Sağlık alanında, tıp alanında ve gıda alanında kontaminasyon kelimesi önem kazanıyor. Bulaşma anlamını taşıyan kelime aynı zamanda; enfekte olmak, enfekte, bulaşmış gibi anlamlara da geliyor. Radyoaktif kontaminasyon, çapraz kontaminasyon gibi şekillerde karşımıza çıkan kelime; radyoaktif bulaşma ve çapraz bulaşma anlamlarını taşıyor. Kontamine kelimesi, tehlikeli maddeleri ya da istenmeyen maddelerin, durumların diğer canlılara ve insanlara bulaşmasına deniliyor.
Kontaminasyon, radyoaktif maddelerin bir alana bulaşması anlamına geliyor. Bu radyoaktif maddeler ise zararlı atıkları bünyesi içerisinde barındırıyor. Bu sebeple de bir yere bulaşması durumunda tıp dilinde kontaminasyon ya da radyoaktif kontaminasyon olarak ifade ediliyor. Bu durum her zaman radyoaktif durumlarda meydana gelmiyor.
İstenmeyen durumların insanlara ve diğer canlılara bulaşmasına da deniliyor. Örneğin yiyecek, içecek ve eşyalara bulaşan bir madde, kişilere de geçebiliyor.
İdrar kültüründe ≥104 CFU/ml üreyen bakterilere üropatojen deniliyor. Ürogenital flora elamanı veyahut üç ya da daha fazla çeşitli tipte bakteri üreyen kültürler kontaminasyon olarak değerlendiriliyor.
Çapraz kontaminasyon kavramı; virüs ve bakterilerin, kontamine olmuş bir yüzey aracılığı ile kontamine olmamış başka bir yüzeye aktarılmasına deniliyor. Kontamine yiyecek nedir sorusunun cevabını da bu şekilde verebiliriz.
Çapraz kontaminasyon, gıda zehirlenmeleri veya gıdadan kaynaklı hastalıklarına neden olabiliyor. Çapraz kontaminasyon kavramının, dört farklı ana kaynağa sahip olduğu biliniyor. Bu dört ana kaynağı şu şekilde sıralayabiliriz:
Ana kaynaklardan kontaminasyonun nasıl yayıldığını şu şekilde ifade edebiliriz:
Çapraz kontaminasyon durumunun yaşanmaması için alınabilecek çeşitli yöntemler bulunuyor. Bu yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz: