Işığın hızı, fizik dünyasının en temel ve ilginç konularından biridir. Işığın farklı maddelerdeki davranışını anlamak, birçok teknolojinin geliştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır. Farklı ortamlarda ışığın hızının değişmesi, özellikle lensler ve fiber optik kablolar gibi teknolojilerde dikkate alınması gereken bir faktördür. Işığın hızı hangi maddede daha fazladır, ışık en hızlı hangi maddede yayılır sorularıyla, aklımızda bu konu hakkında soru işareti kalmamasını sağlayabiliriz.
Boşlukta ışığın hızı yaklaşık 299,792,458 m/s'dir. Bu hız, "ışık hızı" veya "c" olarak adlandırılır ve evrenin temel sabitlerinden biridir. Ancak ışık, bir ortamdan geçerken bu hız azalır ve bu azalma, ortamın özelliklerine göre farklılık gösterir. Ortamın kırılma indisi (ya da refraktif indeks) olarak adlandırılan bir kavram, ışığın hızını etkileyen ana faktördür.
Genel olarak, yoğunluğu yüksek olan maddelerde ışık daha yavaş hareket eder. Çünkü yoğun maddelerde daha fazla atom ve molekül bulunur ve ışık bu parçacıklarla daha sık etkileşime girer. Örneğin, cam, su veya elmas gibi yoğun maddelerde ışık, havadaki hızına göre daha yavaştır. Katılarda moleküller birbirine daha sıkı bağlı olduğu için ışık, sıvılara ve gazlara göre katılarda daha yavaş hareket eder.
Işık hızının vakumda (boşlukta) sabit olduğu ve evrendeki en yüksek hız sınırı olduğu, Albert Einstein'ın özel görelilik teorisi ile kanıtlanmıştır. Bu, ışığın hiçbir gözlemciye göre farklı hızlarda hareket etmeyeceği anlamına gelir. Yani, evrenin herhangi bir köşesinde olsak bile, ışık her zaman aynı hızda bize ulaşacaktır.
Ancak, ışık vakum dışında bir ortamda hareket ettiğinde, hızı biraz yavaşlar. Bunun nedeni, ışığın farklı maddelerle etkileşime girerek enerji kaybetmesi ve yolunda biraz sapmasıdır. Bu olaya kırılma denir. Örneğin, bir kaşık su dolu bir bardağa daldırıldığında kırılmış gibi görünmesinin sebebi budur.