Doğal Afetlerin Ortak Özellikleri Nelerdir? Afetlerin Ortak Özellikleri ve Farkları
Afetlerin ortak özellikleri için öncelikle afet tanımını ve de diğer doğal afet çeşitlerini öğrenmemiz gerekir. Doğal afet; insanlara zarar veren olayların genel adıdır. Bazı doğal afetler, yeryüzünün bazı bölgelerinde daha çok meydana gelir. Deprem, heyelan, çığ, sel ve don gibi bazı afetlerin sonuçları doğrudan ve hemen ortaya çıkar. Bu tanım bağlamında doğal afetlerin özellikleri nelerdir, diye baktığımızda insanlara zarar vermesi noktasında birleşmektedir.
Afetlerin ortak özellikleri, içinde en bilinen ve yadsınamayan özellik olarak insanlara zarar vermesidir. Can ve mal kaybına yol açan afetler kontrol edilemezler. Önlem alınarak can ve mal kaybı azaltılırken tamamen sıfıra indirilemez. Çünkü doğal afetler tamamen önlenemeyen doğal olaylardır. Tüm bu bilgilerden yola çıktığımızda doğal afetlerin özellikleri nelerdir sorusunun yanıtı olarak birden fazla özellik verebiliriz.
Doğal Afet Nedir?
Doğal afet; insanlara zarar veren ve kaynağını doğadan alan olayların genel adıdır. Doğal afetler can ve mal kaybına yol açan ve kontrol edilmeyen doğal olayları içerir. Bazı doğal afetler, yeryüzünün bazı bölgelerinde daha çok meydana gelirken bunların kaynakları da farklıdır.
Bazı doğal afetlerin sonuçları çok uzun süre sonra ve dolaylı olarak ortaya çıkarken( kuraklık ve kıtlık gibi) bazı doğal afetlerin sonuçları da (deprem, heyelan, çığ, sel ve don gibi) bazı afetlerin sonuçları doğrudan ve hemen ortaya çıkar. Doğal bir felaketin potansiyel etkisi, olayın büyüklüğüne ve yerine bağlıdır. Afet, yoğun nüfuslu bir bölgede gerçekleşirse hem can hem de mal için daha fazla hasara sebep olur.
Doğal Afet Çeşitleri
Doğal afetler gücünü alması ve oluşum kaynağı bakımından "jeolojik" ve "meteorolojik" olmak üzere iki gruba ayrılır. Kaynağını doğrudan yer kabuğundan ya da yerin derinliklerinden alan doğal afetlere jeolojik kökenli doğal afetler denir. Bunlar: deprem, heyelan, yanardağ patlamaları, tsunami gibi olaylardır. Atmosferdeki doğa olayları sonucunda meydana gelen meteorolojik doğal afetler ise: sel, fırtına, tayfun, kasırga, kuraklık, çığ, erozyon ve su taşkınları gibi olaylardır.
Doğal Afetlerin Ortak Özellikleri Nelerdir?
Doğal afetlerin en büyük ortak özellikleri şunlardır:
- Önceden kestirilemeyen çeşitli güç ve genişlikte olabilirler
- Meydana geldikleri bölgenin alt yapısını ve ekonomik düzenini bozarlar
- İnsanlar üzerinde şok tesiri bırakır, travmalara yol açar
- Ölüm, yaralanma, sakatlanma gibi sonuçlar doğurur
- Bulaşıcı ve salgın hastalıklara yol açabilir.
- Doğal veya doğa ile bağlantılı olaylardır,
- Can ve mal kaybına yol açar,
- Çok kısa zamanda meydana gelir,
- Başladıktan sonra insanlar tarafından engellenemez.
Doğal Afetlerin Farkları Nelerdir?
Doğal afetler, can ve mal kayıplarına neden olan doğa olaylardır. Afet aslında doğa olayının kendisi olmayıp doğurduğu sonuçtur. Doğal afetler; yeryüzü şekilleri, iklim özellikleri, insan faktörü, jeolojik yapı gibi faktörlerden kaynaklanmaktadır. Bu faktörler doğal afetlerin oluşum anı, hızı, süresi ve ortaya çıkardığı sonuç açsısından farklılıklara neden olmaktadır. Doğal afetler oluşum nedenlerine, hızlarına, ortaya çıkardığı sonuçlara göre farklı özellikler göstermektedir. Bizim ülkemizde kaynağını farklı doğal unsurlardan alan şiddetli yağış, sel, taşkın, don, orman yangınları, kuvvetli rüzgâr, fırtına gibi doğal afetler bulunmaktadır.