Noktalama İşaretleri Konu Anlatımı - TDK Noktalama İşaretleri Nasıl ve Nerelerde Kullanılır, Örnekleri Neler? (2, 3, 4, 5. Sınıf)

Noktalama işaretleri Türkçeyi doğru kullanabilmek için mutlaka bilinmesi gereken konulardandır. Kişilerin günlük ve iş hayatında konuşma ve yazı dillerinde yanlış anlaşılma yaşamaması için noktalama işaretlerine dikkat etmesi gerekmektedir. Noktalama işaretleri sadece cümlelerin sonunda değil ara cümlelerde ve rakamlarda da sıklıkla yer alır. İşte TDK yazım kuralları doğrultusunda noktalama işaretlerinin kullanıldığı yerler.

NOKTALAMA İŞARETLERİ NERELERDE KULLANILIR?

Noktalama işaretlerinin kullanım alanı oldukça geniştir. Konuşmalarımızda, cümlelerimizde ve rakamsal ifadelerde yer alır. Noktalama işaretlerinin kullanıldığı yerler aşağıdaki gibidir:

Nokta: Nokta işareti cümle bitişini ifade eder. Cümlenin sonunda kullanılır.

• Esma, bugün işe başladı.
• Ben seninle konsere gelmeyeceğim.
• Beni benimle yalnız bırakmalısın.

Tarih bildirmek için kullanılan sayıları ayırır.

• 01.01.1994
• 23.04.1920

Saati bildirmek için kullanılır.

• 15:00 / 21:00

Sıra bildirmek için kullanılır.

• Resim yarışmasında 2. oldum. (İkinci)

2- Virgül

Virgül (,) işareti cümlede kullanılan zarfları ya da sıfatları birbirinden ayırmak ve sıralamak için kullanılır.

• Tatilde denize girdim, koşu yaptım, dans ettim.
• Ben iş hayatında başarılı, akıllı ve sorumluluk sahibi insanları severim.

Virgül sıralı olarak ifade edilen cümleleri de birbirinden ayırmakta yardımcı olur.

• Tatilde bol bol yürüdüm, eğlendim ve dinlendim.
• Hitap cümlesi kullanılırken kullanılabilir.
• Çocuklar, dersi dinler misiniz?
• Değerli misafirler, sizleri burada görmekten mutluluk duyuyoruz.

Başka birinin cümlesini ayırırken virgül tırnak işareti yerine kullanılabilir.

• Bu kadar zor olmamalı, dedi.

3- Noktalı virgül

• Noktalı virgül (;) sıralı olarak eş cümleler ile kurulan kelimeleri ayırır.
• Babam sana kitap ve ayakkabı; bana elbise aldı

4- Soru işareti

Soru işareti (?) soru anlamı katmak için cümle sonuna konur.

• Emre, ödevlerini hala bitiremedi mi?

5-Ünlem işareti

Ünlen işareti (!) cümlelerde duygu ve nida belirtilmesi gereken durumlarda kullanılan bir noktalama işaretidir.

• Bunu nasıl yaptığını aklım almıyor!
• Bu kadar yalancı olamazsın!
• Mutluluktan eteklerim zil çalıyor!
• Hey sen!
• Üzgünüm!

6- Üç Nokta:

Üç nokta ( … ) yarım kalan bir cümlenin devam edeceğini bildirir.

• Beni bir dinlese…
• Seni zorlamayacağım, nasıl istersen…
• Yüklemsiz cümlelerde yer alır.
• Orası kimin eviyse…

7- İki nokta:

İki nokta (:) cümlede bir alıntı yapılacağı, sıralı cümle kurulacağı, roman ve hikayelerdeki diyologlarda kullanılır. İki nokta aynı zamanda bölme işleminde de kullanılır.

• Bize şunu dedi: Sakın vazgeçmeyin.
• Yapmanız gerekenler: Ödevlerinizi düzenli çalışmak, geç kalmamak ve pes etmemek.

8- Ayraç ( Yay)

• Yay ya da ayraç olarak bilinen () bu noktalama işaretleri cümle içerisinde farklı anlamlarda kullanılır.
• Tarih belirtmek için kullanılabilir: Türkiye, Eurovision'a en son 9 yıl önce (2012) yılında katıldı.
• Cümlede yer alan eş anlamlı kelimeleri belirtmek için kullanılır: Yurtta Sulh (Barış), cihanda sulh.

9- Eğik çizgi:

Eğik çizgi ya da taksim (/) adres, doğum tarihi yazımlarında kullanılır.

• 19/06/1971
• İstanbul / Bahçelievler

10 – Kesme işareti:

Kesme işareti ( - ) konuşma cümlelerinde kullanılır.

• -Haftaya hep beraber tatile çıkacağız.

11- Tırnak işareti

Tırnak işareti (") cümlede alıntı yapmak ve bir kelimeyi vurgulamak istenildiğinde kullanılan bir noktalama işaretidir.

• Annem evden çıkarken "ışıkları sakın açık bırakma "dedi.
• Bu işte asıl önemli olan beceri değil "disiplin" olmalı.