Edat ve bağlaçlar Türkçe dil bilgisinin en önemli kurallarındandır. Sıklıkla karıştırılan bu konular AYT ve TYT sınavlarında da öğrencilerin karşısına çıkmaktadır. Bu nedenle edat ve bağlaç konusunu doğru şekilde bilmek hem öğrencilik açsısından hem de Türkçe'yi doğru kullanma bakımından oldukça elzemdir. Peki, Edat bağlaç ve ünlem nasıl kullanılmalıdır. Türkçe edat bağlaç ünlem örnek soru çözümleri nelerdir? İşte, AYT, TYT 'de çıkacak olan edat bağlaç ünlem hakkında tüm detaylar…
Edat Bağlaç Ünlem Konu Anlatımı
Edat Konu Anlatımı
Edatlar tek başına anlamı olmayan ve kendisinden önce gelen kelimeler ile ilgi kurarak cümle bütünü içerisinde bir anlam kazanan kelimelerdir. Türkçe'de edat olan kelimeler; gibi, kadar, dolayı, ile, ötürü, dolayı, sanki, üzere, a karşı vb.
Edatların Özellikleri
- Tek başlarına kullanılmazlar.
- Genellikle kendinden önceki sözcük ile ilgi kurar.
- Cümle içerisinde sözcükler arasında benzerlik, nedensellik, yön vb. şekilde anlam ilgileri kurar.
- Başka kelimelerle birleşerek zarf veya sıfat görevi görebilirler.
Bağlaç Konu Anlatımı
Bağlaçlar sözcük ve sözcük gruplarını anlamca birbirine bağlayan sözcüklerdir. Bağlaçlar da edatlar gibi tek başlarına bir anlam ifade etmezler.
Bağlaçların Özellikleri
- Tek başlarına kullanılamazlar.
- Cümle içerisinde bir anlam kazanırlar.
- Bağlaçlar cümleden çıkarıldığında anlam bozulmaz. Eğer anlam bozulursa bu "de" ve "da" ektir.
- İle bağlacı hariç tüm bağlaçlar önceki ve sonraki cümleden ayrı yazılır.
- Bazı bağlaçların yerine noktalama işaretleri de kullanılabilmektedir.
Ünlem Konu Anlatım
Ünlem, içerisinde seslenme, hitap ve uyarı bildiren cümle ve kelimelerden sonra kullanılır. Üzüntü, sevinç, acı, korku, hayret, heyecan, nefret, coşku vb. duyguların olduğu kelime ve cümlelerde de ünlem kullanılır.
Ünlemin Özellikleri
- Ünlem işareti, ünlem ifade eden kelimeden sonra kullanılabileceği gibi cümle sonunda da kullanılabilmektedir.
- Ünlem, parantez içerisinde de kullanılabilir. Parantez içerisinde (!) kullanılan ünlem, alay eme, küçümseme, kinaye gibi anlamlar ifade eder.
6. Sınıf Edat Bağlaç Ünlem Konu Anlatımı
Edat, bağlaç ve ünlem konu anlatımları özellikle 6.sınıfta detaylı bir şekilde öğretilmektedir. 6. sınıf edat bağlaç ve ünlem onu başlıkları müfredatta şu şekildedir:
Tek başlarına kullanılan edatlar: üzere, diye, denli, için, gibi, kadar, sadece, değil, mi
"e" hal ekiyle kullanılan edatlar: e doğru, e karşı, e kadar, e rağmen, e dek, e değin, e dair, e karşın, e göre
"den" hal ekiyle kullanılan edatlar: den beri, den dolayı, den önce, den sonra, den itibaren, den başka, den evvel, den ötürü, den yana
"da/de" bağlacı
"ki" bağlacı
Edat ve Bağlaçlarda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Edat olarak kullanılan sözcükler cümle içerisinde sıfat, isim gibi farklı görevlerde kullanılabilir.
- Yalnız, ancak, tek ve bir sözcükleri "sadece" anlamında kullanılırsa edat olur.
- "İle" edat ve bağlacı karıştırılmamalıdır. Eğer cümle içerisinde "ile" yerine ve getirilebilirse bağlaçi getirilemezse edat olur.
- Bağlaçlardan önce ve sonra noktalama işareti kullanılmaz.
- Bağlaç olan de/da her zaman ayrı yazılır. Birleşik yazılan de ve da edattır.
- Bağlaç olan de ve da hiçbir zaman te ve ta şeklinde yazılmaz.
- Bağlaç olan de ve da kesme işareti ile ayrılmaz.
Edat Bağlaç ve Ünlem Örnekleri
- Teyze ile halası geldi. (Bağlaç)
- Annem, babam ile birlikte geldi. (Edat)
- Bahçeye kiraz ve vişne ağacı ektiler.( Edat)
- Eyvah! Yangın çıktı. /Eyvah, yangın çıktı!
- Seni de aramızda görmekten mutluyuz. (Bağlaç)
- Elbisen bende kalabilir mi? (Ek)
- Senin gibi olmak en büyük hayaliydi. (Edat)