Günümüzde bankacılık ile ilgili işlemlerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Kredi, mevduat ve vadeli hesap açarak müşteriler ihtiyaçlarını karşılamaktadırlar. Hesap açarken ya da düzenli kontroller yaparken faiz hesaplama işleminden yararlanılmaktadır. Bankaların vermiş olduğu faiz oranları baz alınarak bu işlemler yapılabilmektedir
FAİZ HESAPLAMA FORMÜLÜ
Faiz, işletmek için bir yere ödünç verilen paraya karşılık alınan getiri diyebiliriz. Malın değerinin artış tutarı, kiralanan malın kira bedeli gibi de diyebiliriz. Faiz, finansal matematiğin de temelini oluşturmaktadır. Faiz hesaplama yönteminde de basit ve bileşik faiz hesaplama yöntemleri kullanılmaktadır.
Belirli dönem için anapara üzerinden belirli oranda getiri hesaplanarak basit faiz bulunur. Mesela; 2000 TL, 12 ay vadeli %10 yıllık faizle 200 TL elde edilecek. Anapara ve toplam sermaye tutarı 1200 TL olacak.
Getiri = Anapara X (Faiz Oranı / 100) X Vade
Vade sonuna kadar her dönem sonundaki karın anaparaya ilave edilmesi, yeniden yatırılması ile değişen sermayeler üzerinden hesaplanan yönteme bileşik faiz hesaplama denir. Mesela; 2000 TL 24 ay vadeli, yıllık kar ödemeli, %10 yıllık faizle mevduat yapıldığında 12 ayın sonunda 200 TL gelir elde edilecek. Anapara 2200 TL olacak. 2200 TL 24 ay için tekrar yatırıldığında 220 TL gelir elde edilecek ve toplam sermaye 2420 TL olacaktır.
Vade Sonu Toplam Sermaye = Anapara X (1 + Faiz Oranı) Dönem Sayısı
MEVDUAT FAİZ HESAPLAMA
"anapara*faiz oranı*vade (gün)/36500" formülü ile brüt olarak hesaplanan formüle mevduat faiz oranı hesaplama denilir. Mesela; yıllık %14,00 faiz oranı ile 30 gün vadeli mevduat hesabına 20 bin TL para yatırılması durumunda: 20.000 TL*14,00*30/36500 = 230,13 TL 30 günlük brüt faiz getirisi elde edilir. Aylık faiz hesaplama içinde 30 gün baz alınarak hesaplama yapılır.
Net mevduat getiri ise brüt faiz getirisinden mevduat vadesine göre denk gelen stopajın (gelir vergisinin) düşülmesi ile hesaplanır. Yukarıdaki örneğin vadesi 30 gün olduğu için stopajı %15'dir. Bu durumda net kazanç ise 230,13 TL - (230,13 TL*%15) = 195,6 TL olur. Vadeli hesap faiz hesaplama bu şekilde yapılabilir.
BANKA KREDİ HESAPLAMA FORMÜLÜ
Banka kredi hesaplama kredi tutarı ve faiz oranları ile alakalı bir durumdur. Kredi hesaplama faiz oranı girerek ve almak istediğiniz kredi tutarı karşınıza çıkar. Kredi faizi her ödeme döneminde kalan anaparaya tekrar faiz uygulanarak hesaplanan işlemdir. Bunun için kalan anapara tutarı ile kredi faiz oranı çarpılır ve BSMV, KKDF gibi vergiler dahil edilmektedir. Mesela; %1,50 faiz oranı ile 12 ay vadeli 10.000 TL kredi alacağınızı varsayalım. Böyle bir durumda ödeyeceğiniz aylık taksit 934,02 TL olacaktır. Aylık taksitlerinizden hem anapara hem de faiz ödemesi yaparsınız. Böyle bir kredi kullandığınızda ilk ay ödediğiniz 934,02 TL'lik tutarın 754,02 TL'si anapara ödemesi, 150 TL ise faiz ödemesi olur.
Faiz oranı girerek kredi hesaplama yaptığımızda karşımıza bu şekilde 12 aylık bir ödeme tablosu çıkacaktır.
Ay | Taksit | Ana Para | Faiz | KKDF | BSMV | Bakiye |
1 | 934,02 TL | 754,02 TL | 150 TL | 22,50 TL | 7,50 TL | 9.245,98 TL |
2 | 934,02 TL | 767,60 TL | 138,69 TL | 20,80 TL | 6,93 TL | 8.478,38 TL |
3 | 934,02 TL | 781,40 TL | 127,18 TL | 19,08 TL | 6,36 TL | 7.696,98 TL |
4 | 934,02 TL | 795,48 TL | 115,45 TL | 17,32 TL | 5,77 TL | 6.901,50 TL |
5 | 934,02 TL | 809,79 TL | 103,52 TL | 15,53 TL | 5,18 TL | 6.091,71 TL |
6 | 934,02 TL | 824,36 TL | 91,38 TL | 13,71 TL | 4,57 TL | 5.267,35 TL |
7 | 934,02 TL | 839,21 TL | 79,01 TL | 11,85 TL | 3,95 TL | 4.428,14 TL |
8 | 934,02 TL | 854,32 TL | 66,42 TL | 9,96 TL | 3,32 TL | 3.573,82 TL |
9 | 934,02 TL | 869,69 TL | 53,61 TL | 8,04 TL | 2,68 TL | 2.704,13 TL |
10 | 934,02 TL | 885,35 TL | 40,56 TL | 6,08 TL | 2,03 TL | 1.818,78 TL |
11 | 934,02 TL | 901,29 TL | 27,28 TL | 4,09 TL | 1,36 TL | 917,49 TL |
12 | 934,02 TL | 917,51 TL | 13,76 TL | 2,06 TL | 0,69 TL | 0 TL |
Toplam | 11.208,24 TL | 10.000 TL | 1.006,86 TL | 151,02 TL | 50,34 TL |
Konut kredisi faiz hesaplama yöntemi için de aynı şekilde kredi tutarı, kredi vadesi ve faiz oranı belirlenir. 300.000 TL 120 Ay vadeli konut kredisini %1,50 faiz oranı ile alırsanız; Aylık Taksit: 5.405,56 TL, Faiz Oranı: %1,50, Toplam Tutar: 648.666,72 TL çıkacaktır. İlk taksit 5.405,56 TL, anapara 905,56 TL, faiz 4.500 TL olacaktır. Bu hesaplamalar bankanın sunmuş olduğu teklife göre değişebilir. Kredi hesaplamaları ile ilgili bankanız yetkilisinden hesaplama dökümü isteyebilirsiniz.