Kutadgu Bilig nedir, hangi alfabe ile yazılmıştır? Kutadgu Bilig özellikleri

Kutadgu Bilig, tarihimiz için oldukça önemli bir eserdir. Aynı zamanda Kutadgu Bilig nedir, hangi alfabe? Soruları sınavlarda öğrencilerin karşısına sıklıkla çıkabilmektedir. Kutadgu Bilig, 11. Yüzyılda Karahanlı Uygur Türklerinden biri olan Yusuf Has Hacib tarafından kaleme alınmıştır. Peki ya Kutadgu Bilig özellikleri nelerdir?

Kutadgu Bilig nedir, hangi alfabe ile yazılmıştır? Kutadgu Bilig özellikleri

Kutadgu Bilig, kutlu eser olma özelliği taşıyan eserlerden bir tanesidir. 11. Yüzyılda bir Karahanlı ve Uygur Türkü olan Yusuf Has Hacib tarafından kaleme alınmıştır. Bu Türk eserinin bilinen özelliklerinden birisi de Karahanlı Devleti'nin hükümdarı olan Tabgaç Uluğ Buğra Kara Han'a atıfta bulunuyor olmasıdır. Eser Hakaniye lehçesinde hazırlanmıştır ve özel olarak siyaseti konu almaktadır. Kutadgu Bilig hakkında daha fazla ayrıntılı bilgiye sahip olmak için içeriğimize göz atabilirsiniz.

Kutadgu Bilig Nedir?

Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacip tarafından hazırlanmış bir eserdir, 11. yüzyıla ait olduğu bilinen Kutadgu Bilig, içeriğinde hukuk, siyaset ve adalet gibi konuları içermektedir. Karahanlılar döneminde yazılmış olan bu eser, Karahanlıların önderi olan Buğra Han'a da takdim edilmiştir. Kutadgu Bilig içerisinde binlerce beyit mevcuttur.

Kutadgu Bilig Hangi Alfabe ile Yazılmıştır?

Kutadgu Bilig, Uygur Alfabesi ile yazılmıştır. Uygur Alfabesi ise 14 harften oluşan, temelinde din olan ve bin yıl kadar kullanılan bir dildir. Uygur Alfabesi aynı zamanda "Soğd" Alfabesinden etkilenmiştir.

Kutadgu Bilig Özellikleri

Kutadgu Bilig, dört adet ana karakteri bulunan bir eserdir. Kitap genel olarak bu diyaloglardan meydana gelmektedir. Eserde bulunan dört ana karakterin tamamının belirli bir sosyal yönünün bulunduğunu görürüz. Aynı zamanda her bir karakter belli bir değeri temsil etmektedir.

  • Küntogdı: Kutadgu Bilig eserinde bulunan Küntogdı karakteri bir hükümdardır. Hukuk ve adaleti temsil etmektedir.
  • Aytoldı: Aytoldı bir vezirdir ve saadet ile birlikte devleti temsil etmektedir.
  • Ögdülmiş: Ögdülmiş ise eserde bulunan bir diğer vezirdir. Aklı temsil etmektedir.
  • Odgurmış: Kutadgu Bilig'de bulunan son karakter olan Odgurmış, akıbet ile kanaatin temsilcisidir.

Kutadgu Bilig, insanlara bir yol gösterici olması yani "kutlu" olması açısından bir yol gösterici olarak yazılmıştır. Yusuf Has Hacip bu eseri yazarken aruz ölçüsü kullanmıştır ve ilaveler ile birlikte 88 başlıkta eserini toplamıştır. Mesnevi şeklinde yazılmış olan Kutadgu Bilig, 173 dörtlük ve 6645 beyittir. Eser, halk içindeki sorunları çözecek olan, insanları mutluluğa itecek olan yolların neler olduğunu yazmış ve bu yönde bir çaba göstermiştir. Kutadgu Bilig içerisinde Ahlak, din ve devlet hakkında bilgiler ve öğütler içerdiği için bir siyaset kitabı olarak da ele alınmaktadır.

Sahnesi olmayan bir tiyatro şeklinde de anılan eser; "şehname vezni" olarak da bilinen Fe'ulün, Fe'ulün, Fe'ulün, Fe'ulün vezninde kaleme alınmıştır.

Kutadgu Bilig Yazarı

Kutadgu Bilig eseri Karahanlı bir Türk olan Yusuf Has Hacip tarafından kaleme alınmıştır. Kutadgu Bilig yazarı olan Yusuf Has Hacip'in M.S. 1017-1019 yılları arasında yaşadığı tahmin edilmektedir. Kendisi iyi bir eğitim gören entelektüel bir kişiliktir. Kendi çağdaşı olan bilimlerle ilgilenmiştir. Aynı zamanda Yusuf Has Hacip Arapça ile Farsçayı da iyi düzeyde öğrenmiş ve kullanmıştır. Karahanlı devleti zamanında yaşamış olan Yusuf Has Hacip temel eğitimini Balasagun'da tamamlamıştır. Yusuf Has Hacip, ilk nazım şekli olarak bilinen mesneviyi kullanmıştır ve bunun yanında Kutadgu Bilig ile Türk edebiyatındaki ilk siyasetnameyi yazma başarısını göstererek tarihe geçmiştir.

Kutadgu Bilig Kime Sunuldu?

Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib tarafınadn Doğu Karahan hükümdarı ve Kaşgar Prensi olan Tabgaç Uluğ Buğra Kara Han'a atfen yazılmış ve takdim edilmiştir.

Kutadgu Bilig Hangi Dilde Yazılmıştır?

Kutadgu Bilig, Mesmeni tarzında, aruz vezni ile yazılmış bir eserdir. Siyasetname olarak bir ilk olmasıyla Türk edebiyatının tarihine geçen bu eser Eski Türkçe olarak da bilinen "Karahanlı Türkçesi" ile yazılmıştır. Alfabesi ise Uygur Alfabesidir. Kutadgu Bilig'in dili ile alfabesi sıklıkla karıştırılmakta ve öğrencileri hataya düşürmektedir. Kutadgu Bilig'in dili "Karahanlı Türkçesi" alfabesi ise "Uygur Alfabesi"dir

Kutadgu Bilig Anlamı

Kutadgu Bilig, oldukça güzel bir anlama sahiptir. "mutluluk veren bilgi" anlamına gelen Kutadgu Bilig eserinde, her iki cihanda da mutluluğa nasıl ulaşılacağının bilgisi aktarılmaktadır

Kutadgu Bilig Ne Zaman Yazıldı?

Kutadgu Bilig tarih olarak 11. Yüzyıla denk gelmektedir. Yusuf Has Hacip'in Kutadgu Bilig'i 1069-1070 yılları arasında yazdığı bilinmektedir. Didaktik yani öğretici bir eser olan Kutadgu Bilig bu döneme damgasını vuran eserlerden olmuştur.