik devrelerde, güç dengeleme ve anahtarlama elemanı olarak kullanılır. Diğer transistör çeşitleri gibi Mosfet de üç bacaklı bir devre elemanıdır. Mosfetlerin bu üç bacağı G (gate), D (drain) ve S (source) uçları şeklindedir. Mosfetlerde, diğer transistörlerin aksine "gate" bacağıyla kanal kısmı arasında, silisyum nitrat ya da silisyum oksit gibi maddeler kullanılarak yalıtım gerçekleştirilmiştir. Mosfetlerin de kendi içinde farklı çeşitleri vardır. Mosfetler, elektronik devrelerde kullanılan bir tür voltaj kontrollü anahtarlama elemanıdır. Mosfet transistörlerin başlıca özelliklerinden biri, diğer transistörlerden çok daha yüksek frekans değerlerinde çalışabilmesidir.
MOSFET SAĞLAMLIK KONTROLÜ
Mosfetin sağlamlık kontrolünü yapabilmek için, multimetre kullanılabilir. Multimetre cihazlarının çoğunda, diyotları test etmeye yarayan bir kademe bulunur. Bu kademe, 3 ila 4 volt civarında bir gerilimle test yapabilmektedir. Bu aralıkta bir gerilim ise mosfetlerin çoğunu tetiklemeye yetecek düzeydedir. Ölçü aleti bu kademeye getirilerek, aletin negatif ucu mosfetin source ucuna değdirilir. Ölçü aletinin pozitif ucu ise mosfetin gate bacağına değdirilir. Daha sonra pozitif uç drain bacağına değdirilir.
Ölçü aletinin pozitif ucu hâlâ drain bacağı ile temas halindeyken source ve gate bacaklarına aynı anda parmakla dokunulur. Bu durumda ölçü aletinin yüksek bir değer okuması, mosfetin çalıştığını, sağlam olduğunu gösterir. Böylece multimetre kullanılarak mosfet ölçümü gerçekleştirilmiş olur.
MOSFET FORMÜLLERİ
Mosfetlerin çalışmasını gösteren çeşitli eğrilerin oluşturulmasında kullanılan formüller vardır. Mosfetin depletion modunda olması durumunda, VGS = 0V iken ID = IDSS ve VGS < 0v="" iken="" ıd="">< ıdss="" formülleri="" geçerlidir.="" mosfetin="" enhancement="" modda="" olması="" durumunda="" ise="" vgs=""> 0V ve ID, IDSS'den daha yüksektir.