Higrometreler, havadaki nem oranını ve miktarını ölçmeye yarayan aletlerdir. Higrometre kelime anlamı itibariyle de "nem ölçer" anlamına gelmektedir. Yunanca'da hygro kelimesi nem, meter kelimesi ise ölmek anlamına gelmektedir. Bu iki kelimenin birleşiminden oluşan higrometre ise nem ölçer anlamına gelir.
Havadaki nem hangi aletle ölçülür?
Higrometre aletlerinin en basit şeklinde, birinin haznesi sürekli olarak ıslak durumda olan iki termometre vardır. Islak olan haznedeki sıvının buharlaşması ile o termometre devamlı olarak daha düşük sıcaklık değeri gösterir. Diğer kapta bulunan termometrenin sıcaklık değerleri ile bu ıslak kısımdakinin sıcaklık değerleri karşılaştırılarak, ortamın nemi hesap edilir.
Bu tür higrometreler, basit psikrometre olarak da adlandırılır. Higrometrelerin, başka şekilde çalışan türleri de mevcuttur. Örneğin, gergin bir şekilde duran insan ya da hayvan kılının gerginliğindeki değişiklikleri ölçerek nemi hesaplayan çeşitleri vardır.
Havadaki nemi ölçmek için higrometrelerin kullanım alanları
Higrometrelerin çeşitli türleri, farklı alanlarda kullanılmaktadır.
- Psikrometre adı verilen higrometre türü, günümüzde yoğun olarak meteorolojik ölçümlerde kullanılmaktadır.
Bunun dışında higrometrelerin yoğun olarak kullanıldığı alanlar şunlardır:
- Saunalarda ortam neminin ölçümü
- Seralarda havadaki su buharı miktarının ölçümü
- Endüstriyel alanlarda, çok farklı türden üretim yapılan birçok fabrikalar
- Depolama alanlarındaki nemin ölçümü
- Her türlü üretim tesislerinde nem tespiti
- Nakliye ve çeşitli taşıma araçlarında ürünlerin bozulmaması için uygun nem düzeyinin takibi
- Ağaç ve kereste ile ilgili üretim alanlarında nem ölçümü
- Mobilya ve dekorasyon alanlarında üretim ve saklama alanlarında nem takibi
- Neme duyarlı her türlü üretim ve depolama alanlarında nem ölçümü
Nem ölçümü yapmaya yarayan higrometrelerin türleri
- Psikrometre: Bu tür higrometreler, bir tane ıslak ve bir tane kuru termometreden oluşur. Islak olan termometrede buharlaşma nedeniyle oluşan ısı kaybı sonucunda daha düşük sıcaklık değeri ölçülür. Diğer termometre ile bu ıslak termometre arasındaki değer farkına göre ortamdaki nem hesap edilir.
- Saçlı higrometre: İçinde bir saç demeti bulunur ve bu saç demetinin gerginliği havadaki nem oranına göre değişir. Bu yolla havadaki nem oranı tespit edilir.
- Higrograf: Kullanıldığı ortamda bağıl nemi sürekli olarak ölçen aletlerdir.
- İşba dolabı: İçinde nemi emen bir çuha bulunan dolap şeklindeki alettir. Nemi eşit dağıtmak için bu dolabın içinde köşeye bir küçük vantilatör aleti yerleştirilmiş durumdadır.